Morgunn - 01.12.1981, Síða 72

166
MORGUNN
yrðanna. En nú lítur út fyrir að þeir hafi verið þeim mun
ötulli að tjaldabaki og lagt á ráðin af miklum klókindum
sér til framdráttar, — likt og ráðríkur kirkjuhöfðingi, sem
halda vill virðingu sinni.
Saga sjálfrar uppgötvunarinnar virðist nú nokkuð ljós.
Newton var fyrri til og vann hann verkið á árunum 1664
til 1666. Það var um níu árum áður en Leibniz uppgötvaði
aðferðirnar óháður, árið 1675. Hins vegar var Leibniz á
undan að gefa út hugsmíð sína, þ.e.a.s. árið 1684, en 20
ár liðu enn þar til Newton lét prenta sínar uppgötvanir.
Við þessa óreglulegu forsögu bætist sú vitneskja, að New-
ton sendi Leibniz tvær stærðfræðilegar ritgerðir árið 1676.
Einnig hafði Leibniz lesið stærðfræðihandrit eftir Newton
í stuttri heimsókn til London þessi árin. Víst er þó að rit-
gerðir þessar fjölluðu ekki um þessar miklu uppgötvanir,
sem hér er sagt frá. En aðgangur Leibniz að ritum hins
og drátturinn á útgáfu verka Newtons olli óvissunni síðar
og ásökunum á báða bóga um hugsmíðarstuld.
Guös eini heilagi
Hinum bitru deilum er lýst í bókunum tveim (,,A
Portrait of Isaac Newton“, endurútgáfa 1979 hjá New
Republic Books, og „Philosophers at War“, gefin út árið
1980 af Cambridge University Press). Óvæntar hliðar á
mikilmennunum koma í ljós. Newton virðist haldinn árás-
arhneigð. Hann virðist hneykslast á keppinaut sínum að
gerast svo djarfur að eigna sér einstæðar opinberanir Sir
Isaacs sjálfs.
Ýmislegt styrkir Newton í trú sinni á yfirnáttúrlegar
gáfur sínar. Var hann kannski ekki fæddur á jóladaginn?
Dó ekki faðir hans áður en sonurinn, Isaac, fæddist? Það
var haft fyrir satt að sá drengur sem missir föður sinn
fyrir fæðingu, hann fengi yfirnáttúrlegar gáfur í vöggu-
gjöf.
Þrátt fyrir áhættu mun Sir Icaac hafa efast um guðdóm