Morgunblaðið - 16.08.2009, Blaðsíða 45

HÉR á eftir fer samantekt á nokkrum öðrum hljóm-
sveitum sem Jack White hefur starfað með – og eru
þá ekki allar upptaldar!
The White Stripes
Þessi magnaði dúett Jacks Whites og fyrrverandi
konu hans, Meg, myndar undirstöðuna í ferli Whites
og hefur í raun réttri gert honum kleift að sinna
ýmsum öðrum hugðarefnum. Almennar vinsældir
náðust með plötunni Elephant (2003) og næsta plata
kemur „kannski“ út á næsta ári að sögn Whites
sjálfs.
The Raconteurs
Sveit sem White stofnaði ásamt vini sínum Brend-
an Benson árið 2005 sem hafði til þess tíma rekið far-
sælan sólóferil utan alfaraleiða markaðarins. Racon-
teurs sló hins vegar í gegn með fyrsta laginu sem
þeir félagar sömdu saman, „Steady, As She Goes“.
Poppaðri útgáfa af White Stripes?
The Upholsterers
Annar dúett en afskaplega stuttlífur. Eftir hann
liggur ekki nema ein þriggja laga sjötomma sem kom
út árið 2000. Kallast hún Makers Of High Grade Sui-
tes. Dúettinn stofnaði White ásamt Brian nokkrum
Muldoon en þeir unnu saman sem bólstrarar (en nafn
dúettsins er Bólstrararnir upp á hið ylhýra). White
rak á sínum tíma eigið bólstrunarfyrirtæki sem kall-
aðist Third Man Upholstery. Slagorð þess var „Hús-
gagnið þitt er ekki dautt“ eða „Your Furniture’s Not
Dead“. Og nei, ég er ekki að búa þetta til …
Það veður á White
The Upholsterers.
The White Stripes.
The Raconteurs.
Menning 45
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 16. ÁGÚST 2009
568 8000 – borgarleikhus.is – midasala@borgarleikhus.is
Söngvaseiður (Stóra sviðið)
Harry og Heimir (Litla sviðið)
Leikferð um landið 13. - 22. september
Fim 10/9 kl. 20:00 Fors U
Fös 11/9 kl. 20:00 Fors U
Lau 12/9 kl. 20:00 Frums U
Sun 13/9 kl. 20:00 U
Fim 17/9 kl. 20:00 U
Fös 18/9 kl. 19:00 U
Lau 19/9 kl. 19:00 U
Fim 24/9 kl. 20:00 Ö
Fös 4/9 kl. 19:00 U
Lau 5/9 kl. 19:00 Ö
Sun 6/9 kl. 19:00 Ö
Mið 9/9 kl. 20:00 U
Fim 10/9 kl. 19:00 Ö
Fös 11/9 kl. 19:00 Ö
Fös 18/9 kl. 19:00 Ö
Lau 19/9 kl. 19:00 U
Sun 20/9 kl. 14:00 U
Lau 26/9 kl. 14:00 U
Djúpið (Litla sviðið)
Mið 23/9 kl. 20:00 U
Sun 27/9 kl. 16:00 Ö
Mið 30/9 kl. 20:00 Ö Sun 4/10 kl. 16:00
Opið hús laugardaginn 29. ágúst kl. 13-17
Líf og fjör um allt hús - allir velkomnir
Nýtt og glæsilegt leikár kynnt 23.ágúst
Allt að seljast upp - tryggðu þér miða
SÝNING Kolbeins Huga Höskulds-
sonar í Kling og Bang við Hverf-
isgötu samanstendur af þremur
þáttum: ljósmynd í bæklingi, texta í
bæklingi og skúlptúrinnsetningu í
rými Kling og Bang. Textinn í bækl-
ingnum vísar til skúlptúrsins, risa-
vaxins höfuðs. Ljósmyndin tengist
titli sýningarinnar, Objet d’art upp
á frönsku, sem merkir listaverk eða
kannski frekar listmunur.
