SunnudagsMogginn - 28.08.2011, Síða 41

28. ágúst 2011 41
LÁRÉTT
1. Tölt karla getur valdið góðu gripi. (9)
4. Bók eftir erlenda konu sem er auðvelt að rang-
túlka. (9)
8. Orsaka vegna tímabila. (5)
9. Eiríkur ruglast á róló vegna eirðarleysis. (8)
13. Ringulreið í vökva (8)
14. Tæki hefur festu. (5)
15. Sneiddi skít fyrir það sem borið er til skrauts. (7)
17. Jarm lét inn að sögn fyrir skemmda af möl. (7)
19. Hægur fær tár til að renna saman þegar hann
skælir mikið. (8)
21. Vopn eftir síðasta fund finnst hjá þeirri nýtur góðs
hlutskiptis. (10)
23. Afnám staðfestingar í því að losa. (9)
26. Hálfþokkalegur kemur fyrir minn barinn. (6)
27. Hljóm borðið sem óætan matinn. (6)
28. Langamma nær að efla aftur. (5)
29. Við klöpp puð rennur saman við barða. (7)
31. Dregur úr skrift. (5)
34. Víð er niðri á flæmi. (7)
35. Í Berutindi finnst speglað frumefni. (5)
36. 1000 ár í nurli enda með grikkjum. (7)
37. Tennisinn getur komið þér í fangelsið. (9)
LÓÐRÉTT
1. Straff út af kögri. (4)
2. Ekki gamlar eftir 100 ár verða samt gamalmenni.
(8)
3. Klukka um jól segir til um fatnað. (5)
5. Stálum efnum út frá sjónarmiði. (9)
6. Fiskur fyrir matráð sem er svikinn eiginmaður. (7)
7. Gaf undin af sér skapvonda. (7)
10. Kalnastur dó ruglaður út af skapvonsku. (11)
11. Skóflur fyrir hendur. (6)
12. Þrátt fyrir allt verður það að kreppast að orði. (10)
15. Hús til að rita á eru gerð úr blöðum. (12)
16. Tryggingarstofnun á Sláturfélagið þrátt fyrir mót-
vilja. (5)
18. Á stöðum gubbar yfir gjaldtæki. (10)
20. Skrá hálfan mann með meiðsli. (6)
22. Ókostur starfs felst í klæðnaði þar. (10)
24. Bæn pabba Eiríks, Helga og Gísla um kút? (5+3)
25. Drepið með sögninni. (7)
30. Par með kjöt á gólfefni. (6)
32. Stína K. ruglast í venjunni. (6)
33. Gef til baka urð í fríðleika. (6)
Verðlaun eru veitt fyrir rétta
lausn krossgátunnar. Senda
skal þátttökuseðilinn í um-
slagi merktu: Krossgáta Morg-
unblaðsins, Hádegismóum 2,
110 Reykjavík. Frestur til að
skila úrlausn krossgátu 28.
ágúst rennur út á hádegi 2.
september. Nafn vinningshaf-
ans birtist í blaðinu 4. september. Heppinn þátttak-
andi hlýtur bók í vinning. Vinningshafi krossgát-
unnar 21. ágúst er Valborg Þorleifsdóttir,
Sunnubraut 44, Kópavogi. Hún hlýtur í verðlaun
bókina Myrkraslóð eftir Åsa Larsson. JPV gefur út.
Krossgátuverðlaun
Við vorum staddir þrír Íslend-
ingar á útsláttarmótinu í Hol-
landi haustið 1994 þegar
„skáksagan“ gekk skyndilega
fram á okkur. Mikhael Botv-
innik var orðinn æði sjóndapur
en þarna var hann leiddur
áfram af vingjarnlegum risa,
Vasilí Smyslov. Þeir voru heið-
ursgestir mótsins. Nú er þess
víða minnst að hinn 17. ágúst
sl. voru hundrað ár frá fæðingu
Mikhails Botvinnik. Hann varð
heimsmeistari árið 1948, tveim
árum eftir fráfall Alexanders
Aljékín. Eftir það tefldi hann
átta heimsmeistaraeinvígi og
hélt titlinum með stuttum
hléum til ársins 1963. Botv-
innik vakti fyrst athygli þegar
hann lagði heimsmeistarann
Capablanca í fjöltefli árið 1925.
