Morgunblaðið - 15.05.2010, Síða 29

arsárdal óskað eftir því að skila lóð-
um sínum og farið fram á endur-
greiðslu Reykjavíkurborgar í ljósi
gerbreyttra aðstæðna. Ljóst var að
nýtt íbúðahverfi væri ekki að rísa í
bráð með heildstæðri grunnþjónustu
eins og lofað var við kaup á bygging-
arrétti. Lóðarskil flestra bygging-
arréttarhafa í Úlfarsársdal, og í öðr-
um bæjarfélögum, gengu eðlilega
fyrir sig, án nokkurs málþófs, að und-
anskildum ofangreindum átta fjöl-
skyldum.
Borgin ívilnar fólki í vanskilum
Úrskurðir samgöngu- og sveit-
arstjórnarráðuneytis sýna fram á
skýlaus og ítrekuð brot borgarinnar
á jafnræðisreglu stjórnsýslulaga.
Ekkert í útboðsskilmálum eða kaup-
samningum gefur til kynna að aðrar
reglur gildi um skil á útboðslóðum en
öðrum lóðum. Grundvöllur fyrir um-
ræddri mismunun er því ekki fyrir
hendi. Að auki brýtur samþykkt
borgarráðs, frá 14. maí 2009, enn
frekar á jafnræðisreglunni, en sam-
kvæmt henni er útboðslóðarbygging-
arréttarhöfum sem eru í vanskilum
við borgina heimilað að skila inn
byggingarrétti. Á sama tíma er þeim
er höfðu staðið í fullum skilum við
borgina synjað um sams konar rétt.
Með öðrum orðum; það borgar sig
ekki að borga borginni.
Með ákvörðun sinni ívilnar því
Reykjavíkurborg þeim sem eru í van-
skilum við borgina og mismunar um
leið lóðarhöfum eftir því hver lánveit-
andi þeirra er. Samkvæmt úrskurð-
um ráðuneytisins er því ekki hægt að
horfa fram hjá því „… að samþykkt
borgarráðs frá 14. maí 2009 feli í sér
brot gegn þeirri jafnræðisreglu sem
stjórnvöldum ber að hafa í heiðri í
störfum sínum“. Þrátt fyrir úrskurði
ráðuneytisins, sem hefur úrskurð-
arvald í málefnum sveitarfélaga, ætl-
ar Reykjavíkurborg ekki að fara að
fyrirmælum ráðuneytisins heldur
þvinga þær í gegnum tvö dómstig til
viðbótar sem fyrirsjáanlegt er að
gæti tekið allt að tvö til þrjú ár. Það
telst varla boðlegt fyrir fjölskyldur
sem nú þegar hafa staðið í málþófi í
meira en eitt og hálft ár.
Valdníðsla
– dómstigin í landinu?
Heimild ráðuneytisins samkvæmt
103. gr. sveitarstjórnarlaga nr. 45/
1998 til að staðfesta eða fella úr gildi
ákvarðanir sveitarfélaga er ótvíræð.
Úrskurðir ráðuneytisins þýða þar
með að felldar hafa verið úr gildi
fyrri ákvarðanir um að synja afmörk-
uðum hópi byggingarréttarhafa um
lóðarskil. Það er gert í ljósi ítrekaðra
brota á jafnræðisreglu stjór-
nýslulaga. Borgin hefur þar með
gerst sek um valdníðslu með því að
hlíta ekki úrskurði æðra stjórnvalds.
Undirrituð skorar hér með á borg-
arstjóra og aðra borgarfulltrúa að
virða jafnræðisreglu stjórnsýslulaga
og færa til rétts vegar það misrétti
sem hér hefur óumdeilanlega átt sér
stað. Með því móti má hlífa bæði
borginni og fjölskyldunum átta við
frekara fjárhagstjóni en orðið er, og
dómstólum landsins við óþarfa mála-
ferlum og borginni við frekari kostn-
aði vegna málaferla.
Að lokum má í fyrsta lagi spyrja
hvort enginn þurfi að hlíta úrskurð-
um æðra stjórnvalds, sem og annarra
eftirlitsstofnana hér á landi? Í öðru
lagi má spyrja hvað dómstigin í land-
inu séu þá í raun mörg ef enginn þarf
að hlíta úrskurðum? Í þriðja lagi,
hvað er boðlegt að láta fjölskyldur
bíða lengi eftir niðurstöðu í málum
sem þessum á tímum sem þessum?
Höfundur er lektor við Háskólann í
Reykjavík og er byggingarréttarhafi í
Úlfarsárdal.
