Morgunblaðið - 29.11.2008, Blaðsíða 23

Fréttir 23INNLENT
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 29. NÓVEMBER 2008
PIA Backström,
finnsk leir-
listakona sem
dvalið hefur hér á
landi undanfarinn
mánuð, segir
Finna hafa samúð
með Íslendingum
vegna efnahags-
ástandsins. „Við
þekkjum vel þær
aðstæður sem þið búið við núna og
mér finnst aðdáunarvert hve dug-
legt fólk er að koma skoðunum sín-
um á framfæri. Finnar eru auðmjúk-
ari; þeir voru ekki svona reiðir og
margir kenndu jafnvel sjálfum sér
um að hafa orðið atvinnulausir.“
Harkaleg kreppa skall á Finnum í
byrjun níunda áratugarins og
Backström segir yfirvöld farin að
búa landsmenn undir erfiðleika á
næstu mánuðum, þó ekkert í líkingu
við áfallið um árið. En áður en hún
fór að heiman hafi t.d. forystumenn í
byggingariðnaði sagt að 10 þúsund
manns í þeim geira gætu misst vinn-
una með vorinu.
Hún bendir á að ekki sé hægt að
kenna stjórnmálamönnum alfarið
um ófarirnar, ekki í Finnlandi og
örugglega ekki hér. „Fólk verður að
líta í eigin barm og spyrja hvað sé
nóg. Alltof margir vilja eignast allt
og helst strax. Það er stórt vanda-
mál alls staðar á Vesturlöndum.“
Öflugt skólastarf mikilvægt
Mikið hefur verið rætt um
„finnsku leiðina“ út úr ógöngunum
en Pia gagnrýnir hana að sumu
leyti, eins og aðrir. Hún segir áber-
andi hve stéttaskipting hafi aukist í
landinu á síðustu árum og nið-
urskurður í félagslega kerfinu hafi
komið illa niður á mörgum. Sparn-
aður hafi líka bitnað á skólakerfinu.
Hún ráðleggur Íslendingum að
hugsa ekki einungis um peningaleg
verðmæti og gleyma öðrum. Öflugt
skólastarf sé til dæmis mikilvægt til
framtíðar.
Backström stundar kennslu og
segist hafa skynjað mikla hugarfars-
breytingu í Finnlandi á síðustu fimm
árum. „Fram er komin kynslóð
nokkurs konar nýrra hippa, en þess-
ir eru á móti eiturlyfjum og áfengi,
eru hins vegar margir grænmet-
isætur og leggja mikla áherslu á
endurvinnslu. Það hefur gefið mér
mikla von að umgangast þetta unga
fólk því það trúir að hægt sé að
breyta veröldinni,“ segir Bacström.
Aukin mis-
skipting í
Finnlandi
Pia Backström
Hugarfar ungra
„hippa“ lofar góðu
Eftir Elvu Björk Sverrisdóttur
elva@mbl.is
„ÉG er mjög ánægður. Þetta eru
góðar fréttir eftir að hafa beðið hér
í fjögur ár,“ segir íranski hælisleit-
andi Farzad Raahmanian. Hann
hefur ásamt öðrum írönskum hæl-
isleitanda Mehdi Kaviapoor, dvalist
hér á landi í fjögur ár en hingað til
hafa yfirvöld ekki veitt þeim dval-
arleyfi hér á landi. Undanfarið hafa
mennirnir verið í hungurverkfalli til
þess að mótmæla aðstæðum sínum
hér á landi. Hafa þeir aðeins nærst
á vatni og sykri.
Dómsmálaráðuneytið sendi í gær
frá sér bréf, m.a. til Útlend-
ingastofnunar. Í bréfinu er mælt
fyrir um það að Útlendingastofnun
gefi út bráðabirgðadvalarleyfi til
mannanna tveggja.
Bréfið var jafnframt sent Arnari
Þór Jónssyni, lögmanni mannanna.
