Morgunblaðið - 16.08.2009, Blaðsíða 21
„Árið 2001 var ég að undirbúa
fjallaferð til Nepals. Í hópnum var
Íslendingur og við fórum í æf-
ingaferð til Noregs. Þar fékk ég
snjóblindu, vaknaði bara blind einn
morguninn. Mér brá heiftarlega og
bað grátandi um hjálp. Þá kom Ís-
lendingurinn einsog miskunnsami
Samverjinn og hugsaði svo vel um
mig að ég komst til Himalaya og
kleif þar fjöll einsog ég hafði hugsað
mér. Ég varð ástfangin af þessum
bjargvætti og nú er hann, Sigurður
Hreinn Sigurðsson kvikmyndatöku-
maður, eiginmaður minn og við eig-
um eina dóttur; Dolores Oddrúnu.
Við bjuggum í tvö ár á Spáni en
fluttum svo hingað til Íslands.
Það var mér ekki auðveld ákvörð-
un að flytja til Íslands. Margir, þar á
meðal móðir mín, töldu mig ekki
með öllum mjalla. Ég iðrast ekki, en
verð að viðurkenna að ef ég hefði
vitað hversu erfið íslenzkan er hefði
ég hugsað mig betur um. Tungu-
málið tafði mig í að falla inn í ís-
lenzkt samfélag. Fyrstu tvö árin
voru verulega erfið. En að læra nýtt
tungumál er stórkostleg reynsla
sem breytir þér til frambúðar. Eins-
og heimspekingurinn Wittgenstein
sagði setur tungumálakunnáttan
heimi þínum skorður. Nýtt tungu-
mál færir þér nýtt líf, nýja menn-
ingu, nýtt þjóðfélag og nýja lífssýn.
Nepalbúar myndu bæta við: reyndu
ekki að breyta heiminum, leyfðu
heiminum að breyta þér. Ísland hef-
ur svo sannarlega breytt mér og ís-
lenzkan gefið mér nýja rödd.“„Nám
mitt og starf hefur verið mjög fjöl-
breytt. Kynni mín af evrópskri laga-
menningu hafa aukið mér sveigj-
anleika í lagalegum þankagangi og
aðferðafræði. Ég hef lært lög í
þrennskonar lagamenningu;
spænskri, franskri og bandarískri.
Ég hef starfað sem ráðgjafi og
rannsóknamaður á Spáni, í Lúxem-
borg, London, í Bandaríkjunum,
bæði á austur- og vesturströndinni,
og á Íslandi. Ég hef hitt ólíka lög-
fræðinga sem hafa haft áhrif á mig
og störf mín. Sjálf hef ég reynt að
endurgjalda allt sem ég fékk með
því að hjálpa ungu fólki að fóta sig á
lærdómsbrautinni.“
Einsog brimbretta-
brun í Kyrrahafinu
„Af hverju sérfræðingur í Evr-
ópurétti? Evrópurétturinn er einsog
brun á brimbretti í Kyrrahafinu; þú
keppir alltaf að því að ná sjóndeild-
arhringnum. Það er bæði ögrandi og
spennandi. En það er ekki nóg að
þekkja lögin heldur verða menn líka
og ekki síður að hafa sýn á það
hvernig lögin eiga að vera og taka
næsta skref; leggja á ráðin um það
hvernig lagavirkið á að vera næstu 5
til 10 árin fyrir 500 milljón manns.
Þetta er endalaus leit og leið-
arstjörnurnar margar. Og allt er
þetta stöðugum breytingum háð þar
sem 27 mismunandi lagahefðir sker-
ast.
Samrunaferli Evrópu hefur verið
skilgreint sem eitt skref áfram og
tvö aftur á bak. Það eru framþróun-
in og breytingarnar sem höfða
sterkast til mín. Það er bara engin
leið að láta sér leiðast á þessari sam-
einingarvegferð. Við vitum til dæm-
is ekki enn hvað verður um Lissa-
bon-samninginn. Munu Írar
samþykkja hann í annarri þjóð-
aratkvæðagreiðslu í október nk.?
Svona er þetta allt í deiglunni og
það er það sem gerir Evrópuréttinn
svo lifandi og skemmtilegan.