Umræðan 29
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 15. MAÍ 2010
Lífeyrissjóður starfsmanna
sveitafélaga
Starfsemi á árinu 2009
Breytingar á hreinni eign til greiðslu lífeyris 31.12. 2009 2008
A-deild V-deild S-deild Samtals Samtals
Iðgjöld 4 445 892 79 5 416 4 840
Lífeyrir -488 -20 -179 -687 -401
Fjárfestingartekjur 3 239 405 141 3 785 844
Fjárfestingargjöld -52 -6 -1 -60 -28
Rekstrarkostnaður -72 -9 -81 -67
Hækkun á hreinni eign á árinu 7 071 1 263 39 8 373 5 188
Hrein eign frá fyrra ári 29 192 3 471 934 33 597 28 409
Hrein eign til greiðslu lífeyris 36 263 4 734 973 41 970 33 597
Efnahagsreikningur A-deild V-deild S-deild 2009 2008
Fasteign, rekstrafjármunir og aðrar eignir 134 18 152
Verðbréf með breytilegum tekjum 10 756 1 404 313 12 474 10 964
Verðbréf með föstum tekjum 18 000 2 350 478 20 828 13 099
Veðlán 5 276 689 5 965 6 013
Bankainnistæður 1 418 185 172 1 775 2 488
Kröfur 307 40 1 348 399
Aðrar eignir 399 52 21 473 652
Skuldir -28 -4 -13 -45 -18
Hrein eign til greiðslu lífeyris 36 263 4 734 973 41 970 33 597
Kennitölur A-deild V-deild S-d leið 1 S-d leið 2 S-d leið 3
Nafn ávöxtun 10.0% 10.0% 17.0% 16.5% 15.0%
Hrein raunávöxtun 1.3% 1.3% 7.7% 7.2% 5.9%
Hrein raunávöxtun 5 ára meðaltal 1.0% 1.0% 2.0% 2.0% 5.1%
Fjöldi sjóðfélaga 8 968 3 070 1 124 189 170
Fjöldi lífeyrisþega 1 166 182 92 17 30
Rekstrarkostnaður í % af eignum 0.2% 0.2% 0.0% 0.1% 0.1%
Eignir í íslenskum krónum í % 78.5% 78.5% 62.5% 88.1% 100.0%
Eignir í erlendum gjaldmiðlum í % 21.5% 21.5% 37.5% 11.9% 0.0%
Eign umfram heildar skuldbindingar í % -9.7% -3.5%
Eign umfram áfallnar skuldbindingar í % -1.1% -1.4%
Ársfundur Lífeyrissjóðs starfsmanna sveitarfélaga verður haldinn
þriðjudaginn 2.júní nk., kl. 17:00 í fundarsal BSRB að
Grettisgötu 89, 101 Reykjavík.
Í stjórn lífeyrissjóðsins eru
Halldóra Friðjónsdóttir, formaður, Gunnar Rafn Sigurbjörnsson,
Karl Björnsson, Kristbjörg Stephensen, Elín Björg Jónsdóttir og Garðar Hilmarsson
Framkvæmdastjóri sjóðsins er Jón G. Kristjánsson
Aðsetur sjóðsins er hjá Lífeyrissjóði starfsmanna sveitarfélaga
Sigtúni 42, 108 Reykjavík Sími 570 0400 www.lss.is
Allar fjárhæðir í milljónum króna
Ársfundur 2010
Birt með fyrirvara um prentvillur.
Í hartnær heila öld
hafa smábátasjómenn
haft horn í síðu þeirra
sem stunda veiðar með
dragnót. Samt er drag-
nót eina veiðarfærið
sem hægt er að skil-
greina sem strandveið-
arfæri. Dragnótin var
upphaflega notuð frá
fjöru, þaðan sem henni
var róið út og hún síðan
dregin saman og henni lokað með
hestum. Hana er eingöngu hægt að
nota á mjúkum botni og víða um
heim er dragnótin flokkuð sem vist-
vænt veiðarfæri.
Dragnótin nýtist best á mjúkum
sjávarbotni á grunnsævi, þar sem
hafróts gætir. Hafið rótar upp æti
sem fiskurinn sækir í. Veiðarfæri
eins og lína gagnast hins vegar best
þar sem lítið framboð er af fæðu og
fiskurinn sækist eftir æti. Þetta vita
allir alvörutrillusjómenn enda sækja
þeir mest í djúpkantana en nota firð-
ina þegar veður eru slæm. Línan
veiðir betur á hörðum botni enda
hafa aldrei verið neinir árekstrar á
milli dragnótamanna og hins al-
menna trillusjómanns.
