Ægir - 01.05.1997, Blaðsíða 39

Umhverfismál og sjávarútvegur
Það vœri að bera í bakkafullan lœkinn
að leggja þennan pistil undir vin-
sœlasta umrœðuefni tengt sjávarútvegi
um þessar mundir þ.e.a.s. spurninguna
um auðlindaskatt. Freistandi er ab vísu
ab auka nokkru vib umrœbu um
skýrslu Hagfrœbistofnunar Háskóla ís-
lands um breytingar á skattbyrbi milli
landshluta ef til álagningar aublinda-
skatts eba veibileyfagjalds á sjávarút-
veginn kœmi. Vib þá sem reynt hafa
ab gera skýrslu Hagfrœbistofnunar Há-
skólans tortryggilega ab mínu mati
meb ómaklegum hœtti lœt ég nœgja
ab segja þab eitt ab þab hefur aldrei
þótt sérlega stórmannlegt ab skjóta
sendibobann þó ab hann beri fréttir
sem mönnum falla ekki í geb.
Pistilinn vil ég ab öbru leyti nota til
smá hugleibinga um málefni sem ég
tel brýnt ab tekib verbi á dagskrá í ís-
lenskum sjávarútvegi út frá hagsmun-
um okkar sem veibimannaþjóbar sem
œtlar sér í nútímasamfélagi ab byggja
nýtískulega og háþróaba atvinnugrein
á nýtingu lífrœnnar aublindar. Þab eru
ab sjálfsögbu umhverfismálin og sam-
skipti sjávarútvegsins og umhverfis-
verndarsinna og samtaka og annarra
þeirra sem láta sig þau mál varba sem
ég á vib.
Enginn vafi er á því ab á komandi
árum munu samspil atvinnugreinar
eins og sjávarútvegsins og þess vegna
annarra atvinnugreina sem ab ein-
hverju leyti nýta lífrœnar eba náttúru-
legar aublindir vib umhverfismálin,
umhverfisvernd og varbveislu nátt-
úrugœba, verba mikib til umfjöllunar.
Verkefni okkar er í hnotskurn þab ab
sýna og sanna bœbi fyrir sjálfum okkur
og umheiminum ab hœgt sé ab nýta
lifrœna aublind, á arbbœran hátt og
byggja afkomu heillar þjóbar á slíkri
aublindanýtingu en gera þab þannig
ab þab standist allar kröfur um
sjálfbœra nýtingu og varbveislu nátt-
úrugœba. Þetta verkefni er svo sannar-
lega hvorki einfalt né smátt í snibum.
Vib sem lifum og hrœrumst í veibi-
„Ég heffrá upphafi talið
óskynsamlegt að stimpla
umhverfisvandasamtök
eins og WWF eða Green-
peace sem eina allsherjar
andstœðinga eða fjendur
okkar íslendinga."
mannasamfélagi erum alin upp vib
þab frá blautu barnsbeini ab þab sé
eblilegur hlutur ab hafa not af náttúr-
unni í kring um okkur. Vib erum þess
einnig fullviss ab engir séu betur til
þess fallnir ab gœta náttúrunnar, varb-
veita hana og skilja, en einmitt veibi-
mennirnir. Minnstur hluti vandans
snýr þess vegna ab okkur sjálfum. Vib
þurfum hins vegar ab sannfœra afvega-
leidd borgarbörn sem upplifa náttúr-
una fyrst og fremst í gegnum sjónvarp,
dýragarba og söfn um ab nýting
lífrœnna aublinda sé ekki eba þurfi
a.m.k. ekki ab vera aublindunum
fjandsamleg eba í andstöbu vib náttúr-
una. Hér er vib ramman reip ab draga
eins og vib íslendingar og ýmsar fleiri
þjóbir þekkja.
Vib þurfum hvar sem þess er kostur,
hvert í sínu lagi og öll sameiginlega
sem tölum máli þessarar þjóbar út á
vib ab leggja okkur fram um ab koma
þeim skilabobum á framfœri ab ís-
lendingar ástundi starfsemi sem eigi
fullan rétt á sér, sem sé hluti af því lífi
sem lifab hefur verib í heiminum og
meb náttúrunni um árhundrubir og sé
ekki í andstöbu vib nútímaleg vibhorf í
náttúruvernd og umhverfismálum.
Mannkynib hefur fulla þörf fyrir alla
þá framleibslu sem af nýtingu náttúru-
aublindanna sprettur, ekki síst beinlín-
is til ab braubfœba sig. Þab vœri ab
sjálfsögbu sorgleg niburstaba og mikil
mistök ef umhverfisverndarsamtök fyr-
ir misskilning kœmu í veg fyrir ab
sveltandi mannkyn gœti á nœstu öld
nýtt sér alla þá nœringarríku og hollu
fœbu sem úr hafinu kemur.
Á heimavelli þurfum vib ab taka til
skobunar hvernig vib getum best hag-
ab okkar málflutningi og samskiptum
vib m.a. umhverfisverndarsamtök af
ýmsum toga. Ég hef frá upphafi talib
óskynsamlegt ab stimpla umhverfis-
vandasamtök eins og WWF eba Green-
peace sem eina allsherjar andstœbinga
eba fjendur okkar íslendinga. Þvert á
móti er þab þannig ab ab mjög miklu
leyti eigum við samleið með þessum
samtökum og sameiginlegra hagsmuna
að gœta í þvi að berjast gegn mengun
og spilllingu náttúrugœða, þó ab
ágreiningur sé um afmarkaba þœtti
aublindanýtingar. Eins og endra nœr
þegar ágreiningur er uppi tel ég þá ab-
ferb ab breyttu breytanda vœnlegri ab
menn reyni ab rœba málin, skiptast á
skobunum og rökum. Þá er ég ekki
hrœddur um ab góbur málstabur okkar
íslendinga og annarra þjóba sem meb
hófsamlegum og skynsamlegum hœtti
nýta náttúruaublindir í þágu eigin
þjóbarbúskapar og afkomu en jafn-
framt sem framlag til ab braubfœba
heiminn verbi ekki ofan á ab lokum.
Höfundur er alþingismabur og
formabur sjávarútvegsnefndar
ÆGIR 39