Ég á mér nokkur áhugasvið í Evr-
ópuréttinum. Mestan áhuga hef ég á
evrópsku sameiningunni og ég á
mér þann draum að beita menntun
minni og færni til betri framtíðar
fyrir Evrópubúa. En ég geng ekki
um með bundið fyrir augun. Ég veit
að Evrópusambandið er ekki full-
komið og ég hef gagnrýnisradarinn
stöðugt á. Hvenær sem gagnrýni er
þörf er ég þar fremst í flokki.“
Því fleiri svör þeim
mun fleiri spurningar
„Ég er þjálfuð í því að beita lög-
um í þágu evrópska þjóðfélagsins,
stundum hef ég kennt og rannsakað,
stundum starfað sem lögfræðingur
og stundum starfað fyrir Evrópu-
sambandið eða hinar ýmsu stofnanir
og fyrirtæki og stundum hef ég tek-
ið þátt í ákvarðanaferlinu á Evr-
ópusviðinu og stundum tekið þátt í
málflutningi fyrir Evrópudóm-
stólnum. Allt eru þetta ólík störf og
ég hef notið þess að fara á milli
landa og stofnana og auka þannig
við menntun mína og víðsýni. Af öllu
mínu starfi í Evrópurétti hefur mér
lærzt auðmýkt, það er ekkert end-
anlegt, því fleiri spurningum sem þú
færð svar við þeim mun fleiri spurn-
ingar vakna. Og í dagslok rennur
upp fyrir þér að þú veizt ósköp lítið
miðað við alla þá óvissu og aragrúa
þversagna sem við blasa.
Í mínum huga, og ég á mér marga
skoðanabræður í því, verður að líta
á Evrópuréttinn í samhengi við ann-
að, hann verður ekki einskorðaður
við eitthvert fastákveðið kerfi því
ekkert slíkt skýrir fortíð hans, nútíð
eða framtíð. Hann tekur mið af
stjórnmálum, efnahagsmálum og
öðrum þjóðfélagsvísindum og jafn-
vel félagsfræði.
Þetta er ástæða þess að ég er í
tygjum við Evrópsku háskólastofn-
unina í Flórens þar sem Evrópurétt-
urinn er kannaður út frá þessari
hugmyndafræði; „law in context“.
Esjan á listanum
„Það hefur orðið minna úr fjall-
göngum hér en ég hefði viljað. Ég
hef ekki einu sinni gengið á Esjuna.
En ég hef ferðast talsvert um
landið. Og það er ákveðið á listanum
að ganga á Esjuna einn góðan veð-
urdag.“
höfða sterkast til mín
Morgunblaðið/Kristinn
Fjölskyldan Hjónin Sigurður Hreinn Sigurðsson og María Elvira Méndez Pi-
nedo með dótturina Dolores Oddrúnu.
sögu í þeim lausnum sem til tals
komu. Þetta er röng aðferðafræði
að mínu mati. Það gengur ekki að
ætla að keyra svona hluti ofan í fólk
þegjandi og hljóðalaust. Það endar
bara á versta veg.
Annað sem vakti athygli mína var
að ríkisstjórnin virtist ekki hafa gert
sér far um að kynna sér innra gang-
verk Evrópusamstarfsins en litið
framhjá öllum möguleikum á að
kynnast því og koma sínum málum
þar á framfæri. Hafi eitthvað verið
gert þá hefur það ekki skilað sér til
almennings á Íslandi.
Ég hef ekki séð sönnur þess að
skrifleg beiðni um aðstoð Evrópu-
sambandsins hafi verið send og ég
hef heldur ekki séð sönnur þess að
Ísland hafi mótmælt því að Bretar,
Þjóðverjar og Hollendingar misnot-
uðu aðstöðu sína í Evrópuráðinu til
að sannfæra spænska fulltrúann,
Joaquín Almunia, um að Ísland
þarfnaðist ekki fjölþjóðlegs efna-
hagspakka sér til björgunar einsog
hann lagði til í nóvember 2008.
Hvað hefur eiginlega gerzt? Hvað
sem líður ábyrgð efnahagsstofnana
nokkurra landa, ekki bara Íslands,
get ég ekki fallizt á að stofnanir Evr-
ópusambandsins bregðizt almenn-
ingi í því að sjá til þess að innri
markaðurinn virki. Til þess liggja of
mörg saklaus fórnarlömb í valnum.
