Útvarpstíðindi : nýr flokkur - 01.01.1952, Blaðsíða 25

Par Lagerftvist
er nú af flestum talinn fremstur sænskra
skálcla. — Tvímælalaust er hann áhrifamest-
ur þeirra, enda þótt hann sé í eðli sínu frá-
hverfurlþví að vera prédikari, a. m. k. sam-
kvæmt þeirri merkingu, sem venfulega er
lögð í það orð. Hann hefur fafnan staðið
utan við alla flokka og samtákahópa, og hef-
ur þó e. t. v. cnginn sænskra stórskálda staðið
fastari fótum í heimi veruleikans. Og enda
þótt Lagerkvist tali ekki hversdagslegt rruíl,
hann er maður dfarfra líkinga, sterkra ancl- '
stæðna, langsóttra mynda, er hann samtíð-
arskyggn — og þó öllu heldur framtíðarsfá-
andinn í sænskum bókmenntum. Skáldsaga
hans Böðullinn, sem Jón Magnússon og Sig.
Þórarinsson þýddu og gáfu út á ísl. 1938,
kom út í Svíþfóð árið 1933. Þar lýsir hann í
rauninni hinum hryllilegu atburðum áranna
fyrir siðustu styrjöld og því sem koma hlaut,
blóðveldi nazismans. — Lagerkvist er fafnvígur sem smásagnahöfundur, skáldsagna, leikrita og
Ijóða. Hann hlaut bókmenntaverðlaun Nobels fyrir árið 1951, — en á því ári varð hann sextugur.
Hann er kominn af smálenzku bændafólki og var settur til mennta. 1940 var hann kförinn
í sænsku akademíuna við fráfall Verner von Heidenstams, sem þá var, ásamt Selrnu Lagerlöf,
mesta skáld Svía. J.
Skilningstréð á áreiðanlega að vera eins
og það er, og ekki öðru vísi. Það hlýtur
þú að sjá. Ekki hef ég getað gert það
betur úr garði. Og ef þú veizt á hvern
hátt það mætti vera betur gert, þá segðu
það.
Nei, það vissi maðurinn ekki. En ekki
var mannkynið eins og það átti að vera
fannst honum, og hvort sem skilnings-
tréð var eins og það átti að vera eða
hafði á einhvern hátt misheppnazt fyrir
skapara sínum, þá var svo mikið víst,
að mennirnir urðu ekki skilningsbetri við
að neyta áváxta þess.
— En tréð getur ekki verið öðru vísi
en það er, mælti Herrann. Það er að
vísu dálítið vandgert að eta af því, en
það verður líka að vera svolítið flókin
list; vjð því er ekki hægt að gera. Þið
verðið að hafa eitthvað fyrir öllu, eða
hvers virði væri tilvera ykkar ella. Það
er ekki hægt að ætlast til þess, að ykkur
sé fært allt á sama hátt og smábörnum.
Að mínum dómi er þetta tré hið full-
komnasta, sem ég hef gert; og ef þið
sýnið fram á, að þið séuð þess ekki verð-
ug, þá fer líf alls mannkynsins út um
þúfur. Færðu mannkyninu þessi orð mín
og skilaðu kveðju minni. Með þessi skila-
boð gekk maðurinn leiðar sinnar af fundi
Herrans.
En þegar maðurinn var farinn, sat
Herrann alllengi djúpt hugsi, þvi að:
hefði maðurinn talað miður fögrum orð-
um um eitthvað annað af því, sem hann
hafði skapað, þá hefði það ekki gert
svo mikið til; en um skilningstréð þótti
honum vænst af öllu, kannski vegna þess
útvarpstíðindi 25