Vera - 01.11.1995, Qupperneq 15

kletti, en sú manndómsvígsla geturveriðjafnmikil
ef menn velja að stökkva ekki og halda jafnframt
sjálfsvirðingu sinni."
Önnur ástæða fyrir heimsókn Görans í sumar var
að ræða kvikmynd sem Axel hyggst gera um karla-
vakninguna í heiminum. Hann ætlar að vanda mikið
til myndarinnar og hefur, auk Görans, fengið til liðs við
sigeinn helsta karlafræðara Breta, Paul Morrison, en
hann hefúr skrifað bækur um karia, gert heimilda-
þætti og var um árabil í ritstjóm karlablaösins
Acchilles Heel I Bretlandi. Axel hefur rætt þessa
hugmynd við fulltrúa karlahreyfingarinnar í Danmörku
ogí sameiningu eru þeir Göran að reyna að ná tengsl-
um við þýsku karlahreyfinguna því myndin á aö verða
sam-evróþsk.
Axel vinnur nú einnig að undirbúningi fyrstu
alþjóðlegu Men for Men karlaráðstefnunnar sem
fyrirhugað er aö halda hér á landi f júní á næsta ári.
Hann kynnti þessa ráöstefnu á karlaráðstefnunni í
Stokkhólmi og vakti hún mikinn áhuga þeirra karla
sem þar voru. Axel á þvt von á þátttakendum frá
öðrum Norðurlöndum og tveir karlafræðarar I Sví-
þjóð hafa lýst áhuga á að vera meö innlegg I dag-
skrána. Axel vonar innilega að af ráöstefnunni veröi
þvl hann telur að Islendingar eigi möguleika á þvl aö
verða I fararbroddi á þessu sviði sem gæti einnig
orðið goinnur að nýrri tegund feröaþjónustu.
Einstakir karlar
Svo sem sjá má hér að ofan er Axel síður en svo
verkefnalaus enda skortir hann ekki hugmynd-
irnar. Eitt af þeim verkefnum sem hann hefur
sinnt af miklum eldmóði undanfarna mánuöi er
útgáfa bókarinnar Karlar eru frá Mars, konur eru
frá Venus eftir bandaríska sálfræöinginn John
Gray en einn af bestu vinum hans ætlar aö gefa
hana út fyrir jólin. Þessi bók, sem fjallar um sam-
skipti kynjanna, hefurverið nr. 1 á metsölulistum
vestan hafs síöustu tvö árin.
„Ég hef þá trú að þessi bók muni vekja fjöldann
allan af karlmönnum til vitundar um stöðu slna og
rétt og ég hef líka þá trú að hér á íslandi sé ákveðinn
hópur manna á margan hátt I fararbroddi karlavakn-
ingarinnarí heiminum. Égveit það að minnsta kosti
að Göran Wimmerström hreinlega öfundar mig af
þvl karlastarfi sem ég tek þátt I hér heima. Hann
kannast ekki við aö I Svíþjóð sé neitt starf sambæri-
legt við karlahópinn sem ég er I, en viö fengum hann
til aö halda fyrirlestur á einum fundinum okkar. Þar
var ég að rifna af stolti I báðar áttir, þvt mér finnst
vinir mínir I karlahópnum einstakir og sömuleiöis
finnst mér Göran einstakur. Og loks geri ég mér
grein fýrir þvl að mitt nánasta umhverfi endur-
speglar mig. Ég hlýt þá líka að vera svona einstakur.
Alla vega geri ég mér Ijóst aö ég er að gera það sem
skiptir mig mestu máli."
Karlanámskeið hljóta að vekja forvitni kvenna - hvað gerist eiginlega á slíkum
námskeiðum, hvernig læra karlmenn að verða karl-mennskari? Axel Guðmundsson
hefur sótt tvö slík námskeið hjá Spectrum í London. Hann segir að á fyrsta námskeiðinu
hafi mikið verið unnið með hugtökin styrk, persónuleg landamæri og persónulegar þarfir.
