Morgunblaðið - 07.12.2008, Blaðsíða 35

Forðaðist sviðsljósið
Eftir stríð var Quandt-veldinu skipt milli sona Günthers,
hálfbræðranna Haralds, sem hann átti með Mögdu, fyrri
konu sinni, og Herberts. Sá síðarnefndi breytti BMW í eft-
irsóknarverðustu bílategund heims og eignaðist tvö börn,
Susanne og Stefan, með þriðju eiginkonu sinni, sem hafði
verið einkaritari hans. Hann rak fyrirtæki sín af festu og
aga og ól börn sín upp í sama anda. Þau gengu í almenna
skóla og þrátt fyrir ríkidæmið var heimilislífið ekki frá-
brugðið því sem tíðkaðist hjá venjulegum fjölskyldum.
Á áttunda áratugnum stóð ríkum auðjöfrum í Þýska-
landi mikil ógn af samtökum eins og Baader-Meinhof og
Herbert var þar engin undantekning. Hann óttaðist mjög
að Susanne, dóttur sinni, yrði rænt. Óttinn reyndist ekki
ástæðulaus því 1978, þegar Susanne var 16 ára, kom lög-
reglan upp um samsæri um að ræna henni. Þar til hún
giftist, 28 ára, lifði hún í afar vernduðu umhverfi og jafn-
vel allar götur síðan. Hún fór í skíðaferðalög, lék golf og
lét sjá sig á góðgerðardansleikjum, en gagnvart fjöl-
miðlum var hún næstum eins og ósýnileg og hefur aldrei
sóst eftir sviðsljósinu. Nærri má geta að aðstæður sem
þvinguðu hana fram í sviðsljósið núna séu henni þolraun.
Lét undan þrýstingi
Að Herbert Quandt látnum erfðu systkinin og móðir
þeirra fjölda fyrirtækja með árlegri veltu upp á um 1.200
milljarða króna. Í dag eru auðæfi fjölskyldunnar metin á
4.800 milljarða króna. Eftir að sjónvarpið sýndi heimild-
armynd í fyrra þar sem fjölskyldan var harðlega gagnrýnd
fyrir háttsemi sína í seinni heimsstyrjöldinni, lét hún und-
an þrýstingi og tilkynnti fjármögnun rannsóknarverkefnis
um gerðir nasistanna.
Fyrri kona Günthers Quandts, Magda, giftist Joseph Go-
ebbels, áróðursmálaráðherra í ríkisstjórn Hitlers. Harald,
sonur hennar og Günthers, fylgdi móður sinni, en til allrar
gæfu var hann ekki heima þegar hún eitraði fyrir sér og
sex börnum þeirra Goebbels. Harald varð þekktur glaum-
gosi og lést í flugslysi 1967.
Hálfbróðirinn Harald fylgdi móður sinni, sem giftist Jo-
seph Göebbels, áróðursmálaráðherra Hitlers.
fyrir lögreglunni, var hún ber-
skjölduð gagnvart ástmanni sínum.
Hún átti um tvennt að velja, láta sem
hún tryði sögunni og halda ástaræv-
intýrinu áfram, eða láta hann róa.
Hún yfirgaf herbergi 629 án þess að
lofa neinu, en ákvað nokkrum dögum
síðar að láta hann fá peningana.
Tilfinningaleg tímamót
Þjökuð af samviskubiti yfir að
hjálpa ekki manni í nauðum, eins og
hún útskýrði fyrir lögreglunni, keyrði
hún, 11. september í fyrra, með ígildi
um 1,6 milljarða íslenskra króna í
seðlum, að bílageymslunni í kjallara
Holliday Inn, og lagði bílnum í stæði
merkt „aðeins fyrir konur“. Segir síð-
an fátt af einni, því samkvæmt lög-
regluskýrslum, sem láku út, tjáði
Klatten sig ekki frekar um afhend-
inguna. Getgátur eru um að hún hafi
verið komin að tilfinningalegum tíma-
mótum og viljað vera laus allra mála
eftir að hún greiddi elskhuga sínum
ímyndaða skuld hans. Hún hefði enda
gert sér grein fyrir því að Sgarbi var
ekki sá maður sem hún taldi hann
vera. Nú væri kominn tími til að
tryggja að hann hefði ekki í hótunum
við fjölskyldu hennar.
En það var hægara sagt en gert að
losna við Sgarbi. Þegar hún hætti að
svara skilaboðum hans, sendi hann
henni bréf, þar sem hann rifjaði upp
ástarfund þeirra í hótelherberginu og
skrifaði undir: Þinn blíði stríðs-
maður.
