Morgunblaðið - 16.08.2009, Blaðsíða 20
20 Viðtal
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 16. ÁGÚST 2009
Eftir Freystein Jóhannsson
freysteinn@mbl.is
É
g er fædd í Madr-
íd 1966, dóttir
lögfræðings, fað-
ir minn var sér-
fræðingur í
stjórnsýslurétti,
og listamanns,
móðir mín var pí-
anóleikari. Bróðir minn, elzta systk-
inið, er líka lögfræðingur og kvænt-
ur rússneskri konu, en systir mín,
sem er fimm árum yngri en ég, er
gift Spánverja. Þau búa í Frakk-
landi. Það má segja að ég hafi frá
æsku fengið tvöfalt sjónarhorn á líf-
ið, lagalegt og listrænt. En Madríd
var aldrei mín borg. Margir Madr-
ídbúar segja að Madríd sé bezti
staður í heimi. En ekki ég. Hún er of
stór og einu bernskuminningarnar
sem ég á um borgina eru um malbik
og aftur malbik. Ég kvartaði oft yfir
þessu en foreldrar mínir og vinir
sögðu að svona væri þetta alls stað-
ar. Ég neitaði að trúa því.
Sem betur fer áttu foreldrar mín-
ir hús á Norður-Spáni, þar sem við
dvöldum þrjá mánuði á hverju ári,
frá 15. júní til 15. september. Þar
leið mér vel, ég fékk svolitla norð-
ursál í mig. Mér líður ekkert vel í
mikilli sól, en á N-Spáni rignir
meira og þar er allt grænt og þar
var ég í essinu mínu. Það sem bjarg-
aði mér frá malbikinu í Madríd var
hálendið norður af borginni. Frá tólf
ára aldri gekk ég þar á fjöll, skóla-
vikan var rétt svo búin þegar ég hélt
til fjalla.
Föðurafi minn var foringi í hern-
um og móðurafinn læknir. Þeir dóu
báðir í spænsku borgarstyrjöldinni,
1936-39. Einsog var um svo margar
aðrar fjölskyldur á Spáni réðu bú-
staður og starf örlögum fjölskyldna
minna. Móðurfjölskyldan mín bjó á
Norður-Spáni, sem sveitir Francos
lögðu fljótlega undir sig. Læknirinn
og hans fólk höfðu nóg að bíta og
brenna og upplifðu fátt til að vera
hliðholl hægristjórn Francos. Föð-
urfjölskylda mín var í Madríd og afi
minn þjónaði vinstrisinnuðum lýð-
veldishernum sem tapaði borg-
arastyrjöldinni. Madríd var lengi
umsetin, endalok stríðsins urðu þeg-
ar sveitir Francos unnu borgina.
Madrídbúar lifðu við sult og seyru.
Þegar flugvélar Francos flugu yfir
borgina var brauði varpað niður til
sveltandi almúgans. Fjölskylda föð-
ur míns þjáðist mikið af völdum
stríðsins. Þetta tvöfalda upplag hef-
ur kennt mér að taka hlutunum með
ró og friði. Foreldrar mínir lifa báðir
og búa í Madríd. Þau hafa ferðazt
mikið, komið tvisvar til Íslands og
segja að Ísland sé eina ferska og
ósnortna landið sem þau þekkja.
Þar er ég þeim hjartanlega sam-
mála.“
Marco Polo var fyrirmyndin
„Þegar stúdentsprófinu lauk var
það efst á blaði hjá mér að ferðast
og læra tungumál. Draumur minn
var að verða hirðingi og ferðast um
einsog Marco Polo; ég færi að heim-
an um tvítugt og kæmi aftur heim
um sjötugt eftir mikil og ströng
ferðalög! En foreldrar mínir hvöttu
mig til náms og valið stóð á milli
sagnfræði og stjórnmálafræði, lög-
fræði og hagfræði. Mér leizt hvorki
á sagnfræðina né hagfræðina, taldi
þau ekki tungumálavæn fög, og
valdi lögfræði sem ég taldi gefa mér
færi á tungumálanámi með. En þar
sem ljóst var að draumurinn um fót-
spor hirðingjans og Marco Polo
myndi ekki rætast valdi ég næst-
bezta kostinn; að gerast diplómat.
Faðir minn hvatti mig til þess að
klára lögfræðina á Spáni og fara síð-
an í framhaldsnám til útlanda þar
sem ég gæti bætt á mig tungu-
málum. Ég hafði áhuga á diplómatíu
og þess vegna fór ég til Frakklands
en franska var eitt af stóru tungu-
málunum í diplómatíunni. Ég fékk
styrk frá spænska utanríkisráðu-
neytinu og þurfti að mæta reglulega
í spænskt konsúlat. Þar fann ég að
verkefnin voru of hversdagsleg fyrir
minn smekk. Þá gaf ég diplómatíuna
upp á bátinn.