Titillinn gefur til kynna að skil-
greining listaverka – spurningin sí-
gilda, hvað er list? – skipti máli í
listsköpun Kolbeins. Þetta er spurn-
ing sem flestir listamenn leitast við
að skilgreina beint eða óbeint í list
sinni, sérstaklega var hún áleitin á
tuttugustu öldinni, allt frá því að
Marcel Duchamp tók salernisskál
og reyndi að koma henni á listsýn-
ingu undir listamannsnafninu R.
Mutt, sem auðvitað tókst ekki því
þá var skilgreiningin á því hvað var
list og hvað ekki mun þrengri en
hún er í dag.
Samtíminn á hins vegar ekki í
vandræðum með að samþykkja
hvað sem er, hvar sem er, sem lista-
verk, og spurningin er því ekki eins
áleitin og hún var. Það er ágætt því
að ef við losum okkur við hana get-
um við þess í stað einbeitt okkur að
því sem við höfum fyrir augunum og
velt fyrir okkur innihaldi þess og
uppbyggingu.
Kolbeinn Hugi sýnir risavaxið
höfuð með gapandi tóttum og laf-
andi tungu sem nær út á gólf, höf-
uðið lifnar við með hjálp kvikra
mynda sem varpað er á það og takt-
fastrar tónlistar. Lúppan er stutt,
öðru hvoru má sjá dökkan lit líkt og
leka úr augunum, litríkar rendur
birtast og hverfa í sífellu á þrívíðum
myndfletinum. Athygli áhorfandans
er haldið í nokkrar sekúndur, síðan
hvarflar hugurinn annað, taktur og
litir eru einfaldir og bjóða ekki upp
á frekari íhugun.
Texti í bæklingi minnir á framúr-
stefnu liðins tíma, ljóð eftir Stein
Steinarr og myndmál súrreal-
istanna en er ekki nægilega hnit-
miðaður til að verða eftirminnileg-
ur. Innsetningin er kraftmikil og
stór en skilur lítið eftir sig. Engu að
síður má greina hér undirliggjandi
afl sem gefur til kynna frjósaman
jarðveg.
Kling og Bang, Hverfisgötu 42
Objet d’art, Kolbeinn Hugi
Höskuldsson
bbnnn
Til 23. ágúst. Opið fim. til sun. kl. 14-18.
Aðgangur ókeypis.
RAGNA
SIGURÐARDÓTTIR
MYNDLIST
Hverfult yfirborð
Listaverk? Skilgreining listarinnar er Kolbeini hugleikin.
Ó, og hversu mikið höfum viðdauðleg ekki grætt á því aðsnillingurinn Jack White
getur ekki verið kyrr? Auk fjölda
sveita og verkefna tekur hann upp,
leikur í bíómyndum, eignast börn,
rekur útgáfufyrirtæki og Guð má
vita hvað. Síðasta White Stripes-
plata, Icky Thump, kom út 2007,
og margir orðnir langeygir (eða
kannski lang-eyrðir) eftir nýju efni
frá þeim ofuröfluga dúett. White
hefur þó af einhverjum sökum
ekki mátt vera að því að sinna
honum að undanförnu, þar sem að
önnur plata Raconteurs (sjá fylgju)
kom út í fyrra. Og sosum ekki
hægt að kvarta neitt yfir því, enda
frábær skífa þar á ferðinni (sem
minnir mig á það, hefur White ein-
hvern tíma skjöplast að ráði?). Út-
lit fyrir White Stripes-plötu á
þessu ári er þá ekki gott, því að
enn önnur sveit hefur nú komið
sér fyrir í hjarta White, The Dead
Weather, en fyrsta breiðskífa
hennar, Horehound, kom út fyrir
stuttu.
