Morgunblaðið - 04.07.2009, Blaðsíða 6

6 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 4. JÚLÍ 2009
FÖRUM Á FJÖLL
Glæný bók um gönguferðir
á hæstu fjöll í öllum
sýslum landsins.
Göngulýsingar og fróð-
leikur um hvert fjall
(jarðfræði og sögur).
Fjöldi litmynda og korta.
Já, drífðu þig
í fjallgöngu!
holar@simnet.is
Eftir Magnús Halldórsson
magnush@mbl.is
ÞINGMENN stjórnarandstöðunnar
sögðust á Alþingi í gær efast um að ís-
lenska ríkið hefði möguleika á því að
borgar skuldir sínar, ef Icesave-
samkomulag Íslands, Bretlands og
Hollands yrði lögfest með ríkis-
ábyrgð handa Tryggingasjóði inn-
stæðueigenda.
Ólög Nordal, þingmaður Sjálfstæð-
isflokksins, sagði skuldastöðu Íslands
óljósa. En þær tölur sem fyrir lægju
væru ógnvænlegar. Nefndi hún að í
gögnum fjármálaráðuneytisins væru
skuldirnar sagðar 1.800 milljarðar
sem dygði til þess að reka Háskóla Ís-
lands í núverandi mynd í 163 ár.
Bætti hún síðan við, að líklega væri
skuldastaðan mun verri. „Mér finnst
þetta vont samkomulag,“ áréttaði
Ólöf og óskaði eftir skýringum frá
Steingrími J. Sigfússyni fjár-
málaráðherra á því hvernig mögulegt
væri að afla nægilegra gjaldeyr-
istekna til þess að greiða þær skuldir
sem safnast hefðu upp.
Steingrímur sagði íslenska þjóð vel
geta náð sér upp úr þeim öldudal sem
hún væri í. Icesave-samkomulagið
væri ekki síst mikilvægt í því sam-
hengi. Það væri óumflýjanlegt að
tryggja ríkisábyrgð á Trygg-
ingasjóðnum vegna þess að rík-
isvaldið hefði þegar í nóvember
skuldbundið ríkið til þess að taka á
sig þessar skuldbindingar. „Skaðinn
er skeður,“ sagði Steingrímur.
Vigdís Hauksdóttir, þingmaður
Framsóknarflokksins, fór hörðum
orðum um Icesave-samninginn og
sagði augljóst að Ísland gæti ekki
staðið undir þeirri skuldsetningu sem
í honum fælist, ofan á aðrar byrðar
sem bankahrunið hefði kallað yfir
þjóðina. Sagði hún nýjustu upplýs-
ingar erlendra greinenda, þar á með-
al lánshæfismatsfyrirtækja, benda til
þess að Ísland gæti ekki staðið undir
skuldunum.
Steingrímur J. sagði ekki hægt að
taka lánshæfismatsfyrirtækin sem
áreiðanlegan aðila í þessu tilliti. „Ef
svo er þá er ég hér með tvö skjöl þar
sem segir að Icesave-samkomulagið
sé forsenda þess að við komumst út
úr þessu,“ sagði Steingrímur og veif-
aði skjölunum framan í þingmenn
Framsóknarflokksins, einkum Sig-
mund Davíð Gunnlaugsson, formann
flokksins.
Steingrímur furðaði sig síðar, eftir
að Birgitta Jónsdóttir, þingmaður
Borgarahreyfingarinnar gagnrýndi
kynningu á gögnum um Icesave-
samninginn, á málatilbúnaði stjórn-
arandstæðinga. „Ég er hér, ég ber
ábyrgð á þessu máli. Ég er til svara
fyrir það. Látið það vera að veitast að
fjarstöddu fólki […] Menn skulu gæta
orða sinna og velta því fyrir sér hvað
þeir eru að tala um. Og er það virki-
lega þannig, frú forseti, að hér inni í
salnum sé einhver hluti þingmanna
sem sé búinn að gefast upp í sálu
sinni? Vilji að við Íslendingar gefumst
upp? Var það til þess sem menn létu
kjósa sig á þing í alþingiskosning-
unum í vor?“ sagði Steingrímur.