En í framhaldsnámi mínu í lög-
fræðinni kynntist ég gagnrýnni
hugsun Frakka sem mér fannst
spennandi nálgun við lögfræðina. Í
París fékk ég smjörþefinn af Evr-
ópuréttinum sem átti eftir að verða
mitt meginviðfangsefni og lifibrauð
Í millitíðinni fór ég heim til Spán-
ar og starfaði þar á alþjóðlegri lög-
fræðistofu sem meðal annars ann-
aðist mál fyrir tryggingarisann
Lloyds. Þau mál héldu mér þó ekki
lengi hugfanginni og ég ákvað að
fara til Kaliforníu. Þar nam ég þjóð-
arrétt og vann fyrir mér með rann-
sóknastarfi fyrir bandarískt lyfja-
fyrirtæki. Ég rannsakaði einka-
leyfis- og vörumerkjamál í Evrópu
svo fyrirtækið kæmist hjá því að
eiga við tólf mismunandi lagaum-
hverfi í einu. Þetta var 1991 þegar
aðildarríki ESB voru tólf talsins.
Ástfangin í snjóblindunni
Lögfræðingar á Spáni eru form-
legir einsog þeir íslenzku, Frakkar
eru líka hefðbundnir en um leið
mjög gagnrýnir, í Kaliforníu var létt
yfir hlutunum, lögfræðin var tekin
háalvarlega einsog annars staðar, en
andrúmið var frjálsara og glaðvær-
ara, meira í ætt við spænsk-
miðjarðarhafsupplag mitt og því féll
ég strax vel í hópinn. Ég á af-
skaplega góðar minningar frá dvöl
minni í Bandaríkjunum.“
Framþróun og breytingar
Hún er fædd og uppalin í Madríd og stundaði
nám og störf í Evrópu og Bandaríkjunum. Nú er
María Elvira Méndez Pinedo íslenzkur ríkisborg-
ari og dósent í Evrópurétti við Háskóla Íslands.
„Það má eiginlega segja að ég
hafi verið í losti síðan í október. Ég
er íslenzkur ríkisborgari. Ég valdi að
búa í þessu landi og ég treysti því
að ríkisstjórnin og stofnanir sinntu
vinnunni sinni. Ég skulda af hús-
næði og er með fjárhagslegar skuld-
bindingar einsog hver annar. Ég
kom með sparifé mitt til Íslands.
Aldrei flögraði það að mér að ég
myndi einn góðan veðurdag vakna
upp í þeirri efnahagsmartröð sem
Ísland býr nú við. Ég hef verið gagn-
rýnin af því mér finnst það skylda
mín að fjalla um Icesave-málið út
frá evrópskum sjónarhóli og segja
að sú lausn sem fyrir liggur sé ekki
rétt fyrir samrunaferlið í Evrópu,
hún hefur áhrif á innri markaðinn
einsog hann leggur sig. Ég skynja
rangindi í því að Evrópusambandið
hafi ekki beitt sér með afgerandi
hætti. Ég hef ásamt fleirum sagt
mína skoðun á þessu og nú verða
stjórnmálamennirnir að finna for-
svaranlega lausn. Ég er sannfærð
um að þetta eru sögulegir tímar fyr-
ir okkur Íslendinga og við megum
sízt af öllu þegja yfir staðreyndum,
sama hversu óþægilegar þær eru.
Lýðræði okkar og reisn á erfiðum
tímum eru grundvallaratriði sem við
megum aldrei gefa frá okkur. Það
verður að líta á gagnrýni mína í
þessu ljósi.
Þegar ég fór að kynna mér stöðu
Icesave sem er stærsta Evrópu-
málið hér á landi þessa dagana kom
það mér í opna skjöldu hvað ís-
lenzka stjórnsýslan var fjarlæg fólk-
inu í landinu. Evrópusamstarf og að-
ild Íslands að því voru ekki rædd og
það var ekkert hlustað á almenning.
Evrópusambandið kemur ekki við
Röng aðferðafræði
Starfsmenntaráð auglýsir eftir umsóknum um styrki vegna starfsmenntunar í atvinnulífinu,
sbr. lög nr. 19/1992 um starfsmenntun í atvinnulífinu. Til úthlutunar eru um 30 milljónir króna.
Eingöngu er tekið við umsóknum á rafrænu formi.
Starfsmenntaráð hvetur umsækjendur til að sækja um verkefni sem falla undir
eftirfarandi áherslur:
Verkefni sem tengjast erfiðri stöðu á vinnumarkaði.
Gæðaverkefni sem nýtast þeim hópum sem misst hafa atvinnu eða eru í sérstakri
áhættu með að missa vinnuna.
Gerð er krafa um samstarf við samtök atvinnurekenda og launafólks við gerð og framkvæmd
verkefnisins.
Áhersla er lögð á að öll verkefni sem sótt er um styrk til séu vel undirbúin og umsóknir vandaðar.
Umsóknarfrestur er til 7. september 2009.
Nánari upplýsingar er að finna á heimasíðu Starfsmenntaráðs www.starfsmenntarad.is
N
NI
R
AP
A
KS
AF
O
TS
A
G
NIS
L
G
U
A
A U K A Ú T H L U T U N
Styrkir
vegna starfsmenntunar 2009