Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.06.2004, Page 42

Tímarit lögfræðinga - 01.06.2004, Page 42
Sem fyrr segir er sambærilegt ákvæði og 2. mgr. 20. gr. kpl. ekki að finna í nkpl. en hins vegar í 2. mgr. 29. gr. fkpl. í fyrri málsl. 2. mgr. 29. gr. fkpl. er fjallað um aðgæsluskyldu kaupanda í fasteignakaupum. Þar kemur fram að hafi kaupandi skoðað fasteign áður en kaup gerðust, eða án nægjanlegrar ástæðu látið undir höfuð leggjast að skoða hana þótt seljandi skoraði á hann um það, getur kaupandinn ekki borið fyrir sig galla sem hann hefði mátt sjá við slíka skoðun. í síðari málsl. kemur fram takmörkun í þessum efnum, þ.e. reglan um réttindamissi á ekki við ef seljandi sýndi af sér stórkostlegt gáleysi eða fram- ferði hans stríðir með öðrum hætti gegn heiðarleika og góðri trú. I athuga- semdum greinargerðar með frumvarpi til laga um fasteignakaup segir að í 1. málsl. 2. mgr. 29. gr. sé reglan um aðgæsluskyldu kaupanda. Orðalag hennar sé sambærilegt við orðalagið í 47. gr. eldri laga um lausafjárkaup, nr. 39/1922, sbr. og 2. mgr. 20. gr. laga nr. 50/2000 um sama efni. Um regluna hafi verið mikið fjallað og sé því ekki ástæða til að skýra hana sérstaklega.59 Meginregla kpl. er samkvæmt framansögðu sú að hafi kaupandi rannsakað söluhlut áður en kaup gerðust getur hann ekki borið fyrir sig neina þá galla sem hann hefði átt að veita athygli við slíka rannsókn. Sjá H 1980 66 (Sólbjörg EA- 142), dóm Hæstaréttar frá 19. desember 2002 í málinu nr. 276/2002 (Toyota Landcruiser), dóm Hæstaréttar frá 29. janúar 2004 í málinu nr. 227/2003 (Natan og Olsen ehf.) og sératkvæði í áðurgreindum dómi Hæstaréttar frá 13. nóvember 2003 í málinu nr. 312/2003 (Frjáls fjölmiðlun). Sama gildir ef kaupandi án gildrar ástæðu lætur hjá líða að sinna hvatningu seljanda um að rannsaka söluhlutinn. Sjá H 1988 400 (Kristján SI-18) en í því máli var talið að galla þá sem seldur bátur var haldinn hefði mátt sjá við skoðun sem kaupandi framkvæmdi ekki þrátt fyrir tilmæli seljanda, og var seljandinn því sýknaður af kröfum kaupanda. Kaupandinn getur haft gilda ástæðu til þess að rannsaka ekki söluhlut, t.d. þar sem hann má treysta sérþekkingu seljanda eða þar sem rannsókn yrði óhæfilega tímafrek eða óhæfilegur kostnaður henni samfara, t.d. vegna þess að hlut er að finna á öðrum stað. Eins getur verið að sérstök atvik við samningsgerð valdi því að kaupandi hafi sérstakt tilefni til að sýna meiri aðgæslu en ella, sbr. af vettvangi fasteignakaupa dóm Hæstaréttar frá 11. mars 2004 í málinu nr. 304/2003 (Kolgerði), en þar var talið að aðstaða samningsaðila til að gera sér grein fyrir ástandi selds húss hefði verið sam- bærileg og því ekki neinar forsendur til að dæma seljanda til greiðslu skaðabóta vegna galla. Þá þótti seljandi eins og á stóð hafa getað veitt takmarkaðar upplýsingar um ástand hússins og um það hefði kaupendum verið kunnugt, auk þess sem sannað þótti að ástand hússins hafi gefið þeim sérstakt tilefni til að sýna aðgæslu. Hafi seljandinn heitið tilteknum eiginleikum hefur kaupandinn yfirleitt ekki ástæðu til þess að rannsaka frekar hvort þeir eru fyrir hendi. Sjá t.d. dóm 59 Alþt. 2001-2002, A-deild, bls. 1469. 226
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116

x

Tímarit lögfræðinga

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.