Trukkað
Líkt og með Raconteurs er Dead
Weather skipuð fólki sem er þekkt
fyrir störf sín með öðrum batt-
eríum, misþekktum þó. Söngkona
Dead Weather er að ósekju þekkt-
ust, en þar fer Alison Mosshart,
söngkona The Kills. The Kills er
suddablúsrokkdúett sem Mosshart
er í ásamt Jamie Hince. Dúettinn
lék eitt sinn hérlendis, á Airwa-
veshátíðinni, og Hince þessi er
unnusti Kate Moss. Aðrir meðlimir
eru Dean Fertita, sem leikur með
Queens of the Stone Age (gítar),
og svo Jack Lawrence, félagi
White úr Raconteurs (bassi). White
leikur sjálfur á trommur, en hann
hóf feril sinn sem slíkur.
The Kills höfðu einhverju sinni
verið að spila með Raconteurs og
White hafði lóðsað Mosshart upp á
svið þar eð hann réð ekki við að
klára lögin sjálfur sökum eymsla í
hálsi. Mosshart trukkaði í gegnum
helstu slagara Raconteurs eins og
að drekka vatn og músíkalskt ást-
arsamband var hafið. Sveitin kom
svo fyrst saman í hljóðveri White,
Third Man Studios í Nashville
(nafnið nikkar til annars rekstrar
sem White stundaði í árdaga,
bólstrunar (sjá fylgju)). Sveitin
djammaði þá ómarkmiðsbundið
saman en stemningin var slík að
liðinu var hóað saman aftur og þá
var tekið til við að semja og taka
upp. White hefur lýst því sem svo
að hlutirnir hafi svo gott sem gerst
ósjálfrátt.
Bandið hélt svo sína fyrstu tón-
leika þegar skrifstofur Third Man
Records, sem er útgáfufyrirtæki
Whites, voru opnaðar í Nashville í
mars á þessu ári.
Hugmyndasmiður
Á þeim tónleikum var fyrsta út-
gáfa sveitarinnar kynnt, sjötomma
með laginu „Hang You from the
Heavens“, sem var og fyrsta út-
gáfa Third Man Records. Nokkrar
smáskífur komu út til viðbótar, all-
ar á forminu fullkomna. Horeho-
und kom svo út um miðjan júlí.
Með Raconteurs leyfði White
þriggja gripa smellasmiðinum að
fljúga frjálsum, poppaði sig með
öðrum orðum upp, en með The
Dead Weather fer hann í þver-
öfuga átt, fær útrás fyrir myrkari
kenndir en hann leyfir sér með
White Stripes. Tónlistin er ljót og
hörð, skítugt blúsrokk og laga-
byggingar opnar og djamm-
kenndar. White lætur sér líka
nægja að sitja í baksætinu á plöt-
unni að mestu, semur aðeins eitt
lag, og gegnir frekar hlutverki
nokkurs konar hugmyndasmiðs.
Bæði White og Mosshart hafa
lýst því að sveitin hafi orðið til al-
gerlega óvart, en galdur mikill sé
óneitanlega bundinn í fereykið.
Svo áreynslulaust og gjöfult hefur
samstarfið verið að önnur plata er
víst klár. Ekkert hefur verið gefið
upp um hvort og hvenær hún verð-
ur hins vegar gefin út. Æ, viltu nú
ekki koma þessari White Stripes-
plötu frá samt fyrst Jack? Eða ætl-
arðu kannski að stofna enn eina
hljómsveitina? arnart@mbl.is
Hvítur á leik
Súper The Dead Weather, ofursveitin sem varð óvart til.
TÓNLIST Á SUNNUDEGI
Arnar Eggert Thoroddsen
Jack White lætur sér
engan veginn nægja að
keyra dúett sinn The
White Stripes, mað-
urinn er með ólíkindum
óstýrilátur og er ekki
rólegur nema tugir
járna séu í eldinum.
Skoðum eitt af því nýj-
asta, hljómsveitina The
Dead Weather.