Ægir - 01.05.1997, Blaðsíða 45

■m
mmm
intm
J+V+V+W^V+I&'-.
t++^:++í++t+Æ++t++t+a
í#aí«ií52Bááj#

D KAHFI
D PORSKUR
□ YSA
□ UFSI
H SKRAPFLÚRA
□ STEINBÍTUR
■ ÞYKKVALÚRA
□ ANNAÐ
Fœöa blöðmsela við ísland tímabilið 1989-1994. (3. mynd)
1944, Lúðvík Kristjánsson 1980) Vöbu-
selir virðast því einna helst heimsækja
ströndina að kæpingu afstaðinni og
eftir að kópauppeldi og hárlosi lýkur.
Þá er apríl genginn í garð. Líklega eltir
vöðuselurinn loðnuna til íslands.
Vöðuselakomur til íslands virðast hafa
vaxið tímabilib 1981 til 1994. And-
stætt blöðrusel eru það kópar og ungir
vöðuselir sem hvað algengastir eru hér
vib land. Blöðruselir koma seinna upp
að ströndinni en vöðuselir. Sumir
blöðruselir koma ekki upp að landinu
fyrr en í ágúst, en þá eru vöðuselirnir
farnir. Þetta heimsóknamynstur fellur
að árlegum ferðum blöðrusela, en þeir
fara úr hárum í Grænlandssundi í júní-
júlí. Sumir koma þegar í maí og hverfa
svo um hárlostímann og koma svo lík-
ega aftur í ágúst, ab honum liðnum.
Athyglisvert er hversu mikiö kemur af
kynrþroska blöðruselsbrimlum til ís-
lands, mun meira en af kynþroska
vöðuselsbrimlum.
í annálum er þess getið að sum ár
hafi verið mjög mikið af hringanóra
fyrir Norðurlandi. Stundum svo ab árs-
tíminn er kenndur við hann, samanber
hringanóravorið árib 1896. Önnur ár
var minna um hringanóra (Björn Guð-
mundsson 1944) Þó virðast þeir hafa
verið svo til árlegir gestir í Eyjafirði og
eru jafnvel enn (Erlingur Hauksson
1982)
Kampselir virðast vera sjaldgæfir,
komu einna helst upp að Norðvestur-
landi (Bjarni Sæmundsson 1932)
Fæða blöbrusela er mjög frábrugðin
fæbu vöðusela, hvoru tveggja í tegund-
um og stærð fiska. Reyndar er fæða
blööruselanna talsvert öðruvísi en
fæða landsela og útsela við ísland.
Karfi er ekki svo mikilvægur í fæðunni
hjá nokkurri þessara selategunda og
hún er hjá blöðrusel. Síld er einnig
mun mikilvægari fæba hjá vöbusel en
hinum selategundunum. Síli og þorsk-
ur eru mjög mikilvægar fæðutegundir
landsela (Valur Bogason 1997), útsela
(Erlingur Hauksson 1977) og vöðusela.
Síli er varla étið af blöðruselum en
þorskur aftur á móti í hávegum hafður.
Þessi munur í fæðuvali hlýtur að
stafa af mismunandi lífsháttum teg-
undanna. Blöbruselirnir eru góbir kaf-
arar (Folkow og Blix 1995). Líklega þarf
mjög góða kafara
til að ná í karfa hér. Vöðuselirnir eru
þekktir fyrir selatorfur þær sem þeir
mynda en þeir ferðast um sem „einn"
selur væri og éta uppsjávarfiska eins og
síld og loðnu. Margt bendir til þess að
hér vib land séu vöðuselir á ferð einir
eða í litlum hópum og éti fisk á grunn-
sævi. Það er þó ekki útilokað að vöður
þeirra séu utar en þó innan íslenskrar
efnahagslögsögu.
Áhrif blöðrusela og vöðusela á fisk-
veiðarnar eru samkvæmt útreikningum
höfundar talsverðar. Mest eru áhrifin á
karfaveiöarnar, þar eru blöðruselirnir
stórtækastir. Og á síldveiðarnar vegna
afráns vöðusela. Auk þess á þorsk-, ýsu-
og ufsaveiðar, en þar leggja bæði vöðu-
15 20 25 30 35 40
Lengdarflokkar
Lengdardreifing síldar í vöðusel.(8. mynd)
Aldursdreifing þorska í vöðusel. (9. mynd)
ÆGIR 45