Saga - 1975, Page 14

12
SIGURÐUR RAGNARSSON
félög hefðu gert um sölu á fossum „sem með réttu verða
að teljast eign landssjóðs.“ Um hugsanlegar skaðabóta-
kröfur, sem af riftingu kynni að leiða, fórust Gísla svo orð,
að hann teldi „sjálfgefið, að þeir (ættu) þær að greiða, er
samið (hefðu) ólöglega, þ. e. sýslu- eða sveitarfélögin, sem
kynnu að hafa selt óleyfilega rétt, sem þeim ekki bar.“
Jón Magnússon forsætisráðherra lýsti yfir því fyrir
hönd landsstjórnarinnar að hún vildi í þessu efni sem öðr-
um „(gæta) hagsmuna landsins eftir ítrasta megni“ og
yrði sú athugun, sem tillagan gerði ráð fyrir, látin fara
fram, ef alþingi óskaði þess.
Ályktunartillagan var að lokinni umræðu samþykkt ein-
róma og afgreidd til landsstjórnarinnar.
Engin blaðaskrif urðu um tillöguflutning þennan eða
umræður þær, sem urðu um tillöguna á alþingi, nema hvað
„Lögrjetta“ birti tillöguna í heild.16) Hins vegar gerðist
það u. þ. b. 3 mánuðum síðar, að sama blað birti langa
grein um þessi mál eftir Eggert Briem frá Viðey.17)
Það kemur fram í greininni að hún er samin í tilefni
samþykktar alþingis hinn 8. janúar. 1 grein sinni hafði
Eggert Briem uppi kröftug andmæli gegn þeim skoðun-
um, er Gísli Sveinsson hafði látið í ljós í umræðunum
varðandi eignar- og umráðaréttinn yfir fossum í almenn-
ingum og afréttum. Eggert lagði á það þunga áherzlu, að
Gísli hefði ekki fært neinar sönnur á þá staðhæfingu sína
„að landssjóður eigi allar þær afréttir, er ekki heyra til
ákveðnum jörðum eða að hér séu yfirleitt til afréttir eða
almenningar, er ekki séu einkaeignir frá fornu fari. . .“
Um tilvísanir Gísla til gildandi löggjafar sagði Eggert að
þær sönnuðu ekkert til eða frá, þar eð eignarrétturinn
væri friðhelgur samkvæmt stjórnarskránni og væri því
ónýtt að vitna til seinni laga að því leyti að þau gerðu ráð
fyrir einum eða öðrum eignarrétti landssjóði til handa, ef
1G)
!7)
„Lögrjetta“, 13. janúar 1917.
„Lögrjetta", 11. apríl 1917.