Það var m.a. gert með „reiði-vinnu“. Þá sé oft nærtækast að taka fyrir foreldra okkar og
skoða hvernig okkur finnist þeir hafa brugöist okkur. Enda bjóði þjóðfélagið ekki
nokkrum foreldrum upp á að fullnægja tilfinningalegum þörfum barna sinna. Hjá
Spectrum er notuð svokölluð Gestalt-aðferð sem felst m.a. í þvl að nota kylfur og púða,
sem fá þá að finna fyrir reiöinni. Einnig var verið að skoða viðkvæmni þátttakendanna.
„Við skoðuðum hinn viðkvæma þátt í sjálfum okkur sem við upplifum oft sem
vannærðan," segir Axel „og spurðum okkur hvað við vildum og hvað við þyrftum að fá
frá öðrum karlmönnum, bæöi fjarstöddum og þeim sem voru þarna. Við ræddum um
hvað við hefðum viljað fá frá foreldrum okkar og hvað við viljum tíér og nú. Stundum var
einhver tilbúinn til að gefa okkur það sem við þráðum en það gat t.d. verið nudd eða að
fá að sitja í fanginu á einhverjum og gráta. Einn karlmaðurinn vildi láta halda á sér svo
við röðuðum okkur upp, héldum á honum og rugguðum honum fram og aftur og sungum
fyrir hann. Flesta okkar vantaöi þessa nærandi hlýju frá öðrum karlmönnum enda höfðu
fæstir okkar fengið hana hjá feðrunum. Við kunnum því hvorki að gefa öðrum
karlmönnum hlýju né þiggja hana af þeim.“
Feður og synir
Annað námskeið sem Axel sótti hjá Spectrum snerist um feður og syni: „Við skoðuöum
hlutverk okkar sem synir feðra okkar og einnig hlutverk okkar sem feður sona okkar. Á
því námskeiði var sett upp æfing sem mér er mjög minnisstæð. Við settum
fýrirmyndarfööurinn okkar í einn stól og föðurinn sem brást okkur I annan stól. Þaö er
mjög mikilvægt að greina á milli þessara tveggja feðra á þennan hátt því flestir foreldrar
eiga þætti sem virka og aðra sem eru óviðunandi. Með þvl að hafa fyrirmyndarföðurinn
í sérstökum stól gerðu menn sér grein fýrir því að þaö var ekki hann sem þeir voru reiðir
út í heldur hinn sem brást. Sú tilfinning að hann hafi „samt veriö góður" hindrar marga
í því að tengjast reiöinni en markmiðiö með æfingunni er annars vegar að hleypa út reiði
og gremju sem hefur setið I líkamanum jafnvel áratugum sarnan og mótað viðhorf okkar
og hegðun og samtímis að læra að reiði er í sjálfu sér ekki neikvæð tilfinning og tjáning
reiöinnar er heldur ekki neikvæð ef maður kann að fara með hana.
Hins vegar var markmið æfingarinnar að tengjast því að þrátt fyrir hugsanlega
vanhæfni feöra okkar til aö næra okkur tilfinningalega, þá lögðu þeir samt ýmislegt af
mörkum. Þeir gerðu það sem þeir gátu miðað við aðstæöur. Þannig tengjumst við líka
því sem okkar synir þurfa, því athygli, aðdáun, hlýja, nánd, aðhald og virðing eru þættir
sem ég trúi að allir synir þurfi frá feðrum sínum jafnt í dag eins og þegar ég var að alast
upp. Munurinn er sá að við getum betur. Við höfum aögang að þeim upplýsingum,
aðstoð og umhverfi sem við þurfum til að gefa okkar sonum nothæfa fyrirmynd. Og það
er fjör að tileinka sér það með öðrum körlum. Ábyrgöin liggur hjá okkur sjálfum. Við
þurfum allir að spyrja okkur: Hvernig fýrirmynd er ég?“
Sonja B. Jónsdóttir