Efast um stöðuna
 Þingmenn stjórnarandstöðunnar efast um að Ísland myndi
ráða við skuldirnar  Getum þetta, sagði fjármálaráðherra
Morgunblaðið/Eggert
Steingrímur J. Þingmenn stjórnandstöðunnar kröfðu Steingrím J. Sigfússon fjármálaráðherra svara um skulda-
stöðu íslenska ríkisins. Þeir sögðust hafa efasemdir um að Ísland gæti staðið undir þeim.
FRÉTTASKÝRING
Eftir Magnús Halldórsson
magnush@mbl.is
RÓTTÆKAR breytingar eru fyrir-
hugaðar á skipulagi háskólastarfs í
landinu, samkvæmt heimildum
Morgunblaðsins. Meðal annars er
horft til þess að hagræða í rekstri
en um leið að styrkja framtíðar-
tekjugrundvöll skólanna. Er sér-
staklega horft til þess að jafna
framlög til skólanna en einkareknir
skólar, s.s Háskólinn í Reykjavík og
Háskólinn á Bifröst, hafa fengið jafn
hátt framlag á nemanda og ríkis-
reknu skólarnir. Þeir hafa hins veg-
ar getað á móti innheimt skólagjöld
til viðbótar við ríkisframlögin og
ákveðið sjálfir fjárhæð þeirra
gjalda.
Lög um ríkisháskólana, s.s. Há-
skóla Íslands og Háskólann á Ak-
ureyri, gera hins vegar ekki ráð fyr-
ir gjaldtöku af nemendum umfram
svonefnd skrásetningargjöld sem
eru föst fjárhæð.
Þessi munur hefur lengi verið
umdeildur og hefur m.a. verið vikið
að honum í skýrslum Ríkisendur-
skoðunar frá árunum 2005 og 2007.
Innan rýnihóps sem Katrín Jak-
obsdóttir menntamálaráðherra
skipaði fyrr í sumar, til að fjalla um
hlutverk og umgjörð háskóla, vís-
inda og nýsköpunar í landinu, hefur
verið um það rætt að breytingarnar
á tekjustofnum háskólanna séu for-
senda frekari breytinga sem gera
þarf vegna breyttra efnahagsað-
stæðna í landinu og mikilvægs hlut-
verks háskólanna í uppbyggingar-
starfinu sem framundan er.
Hópurinn mun skila lokaskýrslu
til menntamálaráðherra 15. ágúst
nk. en fyrstu hugmyndir að að-
gerðaáætlun komu inn á borð ráð-
herra 1. júlí.
Þá er hópnum einnig ætlað að
taka afstöðu til tillagna í skýrslum
sem unnar hafa verið fyrir mennta-
málaráðuneytið. Meðal annars er í
einni þeirra lagt til að skólar verði
sameinaðir, einkaskólar annars veg-
ar og ríkisskólar hins vegar. Með
því ætti yfirstjórn skólanna að geta
orðið skilvirkari og faglegri.
Í rýnihópnum eiga sæti Guð-
mundur Heiðar Frímannsson, Einar
Steingrímsson, Kristín Vala Ragn-
arsdóttir, Þórdís Ingadóttir, Þórólf-
ur Þórlindsson, Áslaug Helgadóttir,
Guðrún Nordal, Magnús Karl
Magnússon, Viðar Hreinsson, Jón
Torfi Jónsson, Páll Skúlason, Jón
Ólafsson, Inga Þórsdóttir, Una Þor-
leifsdóttir og Berglind Rós Magn-
úsdóttir. Hún er jafnframt formað-
ur hópsins.
Breytingar
gerðar á fjár-
málum háskóla
Starf háskóla landsins í endurskoðun
Morgunblaðið/Sverrir
Háskóli Íslands Háskólastarf í
landinu er nú til endurskoðunar.
Í HNOTSKURN
» Fimmtán fulltrúar frá há-skólum í landinu, mennta-
málaráðuneytinu og vísinda-
samfélaginu eru í rýnihóp
menntamálaráðuneytisins.
»Hópurinn tekur afstöðu tiltillagna sem komið hafa
fram í skýrslum sem unnar
hafa verið um háskólastarf á
Íslandi fyrir menntamála-
ráðuneytið.
Rýnihópur er með starfshætti og
skipulag háskóla- og vísinda-
starfs til skoðunar. Horft er til
þess að jafna tekjustofna ríkis-
og einkarekinna háskóla. Þeir fá
jafnt framlag frá ríkinu.
