Ægir - 01.05.1997, Blaðsíða 43

stofninn sem kæpir í Vestur-ísnum sé
um 300.000 dýr. Ekki liggja fyrir eins
nákvæmar upplýsingar um komur
vöðusela til íslandsmiða eins og um
komur blöðrusela en hér er reiknað
með því að vöðuselir séu hlutfallslega
jafn algengir hér. Þannig eyði
vöðuselsstofninn í Vestur-ísnum rúm-
lega 16 milljónum seldaga á íslands-
miðum.
Át vöðusela á síld nemur þá um
10.500 tonnum. Möguleg aflaaukning
á neyslu vöðusela næmi þá um 9,7%
eða 11 þúsund tonnum miðað við síld-
arafla 1992. Át á loðnu er mun minna
en búast heföi mátt við, innan við
1.000 tonn en loðna er aðalfæða vöðu-
sela í Barentshafi og víðar (Nordoy
1994). Áhrif neyslu á þorksveiðarnar
gætu verið talsverðar, að lágmarki 3%
MHA. Nær eingöngu nýliðar eru étnir
og nemur afránið verulegum hluta af
heildarafföllum ungþorsks samkvæmt
Val Bogasyni (1977), eða 7,7% hjá 0-
gömlum þorski, 52,7% hjá I þorski,
9,4% hjá II þorski og 19,3% hjá III
þorski.
Kampselur og hringanóri
Flestir kampsela (1. mynd) fengust við
Norður-, Austur- og Vesturland (10
mynd). Þeir fengust flestir að vetrar-
lagi. Helmingur alls 16 dýra veiddist á
tímabilinu nóvember-janúar, flestir í
desember. Hinir veiddust í mars, til og
með júní. Ung dýr voru algengust.
Elsti kampselurinn sem veiddist var
þriggja ára. Einungis einn kampsels-
magi fékkst til skoðunar. í honum
fundust leifar 38 skrápflúra, beitu-
smokks, spærlings, skötu, skelja og
kuðunga.
Einungis fjórir hringanórar veiddust
og abeins einn magi fékkst til skoðun-
ar. Dýrin veiddust fyrir norðan, austan
og vestan í apríl til desember. Þau voru
af báðum kynjum og á aldrinum 3 til
18 ára. í hringanóramaganum fundust
þorskur, marhnútur og leifar hrygg-
leysingja (Erlingur Hauksson og Valur
Bogason 1995e). Jónbjörn Pálsson,
dýrafræðingur (1977) kannaði fæðu-
leifar í 9 mögum úr hringanórum sem
veiddust hér vib land árið 1976. í þeim
fann hann leifar loðnu, þorskfiska og
krabbadýra.
Ályktanir
Ábur fyrr komu blööruselir helst upp
ab norðurströndinni. Bjarni Sæmunds-
son (1932) getur þess að blöðruselir
hafi ekki verið eins algengir hér og
vöðuselir. Blöðruselirnir hafi mest
heimsótt Húnaflóa og í minna mæli
Skjálfanda. Þetta var þó breytilegt og
fór mikið eftir því hvernig hafís var
staðsettur við landið. Tímabilib 1850-
1880 vom blöðruselir frekar sjaldgæfir,
nema veturinn 1867 þegar 60-100
blöðmselskópar voru slegnir á Langa-
nesi. Mörg hundruö voru tekin 1895
við Norðausturströndina. Árin 1880-
1990 vom blöðruselir algengir og sér-
Lengdardreifing karfa í blöðrusel. (4. mynd)
ægir 43