Í nóvember færði
hann sig upp á skaftið
og krafðist ígildi
tæpra 9 milljarða
króna
fyrir disk með
ljósmyndum úr
felumyndavél-
inni í herbergi
630. Klatten
sá sér ekki
annað fært en
að játa klúðrið
fyrir manni
sínum, sem var
farið að gruna
konu sína um
græsku, og ráðfæra
sig við sáttasemjara.
„Mér var orðið ljóst
að ég væri fórn-
arlamb og þyrfti að spyrna við fótum.
Annars myndi þetta engan enda
taka,“ sagði Klatten síðar. Þótt hún
væri jafnan fús að gefa peninga til að
hjálpa fólki í vandræðum, átti hún
kyn til að vera hörð í horn að taka ef
henni þótti krafan ósanngjörn. Heim-
ildarkvikmyndin The Silence of the
Quandts (Þögn Quandt-fjölskyld-
unnar) hafði farið fyrir brjóstið á fjöl-
skyldunni, en í myndinni er fjölskyld-
unni álasað fyrir að að borga of litlar
skaðabætur til fyrrverandi þræla,
sem SS útvegaði henni til að byggja
upp viðskiptaveldi sitt. Þótt myndin
ylli miklu fjaðrafoki og skaðaði
ímyndina stórlega, neitaði fjölskyldan
að borga. Ef hún var ekki reiðubúin
að borga fórnarlömbum nasista, hví í
ósköpunum ætti hún þá að borga
aumum svikahrappi og flagara?
Nú var komið að Susanne Klatten
að leggja snörurnar fyrir Sgarbi.
Hún lét sem hún ætlaði að borga
meira, ígildi 2.5 milljarða króna, og
tældi hann þannig í gildru lögregl-
unnar, sem hefur haft hann í haldi
síðan.
Í nafni kvenna
Búist er við réttarhöldum á næsta
ári. Sgarbi mun hafa sagt í yf-
irheyrslum að hann hafi verið að
hefna sín, faðir sinn, pólskur gyð-
ingur, hefði verið neyddur til að vinna
sem þræll við stálframleiðslu fyrir
nasista í verksmiðjum Quandt-
fjölskyldunnar.
Ítölsk blöð hafa leitt getum að því
að hann væri einn af 30 fylgisveinum
fyrrnefnds Barretta, sem væru
skyldugir til að greiða leiðtoga sínum
hluta af launum sínum. Lögreglan
fann milljónir evra í kjallaranum
heima hjá Barretta í Abruzzo og velt-
ir fyrir sér hvort hann hafi ýtt Sgarbi
til að kúga meira og meira fé af Klat-
ten.
Ljóst er að ekki eru öll kurl komin
til grafar. Barretta hafnar alfarið að-
ild að málinu. Sgarbi hefur lítið tjáð
sig, en kvartar sáran yfir umfjöllun
fjölmiðla um flagarafortíð hans og
segir hana geta ýtt undir fordóma
dómstóla. Gert er ráð fyrir að vörn
hans byggist á því að Klatten hafi í
fyrstu gefið honum peninga vegna
ástar en ekki þvingunar.
Þrátt fyrir að hafa verið táldregin
og beitt fjárkúgun, ber Klatten sig
vel. Skylduræknin, sem faðir henn-
ar innrætti henni, hafði betur.
„Ég berst núna í nafni allra
kvenna í fjölskyldu minni
og í nafni margra annarra
kvenna … ég er glöð yfir
að hafa farið þessa leið,“
segir hún.
á tálar
BMW
Susanne Klatten
á ráðandi
hlut í BMW,
sem faðir
hennar gerði
að stórveldi.
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 7. DESEMBER 2008
 Susanne Hanna Ursula
Quandt fæddist 28. apríl 1962 í
Bad Homburg í Þýskalandi.
 Hún er dóttir Johanna og
Herberts Quandts, d. 1982, sem
forðaði BMW frá gjaldþroti og
gerði fyrirtækið að stórveldi.
 Hún er ríkasta kona Þýska-
lands með ráðandi hlut í BMW
og lyfja- og efnafyrirtækinu Alt-
ana. Í fyrra voru eignir hennar
metnar á 10 milljarða Banda-
ríkjadollara. Samkvæmt Forbes-
tímaritinu var hún í 68. sæti yfir
ríkustu menn heims 2007.
 Hún er með háskólagráðu í
viðskiptafræði, nam stjórnun og
markaðsfræði í Buckingham-
háskóla og tók MBA með
áherslu á auglýsingar í IMD í
Lausanne í Sviss.
 Árið 1990 giftist hún Jan
Klatten verkfræðingi. Þau eiga
þrjú börn.
 Susanne Klatten situr í stjórn
BMW og Altana og er þekkt fyrir
störf sín að mannúðarmálum.
Susanne Klatten