Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1915, Síða 82

76
Sigurður Guðmundsson:
t IÐUNN
aðar, söngvar skáldefnanna aldrei sungnir. Einn góðan
veðurdag var sumt hið bezta í þeim orðið að ösku-
hrúgu, horfið. Og hví mundi elcki þeim unglingum,
er nú vaxa upp, fara líkt? þá er ég hugleiði þessi
dæmi, dettur mér í hug eitt hið alvöruþrungnasta
erindi, er ég kann. Það er eftir enska skáldið Ten-
nyson og hinn mikli góðgerðamaður íslenzkra bók-
menta, Matthías Jochumsson, heíir þýtt það á ís-
lenzku. Það hljóðar svo:
»En pá í rökin rýna fer
og rciknar bezt min sálin þreytt,
af fimtíu kornum finn ég eitt,
sem frjóvgun nær og ávöxt ber.«
Hér er gripið á kýlinu. Siðaðar þjóðir brestur ekki
svo mjög hæfileika sem hitt, að þessir hæfileikar fái
notið sín og orkað mannfélaginu því til þroska og
þarfa, sem þeir eru miklir til.
Ég er með hugann við rústirnar. Þessi tiðindi
þoka fyrst í stað ekki minstu slundarögn úr vitund-
inni. Þau dreifa undarlegri mátlleysis- og raunakend
um allan líkamann. Öll öryggi hverfur um stund.
Voði og dauði vofa á hverri stundu yfir öllu voru
lífi, sem vér unnum og kjósum oss þrátt fyrir alla
harma þess og stríð. Vér förum heilir í rekkju að
kvöldi, en ef til vill er oss breytt í öskulirúgu að
morgni. Með hverri fjölkyngi gerast svo skjót umskifti?
Eru slík slys ekki óþaríi? Áttum vér enga sök á því
tjóni, sem hér er af orðið?
Skilrikum mönnum ber saman um, að margur
röskur fullhugi haíi gengið vasklega að staríi bruna-
nóttina. En þar gerðist gamla sagan. Þessir ágætis-
kraftar gátu ekki notið sín. Engin stjórn, áhöld í ó-
lagi, reykhjálma vantar, foringjalausir og hjálmlausir