Ég hef spurt margra spurninga af
því að ég vil vera viss um að Ice-
save-samningarnir séu eina leiðin út
úr ógöngunum og mér er spurn
hvort allir aðrir möguleikar á lög-
fræðilegum/pólitískum lausnum
hefðu verið kannaðir og ræddir á
æðstu stöðum. Ég hef enn ekki
fengið sannanir fyrir mörgum hlut-
um. Ég hef ekki aðgang að leyni-
skjölum, en það er mín auðmjúk af-
staða að íslenzk stjórnvöld hafi
brugðizt í því að ræða við Evrópu-
sambandið á þeim nótum sem þarf
til að leysa þetta mál.
Nú stöndum við uppi með Ice-
save-samninga, sem eru svo fjarri
því að vera ásættanlegur kostur í
stöðunni. Og ef við ekki breytum
um kúrs er hætta á að framhaldið
verði ekki skárra. Það er ekkert grín
að fóta sig í Evrópusamstarfinu, það
má segja að við séum á gráu svæði
sem gangi inn á ESB-rétt, EES-rétt
og alþjóðalög. Það er því að mörgu
að hyggja og eins gott að menn viti
hvað þeir eru að gera.
Ég hef gífurlegar áhyggjur af
þessu. Ég ætti kannski bara að vera
heimsk og hamingjusöm en það er
of mikið í húfi.“
í Evrópumálum
21
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 16. ÁGÚST 2009
• Framkvæmdastjóri-meðeigandi óskast að þjónustu- og innflutningsfyrirtæki.
Ársvelta áætluð um 200 mkr. Ágætur hagnaður.
• Heildverslun með byggingavörur. Ársvelta 170 mkr. Mjög skuldsett.
• Meðeigandi óskast að nýju framleiðslufyrirtæki. Reiknað er með 30-35%
árlegri ávöxtun eigin fjár næstu árin.
• Sérverslun með fatnað á góðum stað. Ársvelta 150 mkr. Góð framlegð.
• Iðnfyrirtæki í matvælaframleiðslu með mikinn og vaxandi útflutning. Ársvelta
240 mkr.
• Rótgróið iðnfyrirtæki. Ársvelta 450 mkr.
• Innflutnings- og framleiðslufyrirtæki í byggingariðnaði. Ársvelta 400 mkr.
Hagstæðar skuldir.
• Rótgróið innflutnings- og framleiðslufyrirtæki. Ársvelta 130 mkr.
• Þekkt innflutningsfyrirtæki með eigin verslanir. Ársvelta 240 mkr.
EBITDA 35 mkr. Hagstæðar skuldir.
• Þjónustufyrirtæki sem selur fyrirtækjum lögbundna þjónustu með föstum
samningum. Ársvelta 170 mkr.
• Innflutningsfyrirtæki með fatnað og vefnaðarvöru. Ársvelta 150 mkr.
• Deildarstjóri-meðeigandi óskast að meðalstóru þjónustufyrirtæki á sviði tölvu-
og tæknibúnaðar. Æskilegt að viðkomandi sé rafeindafræðingur eða hafi
svipaða menntun og starfsreynslu. Fyrirtækið er ört vaxandi og er nú með 12
starfsmenn. Fyrirtækið er 100% í eigu starfsmanna.
Hún lauk lögfræðinámi við University
Complutense í Madríd 1989 og fékk
1991 meistaragráðu í Evrópurétti
frá University Paris II-Pantheon As-
sas í París og framhaldsgráðu í al-
þjóðalögum frá University of the
Pacific. Mc George School of Law,
Sacramento, Kaliforníu.
1997 varð hún doktor í Evrópurétti
frá University of Alcalá de Henares.
Madrid
Á tíunda áratugnum og fram yfir
aldamótin starfaði hún að ýmsum
rannsóknum á Spáni, í Bandaríkj-
unum og London og hjá Evrópunefnd-
inni í Lúxemborg. Hún starfaði fyrir
heilbrigðisráðuneytið í Reykjavík á
árunum 2002 og 2004 og þar á eftir
vann hún að útgáfumálum fyrir Evr-
ópunefndina í Lúxemborg.
Hún varð lektor við lagadeild Há-
skóla Íslands 1997 og dósent í Evr-
ópurétti frá júní 2009.
Hún er fjöltyngd; talar spænsku,
frönsku, ensku, ítölsku og þýzku og
er á góðri leið með að verða almælt á
íslenzku. Hún hefur skrifað lög-
fræðibækur og tímaritsgreinar á
sviði Evrópuréttar og í september
kemur út eftir hana (á ensku) bókin
EB- og EES-réttur. Samanburð-
arrannsókn á virkni Evrópuréttar.
Lög á sex tungumálum