Útvarpstíðindi : nýr flokkur - 01.01.1952, Blaðsíða 27

iÞjóðarleiðtoginn og skáldið
Hannes Hafstein
Útvarpserindi
eftir
Bernharð
Stefánsson
alþm.
í dag eru 90 ár liðin frá fæðingu hins
glæsilega þjóðarltíiðtoga og skálds,
Hannesar Hafsteins. Að 10 árum liðnum
minnist þjóðin sjálfsagt aldarafmælis
hans á verðugan hátt. En hér verða að-
eins fá og fátækleg orð sögð, því hvort
tveggja er, að ég er ekki til þess fær að
minnast Hannesar Hafsteins svo sem vert
væri og svo er það ógerningur á þeim
tíma, sem hér er til umráða.
Ég sá Hannes Hafstein í fyrsta sinn
6. júní 1903 á þeim kjörfundi, þegar
hann var fyrst kosinn þingmaður Evfirð-
inga og ég heyrði hann halda þar ræðu.
Síðan eru nú liðin meira en 48 ár, en á
þeim tíma hef ég aldrei orðið hrifnari
af nokkrum manni, bæði af glæsileika
hans og þó einkum af ræðunni, því slíka
mælsku hafði ég aldrei fyrr heyrt og ég
efast um, að ég hafi heyrt jafn glæsilega
ræðu síðan.
Ég var þá aðeins 14 ára drengur og
í dýrðarríkið, hvernig þar var nú; en þeir
komust ekki inn þangað framar.
Og englarnir, sem ekki héldu vörðinn,
gengu til hvíldar eftir erfitt dagsverk. En
í skjóli hins ástsælasta trés í allri paradís
sat Herrann sjálfur djúpt sokkinn í hugs-
anir sínar. Greinar þess, stórar og lauf-
miklar, skýldu honum í djúpri kyrrð.
Elías Mar þýddi.
því auðvitað hrifnæmur. Auk þess dáði
ég Hannes Hafstein áður en ég sá hann,
vegna ljóðmæla hans, sem ég hafði lesið,
og lært sum þeirra. Getur þetta hafa
aukið á aðdáun mína. En ég sá hann oft
eftir þetta, bæði norður í Eyjafirði og hér
í Reykjavík og það eftir að ég var orð-
inn fullvaxinn maður; ég átti líka ein-
staka sinnum tal við hann og einu sinni
kom ég heim á heimili hans. En alltaf
var aðdáun mín á honurri hin sama, eða
réttara sagt: hún fór vaxandi við kynn-
ingu.
Ég nefni þessar persónulegu minning-
ar mínar um Hannes Hafstein eingöngu
sökum þess, að ég tel alveg víst, og veit
raunar með vissu.. að hann hafði svipuð
áhrif á fjölda annarrá manna, eins og
hann hafði á mig á æskuárum. Lýsir því
þetta manninum beinlínis nokkuð.
Hannes Hafstein var fæddur á Möðru-
völlum í Hörgárdal 4. des. 1861, sonur
Péturs Hafstein, amtmanns og 3. konu
hans Kristjönu Gunnarsdóttur, prests í
Laufási. Pétur amtmaður var af dönskum
ættum, en ólst upp hér á landi og taldi
sig íslending. Hann var mikilhæfur
maður og röggsamt yfirvald, á meðan
hann var í fullu fjöri. Stórlyndur var
liann og gerðist vanstilltur með aldrin-
um. Sagt er, að hann hafi haft mikið yndi
af skáldskap og nærnan smekk í því efni.
Kristjana, móðir Hannesar, var af ágæt-
útvarpstíðindi 27