Fámennur en hávær hópur
Öðru máli gegnir hins vegar um
fremur fámennan en háværan hóp
frístundaveiðimanna. Þeir hafa
gengið vasklega fram í óhróðri um
okkur dragnótamenn og beitt sveit-
arstjórnir þrýstingi til þess að vinna
því fylgi að þessar veiðar verði stöðv-
aðar. Þessu hefur óspart verið beitt í
Skagafirði og svo undarlega sem það
hljómar hefur sveitarstjórnin þar
lagt þessum hópi lið þótt það hafi í
för með sér tekjuskerðingu fyrir
sveitarfélagið. Allir sem til þekkja
vita að sveitarstjórnarmál snúast um
allt annað en veiðarfæri. Sveit-
arstjórnir ættu því ekki að vera ráð-
gefandi í málefnum er lúta að stjórn-
un fiskveiða.
Andúð núverandi
sjávarútvegsráðherra á
dragnótaveiðum fer
ekki dult. Nýleg
skýrsla Hafrann-
sóknastofnunarinnar,
byggð á rannsóknum í
Skagafirði, bendir ekki
til þess að dragnótin
hafi nein merkjanleg
áhrif á botndýralíf –
þvert á það sem and-
stæðingar veiðarfær-
isins hafa haldið fram.
Þar sem skýrslan var ekki að skapi
ráðherra brá hann á það ráð að
stinga henni undir stól. Ofan í kaupið
skipaði hann nefnd til þess að gera
tillögur að takmörkun á dragnóta-
veiðum í Skagafirði. Í nefndina valdi
ráðherrann m.a. son sinn, sem áður
hafði ályktað gegn dragnótaveiðum
sem sveitarstjórnarmaður í Skaga-
firði.
Þvert á yfirlýst markmið
Á meðal þess sem núverandi rík-
isstjórn hampar gjarnan eru hugtök
á borð við atvinnuuppbyggingu, fag-
leg vinnubrögð og gagnsæja stjórn-
sýslu. Vinnubrögð sjávarútvegs-
ráðherra í þessu máli ganga þvert
gegn öllu þessu.
 Tillögur ráðherra um að loka
sjö fjörðum á norðanverðu landinu
fyrir dragnótaveiðum hafa það í för
með sér að útgerð dragnótabáta á
Norðurlandi leggst væntanlega að
mestu af. Í kjölfarið munu störf glat-
ast til sjós og lands að ógleymdum
þeim verðmætum sem fara for-
görðum þegar veiðar leggjast af á
flatfiskstofnum, sem þegar eru van-
nýttir.
 Tillögur sínar hefur ráð-
herrann kynnt án minnsta samráðs
við þá sem veiðarnar stunda. Rétt er
að geta þess að dragnótamenn hafa
nú í tæpt ár beðið eftir að fá fund
með sjávarútvegsráðherra. Sú ósk
hefur verið margítrekuð án árang-
urs.
 Tillögurnar um lokun veiði-
svæða fyrir dragnót eru ekki byggð-
ar á faglegum forsendum né vísinda-
legum rökum eins og meðferð
ráðherra á skýrslu Hafrann-
sóknastofnunarinnar ber með sér.
 Tillögur sjávarútvegsráðherra
voru sendar undirrituðum til um-
sagnar. Það vakti athygli að í því
bréfi voru engin stéttarfélög sjó-
manna tilgreind sem umsagnarað-
ilar. Þó standa umbjóðendur þeirra
hugsanlega frammi fyrir atvinnu-
missi nái tillögurnar fram að ganga.
Aftur á móti fengu eigi færri en 20
sveitarfélög og sjö félög smábáta-
sjómanna þessar tillögur til umsagn-
ar.
Sjávarútvegsráðherra vitnar til al-
þjóðlegs samhengis í rökstuðningi
með tillögum sínum án þess að benda
á neitt sem tengist dragnótaveiðum
máli sínu til stuðnings. Mér er ekki
kunnugt um nein tilvik erlendis frá,
þar sem dragnót er álitin skaðlegt
veiðarfæri. Þvert á móti hefur þetta
veiðarfæri notið viðurkenningar sem
sérlega vistvænt og hingað til lands
hafa komið hópar erlendra útgerð-
armanna til þess að læra af reynslu
okkar við dragnótaveiðar. Slíkar
staðreyndir vega auðvitað létt hjá
ráðherra sem hefur atvinnu-
uppbyggingu, fagleg vinnubrögð og
gagnsækja stjórnsýslu að leiðarljósi.
Ráðherra stingur skýrslu Hafró
um dragnótaveiðar undir stól
Eftir Friðrik G.
Halldórsson
»Rétt er að geta þess
að dragnótamenn
hafa nú í tæpt ár beðið
eftir að fá fund með
sjávarútvegsráðherra.
Sú ósk hefur verið
margítrekuð.
Friðrik G. Halldórsson
Höfundur er útgerðartæknir
og er talsmaður fyrir vistvænar
strandveiðar í dragnót.