Frami hans varð skjótur eftir
það og náði ákveðnum hátindi
með sigri ásamt Capablanca á
stórmótinu í Nottingham árið
1936. Árið 1939 hafði náðst
samkomulag um einvígi Botv-
inniks við heimsmeistarann
Aljékín en stríðið gerði út um
þau áform. Árið 1946 skoraði
Botvinnik Aljékín aftur á hólm
en heimsmeistarinn, sem hafð-
ist við í Portúgal heilsulaus,
fjárvana og niðurlægður,
fannst skömmu síðar látinn á
hótelherbergi í smábænum
Estoril.
Botvinnik þótti afar skipu-
lagður maður. Meðfram skák-
inni starfaði hann sem raf-
magnsverkfræðingur og þróaði
m.a. hugbúnað fyrir skáktölvu.
Hann lagði upp æfingaáætlun
fyrir skákmenn sem hafði mikil
áhrif. Þar var m.a. gert ráð fyr-
ir allt að 8 klst. skákrannsókn-
um á dag, mikilli líkamsrækt
og algerri afneitun lífsins lysti-
semda. Skákþjálfara sína,
Model og Ragozin, lét hann
stundum hringsóla í kringum
vinnuborð sitt eða spúa frá sér
tóbaksreyk svo hann gæti van-
ist óvæntum truflunum.
Með sanni hefur Botvinnik
verið talinn fulltrúi fyrir þá
tortryggni sem gegnsýrði sov-
éskt þjóðlíf og hann var oft
grunaður um að beita áhrifum
sínum til að ná fram hagfelldri
niðurstöðu. En stundum kom
hann á óvart. Hann neitaði að
skrifa upp á plagg til fordæm-
ingar á því er Viktor Kortsnoj
„tók stökkið yfir“ sumarið
1976 og virtist fylgja sannfær-
ingu sinni í flestum málum.
Skákir Botvinniks á 1. borði
ólympíumóta vöktu alltaf
mikla athygli. Þegar Botvinnik
tefldi við Fischer í Varna 1962
tókst Bobby að finna glufu i
gömlum Botvinnik-rann-
sóknum og fékk unnið tafl.
„Karlinn var orðinn svo
lúpulegur,“ skrifaði Bobby til
vinar síns, „að engum hefði
komið á óvart þó hann hefði
verið fluttur á sjúkrabörum af
skákstað. Þegar jafnteflisstöð-
unni var hinsvegar náð spíg-
sporaði hann blýsperrtur um
sviðið með reistan makkann,“
bætti hann við.
Miguel Najdorf reið sjaldnast
feitum hesti frá viðureignum
sínum við „Bóta“,sbr. eftirfar-
andi skák sem tefld var á ól-
ympíumótinu í Amsterdam
1954:
Mikhail Botvinnik – Miguel
Najdorf
Kóngsindversk vörn
1. d4 Rf6 2. c4 g6 3. g3 Bg7 4.
Bg2 O-O 5. Rc3 c5 6. Rf3 Rc6 7.
O-O d6 8. e3 Bf5 9. b3 Dc8 10.
Bb2 Re4 11. Hc1 Rxc3 12. Bxc3
Be4 13. d5 Bxc3 14. Hxc3 Rd8
15. Rd2 Bxg2 16. Kxg2 f5 17. f4
e6 18. e4 exd5 19. cxd5 Rf7 20.
He1 He8 21. Hce3 Dd7 22. Df3
Had8 23. a4 b6 24. exf5 Hxe3
25. Hxe3 Dxf5 26. g4 Dc2 27.
He2 Hf8 28. Re4 Dd1
( STÖÐUMYND )
29. Rf6+ Kg7 30. g5 Hc8 31.
He3 Dxf3 32. Kxf3 h6 33. h4
hxg5 34. hxg5 a6 35. He7 Hb8
36. Ha7 b5 37. Hxa6 bxa4 38.
bxa4 Hc8 39. a5 Kf8 40. Hc6
Ha8 41. a6
– og Najdorf gafst upp.
Helgi Ólafsson helol@simnet.is
100 árstíð Mikhails Botvinniks
Skák
Nafn
Heimilisfang
Póstfang
Krossgáta