Þar segir að miðað við fyrirliggjandi
upplýsingar og almennar aðstæður í
Íran verði ekki unnt að framkvæma
brottvísun þeirra eins og er. Ráðu-
neytið mælir jafnframt fyrir um það
að Útlendingastofnun upplýsi
mennina um möguleika á að sækja
um atvinnuleyfi hér á landi.
Ekki hægt að vísa
mönnunum aftur til Írans
Arnar Þór segir bréf dómsmála-
ráðuneytisins í máli þeirra merki-
legt miðað við fyrri niðurstöðu ráðu-
neytisins í málunum. „Nú horfast
menn loks í augu við staðreyndir,
Ég lít svo á að í þessu felist í raun
viðurkenning á því að það sé ekki
hægt að vísa þessum mönnum til Ír-
ans,“ segir hann. Þar sé þeim hætta
búin.
Arnar Þór hefur undirbúið mál
gegn dómsmálaráðuneytinu og Út-
lendingastofnun vegna annars
mannanna. Hann stefnir að því að
þingfesta málið fyrir Héraðsdómi
Reykjavíkur í næstu viku. Arnar
Þór segir bréf ráðuneytisins í gær
ekki breyta þessum fyrirætlunum,
enda sé bráðabirgðadvalarleyfi að-
eins veitt til sex mánaða í senn.
Fyrir dómi verður farið fram á að
maðurinn fái dvalarleyfi hér á landi
af mannúðaðarástæðum, en til vara
að hann fái réttarstöðu flóttamanns.
„Fáist sigur í málinu tel ég að sama
niðurstaða eigi að gilda fyrir hinn
manninn líka.“
Farzad Raahmanian segir að eftir
þessar fréttir muni hann og Mehdi
hætta hungurverkfallinu sem þeir
hafa verið í undanfarið.
Þeir þurfi að byrja smám saman
að borða eftir að hafa lifað á vatni
og sykri undanfarið.
Hann horfir björtum augum fram
á við. „Ég vil sýna yfirvöldum að við
erum ekki óvinir eða munum valda
vandræðum hér. Við erum bara eins
og annað fólk,“ segir hann.
 Dómsmálaráðuneytið hefur beint því til Útlendingastofnunar að tveir Íranar,
sem verið hafa í hungurverkfalli undanfarið, fái bráðabirgðadvalarleyfi hér á landi
„Góðar fréttir eftir að
hafa beðið í fjögur ár“
Morgunblaðið/RAX
Til bráðabirgða Dómsmálaráðuneytið vill að Íranarnir tveir fái dvalarleyfi til bráðabirgða hér á landi. Þeir hafa bú-
ið á gistiheimili í Njarðvík. Til stendur að þeir verði upplýstir um atvinnumöguleika hér.
Guðrún Dögg
Guðmundsdóttir,
framkvæmda-
stjóri Mannrétt-
indaskrifstofu,
segir gleðilegt
að til standi að
veita hælisleit-
endunum tveim-
ur dvalarleyfi hér
til bráðabirgða.
Hún bendir hins vegar á að slík
leyfi þurfi að endurnýja á sex mán-
aða fresti fái fólk ekki varanlegt
dvalarleyfi. Hún kveðst vita dæmi
þess að maður hafi verið hér í nokk-
ur ár á bráðabirgðaleyfi. Viðkom-
andi þurfi að sækja um leyfi á sex
mánaða fresti og það sé þá fram-
lengt. „Vegna þessa fær hann aldrei
almennilega vinnu, skýtur ekki rót-
um og bíður þess í raun að verða
sendur úr landi,“ segir hún. Mann-
réttindaskrifstofa hafi farið fram á
að sett verði þak á það hversu oft
fólk fái bráðabirgðaleyfi endurnýj-
að sé ljóst að ekki verði hægt að
senda það úr landi. Fólk fái þá var-
anlegt leyfi fyrr og geti fest hér
rætur og öðlast ríkari rétt í landinu.
Fái ríkari rétt að nokkrum tíma liðnum
Guðrún Dögg
Guðmundsdóttir
Flúðir | Heilsuþorp rís á Flúðum,
samkvæmt viljayfirlýsingu sem
fulltrúar Hrunamannahrepps og
Heilsuþorpa ehf. undirrituðu í gær.
