Valsblaðið - 01.05.2007, Blaðsíða 82

það skemmtilegt. Þá fannst þeim of mikil
áhersla vera á þá sem voru góðir í íþrótt-
um, en það vantaði verkefni fyrir þá sem
voru getuminni. Þessu lýsti ein stelpan á
þennan hátt:
Þú veist að þú verður að vera góður
annars getur þú bara ekki æft eða bara
færð ekki að vera með, færð ekki að
keppa, færð ekki að gera neitt. Það eru
svo fáir flokkar, þeim er bara hent út í
meistaraflokkinn skilurðu og þær sem
eru ekki nógu góðar fyrir það, þær verða
bara að hætta. Það er svo mikil alvara í
íþróttum.
Einnig nefndu þau sem galla við iðk-
un íþrótta að sumir unglingar stund-
uðu íþróttir til að þóknast foreldrum sín-
um eða eins og einn unglingurinn orðaði
það: „Stundum eru sumir að æfa íþrótt
út af því að mamma þeirra og pabbi vilja
að þau séu að æfa þessa íþrótt". Ungl-
ingunum var tíðrætt um að félagslíf væri
oft lítið innan íþróttanna og að hópurinn
gerði lítið saman utan æfingatíma.
Þegar niðurstöður úr viðtölum við full-
orðnu einstaklingana voru skoðaðar, kom
ýmislegt athyglisvert í ljós. Foreldrarnir
nefndu að keppni miðaðist við þá bestu,
allir þyrftu að keppa og að íþróttir væru
of árangursmiðaðar. Þessu lýsti eitt for-
eldrið svona:
Mér finnst eiginlega helsti gallinn við
þessar íþróttir almennt að það verða all-
ir að komast í þetta keppnisform. Það er
enginn sem getur æft eitthvað og ekki
tekið þátt í keppni. Þér er alltaf þrýst upp
í það, hvort sem þú ert lélegur eða góður.
Önnur tekur undir og segir: „Dóttir
mín hætti bara í handbolta af því að hún
vill ekki keppa, henni finnst það bara
ekki skemmtilegt, en finnst gaman að
fara á æfingar og gaman að æfa“.
Foreldrar nefndu einnig ýmsan kostn-
að sem fellur til vegna íþróttaiðkunar
bama sem galla, t.d. íþróttafatakaup,
æfingagjöld og utanlandsferðir. Enn-
fremur kom fram í máli foreldra að erfitt
væri að skipuleggja frí hjá fjölskyldunni,
þar sem börnin væru upptekin í íþróttum
allan ársins hring. Mikill fjöldi æfinga
hjá börnum og unglingum bar einnig á
góma, meiðslahætta og hætta á einkenn-
um ofþjálfunar. Æfingatímar væru yfir-
leitt á matmálstímum sem hefði áhrif á
samveru fjölskylduna en einnig á nær-
ingarmynstur unglinga.
Ástæður brottfalls úr íþróttum
Ástæður brottfalls úr íþróttum virðast
vera fjölmargar eins og má þar nefna
önnur áhugamál, nýjan félagsskap og
minnkandi áhuga fyrir tilteknum íþrótta-
greinum. Einnig nefndu unglingamir að
meiri alvara væri komin í íþróttimar á
þessum aldri, æfingar væru orðnar erf-
iðari og meiri tími færi í iðkunina. Of
mikil áhersla væri á keppni og ekki væru
allir í íþróttum til þess að ná árangri.
Þar sem mikill tími færi í íþróttaiðkun
þyrftu æfingamar að vera skemmtileg-
ar og var þeim ti'ðrætt um mikilvægi þess
að íþróttahópurinn gerði eitthvað saman
utan æfinganna til að efla félagsandann.
Þau töldu að ein af ástæðum brottfalls
gæti verið að þau upplifðu sig ekki nógu
góð til að standast þær kröfur sem gerðar
væru til þeirra innan greinanna. Þá kom
fram að skólinn gerði orðið meiri kröf-
ur til þeirra og erfiðara væri að sameina
skólann og íþróttirnar. Að auki nefndu
þau að æfingar væm um eða eftir kvöld-
mat og um helgar þegar krakkar sem
ekki stunduðu íþróttir ættu frí sem þýddi
að þá stæði valið á milli þess að taka þátt
í félagsstarfi t.d. í skólanum eða að fara
á æfingu. Þegar unglingar stæðu frammi
fyrir þessu vali þá veldu þau áhugasöm-
ustu íþróttimar en hinir hættu jafnvel
íþróttaiðkun.
Niðurstöður frá Forvarnardeginum
voru um margt svipaðar þeim sem fram
komu hjá rýnihópum unglinganna, þeg-
ar spurt var um ástæður þess að krakk-
ar hætta í skipulögðu íþrótta- og æsku-
lýðsstarfi. Félagarnir virtust skipta miklu
máli þegar kom að íþróttaiðkun unglinga.
Ef vinimir hætta í íþróttum aukast lík-
urnar á að einstaklingarnir hætti líka eða
eins og fram kom hjá einum hópnum:
„Annaðhvort togar félagsskapurinn inn-
an íþróttarinnar eða utan í krakkana“. Þá
nefndu þau ný áhugamál og nýjan félags-
skap. Einnig nefndu þau að aukin tölvu-
notkun tæki ti'ma og einhverjir nefndu að
hún væri áhugaverðari en iðkun íþrótta.
Tímaleysi var einnig nefnt sem ástæða
brottfalls og kom fram að íþróttaiðkun
stangaðist á við vinnu, minni tími væri
fyrir vinina og námið tæki orðið meiri
tíma. Þá kom fram að aðstaða til íþróttá-
iðkunar skipti máli svo og framboð og
aðgengi að íþróttum. Einnig nefndu þau
að stuðningur og áhugi foreldra skipti
máli og að íþróttaiðkun væri kostn-
aðarsöm og nefndu kostnað sem hugs-
anlega ástæðu þess að sumir þyrftu að
hætta iðkun íþrótta. Hlutverk þjálfarans
bar einnig á góma og kom fram að slak-
ir þjálfarar og lítið hvetjandi, gætu vald-
ið því að unglingar hættu í íþróttum. Þá
kom fram að stríðni eða jafnvel einelti
vegna vaxtarlags eða takmarkaðrar getu í
íþróttum gæti verið ástæða fyrir brottfalli
hjá einhverjum einstaklingum. Reyking-
ar, neysla áfengis eða ólöglegra vímu-
efna voru einnig nefndar sem hugsanleg-
ar ástæður fyrir því að unglingar hættu í
íþróttum.
Mjög áþekkar niðurstöður komu fram
hjá fullorðnu einstaklingunum þegar
ástæður brottfalls unglinga úr íþróttum
voru skoðaðar. Nefndu þau nýjan félags-
skap, önnur áhugamál þar sem íþróttir
82
Valsblaðið 2007