„ÞESSI ákvörðun var tekin út frá því hvað væri mögu-
legt í framkvæmd á þeim stutta tíma sem var til að ganga
frá þessu. Enda var aldrei litið á þetta sem endanlega af-
greiðslu á sykurskattsmálinu eða sykurskattssjónarmið-
unum sem slíkum,“ segir Indriði H. Þorláksson, ráðu-
neytisstjóri fjármálaráðuneytisins.
Nýsamþykkt lög þess efnis að taka skuli upp vörugjöld
á matvöru þann 1. september, eru sambærileg við þau
sem felld voru niður í mars 2007 að öðru leyti en því að
þau verða nú tvöfölduð. Ögmundur Jónasson heilbrigð-
isráðherra lýsti því hins vegar yfir 14. maí síðastliðinn að
hann vildi setja sérstakan skatt á sykraða gosdrykki til
að bregðast við slæmri tannheilsu íslenskra barna.
Indriði segir að ekki hafi verið lagt upp með breyting-
arnar sem sykurskatt, þó þau sjónarmið væru við-
urkennd af hálfu ráðuneytisins. Lagt hafi verið til að að
færa vörur sem voru áður í lægra virðisaukaþrepi, aftur
upp á þeim forsendum að það væri ekki ástæða til að vera
með ívilnandi skattlagningu eins og lægra þrepið er.
„Sykurskattssjónarmiðið var því aldrei ráðandi í þessu
þó það væri meðvirkandi,“ segir Indriði. „Síðan er það
ákvörðun efnahags- og skattanefndar að fara heldur aðra
leið sem líka hafði komið til álita á
svipuðum forsendum, að taka upp og
auka-álagningu samkvæmt gamla
vörugjaldskerfinu sem líka hafði verið
lagt af að hluta.“
Indriði segir að sé farið út í eig-
inlega sykurskattlagningu kosti það
miklar breytingar, ekki bara í skatt-
kerfinu, heldur einnig í tollaskrá, þar
sem kljúfa þyrfti upp vörunúmer og
vöruflokka.
„Það er einfaldlega dýrt og tíma-
frekt og það var ástæða þess að vildum taka sem fyrsta
skref aðra hvora leið. Sérstaklega með tilliti til virð-
isaukaskattsins, þar sem við töldum ekki ástæðu til að
vera með ívilnandi skattlagningu á þessum vörum eins
og um væri að ræða mikilvægar matvörur.“
Aðspurður sagði Indriði þó rétt að inni á milli væru
matvörur sem geta flokkast undir hollustu. „Það verða
vafalaust gerðar einhverjar breytingar í haust. Enda
sykurskatturinn enn í umræðunni og ekki að ástæðu-
lausu.“ sigrunrosa@mbl.is
Sykurskatturinn of dýr og
flókinn í framkvæmd
Indriði H. Þorláks-
son
’ Bretar hafa alltaf verið mjögfastir fyrir. Við fáum ekkert gefiðhjá þeim. Ég veit ekki betur en aðgersemin frá Egyptalandi séu enn áBritish Museum.“
ÓLÖF NORDAL, SJÁLFSTÆÐISFLOKKI
’ Eru menn að mæla með því aðvið sækjum um að aðild að Par-ísarklúbbnum? Eru menn þá lausirundan Alþjóðagjaldeyrissjóðnum? Er-um við í betri stöðu? Er það eitthvað
sem einhver þjóð í heiminum óskar
sér? Svarið er nei.“
STEINGRÍMUR J. SIGFÚSSON,
VINSTRI GRÆNUM
’ Ég hef meira að segja grun umþað að hæstvirtur forsætisráð-herra hafi ekki verið búinn að lesasamninginn þegar hún veitti fjár-málaráðherra, hæstvirtum, heimild til
að skrifa undir hann,“
PÉTUR BLÖNDAL, SJÁLFSTÆÐISFLOKKI
’ Reyndar er það svo, virðulegiforseti, að við höfum verið óréttibeitt í þessu máli, og ég hélt, virðu-legi forseti, að þingmenn hafi veriðsammála um það. Er einhver á því að
það hafi verið rétt að beita á okkur
hryðjuverkalöggjöfinni?
GUÐLAUGUR ÞÓR ÞÓRÐARSON,
SJÁLFSTÆÐISFLOKKI
Orðrétt
á Alþingi