Hrunamannahreppur leggur til
átta hektara landsvæði á Flúðum og
Heilsuþorp ehf. alla undirbúnings-
vinnu, svo sem hönnun, skipulag og
öflun framkvæmdafjár. Fram kom
við undirritunina í gær að félagið mun
efna til samstarfs við fjölmarga aðila
sem hafa hagsmuni af þátttöku í
verkefninu.
Áætlað er að undirbúningur taki
upp undir tvö ár. Í heilsuþorpinu
verða tæplega 200 íbúðir auk þjón-
ustubygginga og sundlaugar. Þar
verður hvíldar- og endurhæfingarað-
staða og gert ráð fyrir að þar starfi
fagfólk í ýmsum greinum heilbrigð-
isþjónustu.
Heilsuþorpið mun rísa í landi Lax-
árhlíðar við Flúðir. Það liggur á mal-
areyri við Litlu-Laxá. Við uppbygg-
inguna verður fylgt náttúruvænni
stefnu við allan frágang lands og
húsa. Gestur Ólafsson arkitekt, for-
maður stjórnar Heilsuþorpa ehf.,
sagði að Flúðir hefðu marga kosti til
að bera fyrir þessa starfsemi og hefðu
þess vegna orðið fyrir valinu. Mikið
væri af heitu og köldu vatni fyrir
heilsuböð og göngu- og reiðleiðir í ná-
grenninu. Í heilsuþorpinu verður boð-
ið upp á heilsufæði, jóga o.fl.
Kostar fjóra milljarða
Á næstunni verður stofnað undir-
búningsfélag vegna framkvæmd-
anna. Ef áætlanir ganga eftir verður
hafist handa við framkvæmdir eftir
eitt og hálft ár. Heildarkostnaður er
áætlaður 4,4 milljarðar kr.
Félagið Heilsuþorp ehf. var stofn-
að í nóvember 2003 til að skipuleggja
og reisa heilsuþorp hér á landi og er-
lendis. Fram kemur í fréttatilkynn-
ingu að síðustu þrjú árin hafi félagið
unnið, í samvinnu við Spánverja, að
undirbúningi heilsuþorps við bæinn
Moratalla á Spáni.
helgi@mbl.is
Morgunblaðið/Sigurður Sigmundsson
Heilsa Stjórnendur Heilsuþorpa og Hrunamannahrepps skrifa undir.
Heilsuþorp á Flúðum
Áformað að reisa 200 íbúðir auk þjónustuaðstöðu og lauga á bökkum Litlu-Laxár
Hrunamannahreppur leggur til landið og Heilsuþorp ehf. annast allan undirbúning
DÓMUR féll fimmtudaginn 27. nóv-
ember í Héraðsdómi Reykjavíkur,
þar sem blaðamanni og útgáfufélagi
var gert að greiða skaðabætur vegna
ólöglegrar myndbirtingar. Ljós-
myndarafélag Íslands fagnar þess-
ari niðurstöðu.
„Ljósmyndarafélag Íslands hefur
lengi barist fyrir því að aðilar, bæði
einstaklingar og fyrirtæki, láti af
þeim ósið að nota myndir án heim-
ildar frá rétthafa. Með tilkomu
ódýrra skanna og aðgengi mynda á
netinu hefur slík iðja aukist til muna.
Opnara netsamfélag og betri teng-
ingar við heimsbyggðina ásamt
samningnum um EES hefur að
mörgu leyti gert starfsumhverfi ís-
lenskra ljósmyndara flóknara, bæði
á neikvæðan og jákvæðan hátt. Sam-
keppni um myndir frá Íslandi er nú í
auknum mæli við erlenda ljósmynd-
ara og við það bætist að tekjutap ís-
lenskra ljósmyndara (og íslenska
ríkisins) af völdum óheimillar notk-
unar mynda þeirra er umtalsvert,“
segir í yfirlýsingu frá félaginu.
Niðurstöðu
fagnað