Vera - 01.11.1995, Qupperneq 24
edda helgason
„Ég var alsæl í þessum skóla en þetta er
kvennaskóli sem var stofnaöur fyrir meira en
hundraö árum í því skyni aö gefa kvenfólki kost á
háskólanámi. Skólinn á því langa sögu aö baki og
sterka hefö og þar er borin mikil viröing fyrir
stofnuninni, menntuninni sem slíkri og þeim
konum sem hafa numiö viö skólann. Barnard
College er einn af þeim skólum sem kallaðir eru
Seven Sisters-skólarnir en þeir eru sjö virtustu
kvennaskólarnir í Bandaríkjunum."
Edda segir aö bandarfska skólakerfiö sé
talsvert ólíkt því íslenska, þaö sé meiri agi I
skólunum úti og í efri bekkjum grunnskólans hafi
ekki liöið sú vika sem ekki hafi veriö skyndipróf í
einhverju fagi. Þar var líka lögö jafnmikil áhersla á
raungreinar fyrir stelpur og stráka og hún læröi
t.d. aldrei handavinnu. í háskólanum var svipaöur
fjöldi kvenna í raunvísindum, listum og öörum
greinum enda sóttist skólinn eftir slíkri dreifingu.
Edda kom heim aö loknu
BA-prófinu og vann hjá
Eimskip í nokkra mánuöi en
fór síðan utan aftur og þá í
framhaldsnám t rekstrar-
hagfræöi J Graduate School
of Business viö Columbia
háskólann.
„Þaö var talsveröur munur
á þessum skóla og Barnard,
þarna voru karlmenn í miklum
meirihluta og fólkiö oröiö
eldra. Flestir voru búnir aö
vera einhvern tíma á vinnu-
markaönum og samkeppni
milli nemenda var afar hörö.
Þaö var mjög lærdómsrikt fyrir mig sem var meðal
yngstu nemendanna, kenndi mér sjálfsbjargar-
viðleitni meira en nokkuö annaö og eftir þessa
reynslu skildi ég þaö aö mesta kúnstin felst ekki
í því aö læra á bókina heldur aö kunna aö hugsa
og læra aö vinna meö fólki. Það var mikil
hópvinna í þessu námi, tímabundin verkefni sem
ég varö að vinna með ákveðnum hópum af fólki
og þaö var ómetanleg reynsla."
„Fjármálaheimurinn
byggist mest á
upplýsingum t.d.
upplýsingum um
markaðínn,
viöskiptavininn og
skuldarann. Þaö skiptir
því mestu máli að kunna
aö vega og meta
upplýsingar og það er
einmitt það sem fólkiö
sem vinnur í
fjármálaheiminum á
sameiginlegt."
Ævintýraárið og alþjóðlegi
fjármálaheimurinn
Að loknu mastersnáminu fór Edda aö vinna hjá
Útflutningsmiðstöðinni, aöallega sem markaös-
fulltrúi en síöan tók ævintýraþráin völdin:
„Ég fór aö vinna í Indlandi og Nepal í eitt ár og
það ár kalla ég ævintýraáriö mitt. Mér var boðið
aö vinna fyrir þessi lönd aö markaössetningu á
feröaþjónustu og þeim vörum sem þau framleiða.
Ég ferðaðist um löndin og vann síðan á
markaðsskrifstofu þeirra í London. Þetta var mjög
skemmtilegt en ég sá ekki framtíðarmöguleika
mtna liggja á þessu sviði þar sem mín menntun
nýttist ekki þar. Mér fannst ég eiga best heima í
fjármálafýrirtæki enda snerist framhaldsnám mitt
t rekstrarhagfræöi um rekstur, stjórnun, fjármál
og markaðssetningu. Þá fór ég að vinna hjá
Citibank t London. Þaö er svolttiö merkilegt aö
þeir bankamenn sem ég hef kynnst eiga þaö
sameiginlegt aö þeir ætluðu sér aldrei að vinna I
banka. Fólkiö sem vinnur í fjármálaheiminum á
mjög mismunandi menntun að baki og það er
raunar einkennandi hvað þaö hefur breiöan
bakgrunn. Fjármálaheimurinn byggist mest á
upplýsingum t.d. upplýsingum um markaðinn,
viðskiptavininn og skuldarann. Þaö skiptir þvt
mestu máli aö kunna aö vega og meta upp-
lýsingar og þaö er einmitt þaö sem fólkið sem
vinnurí fjármálaheiminum á sameiginlegt."
Edda kynntist íslenska fjármálaheiminum
þegar hún vann hjá Citibank. Hún var þar fyrst t
þeirri deild sem fjallaöi um Skandinavíu og Island
tilheyrði þeirri deild. Þessi banki var þá stærsti
viðskiptabanki íslendinga erlendis og lánaöi bæöi
íslenskum fýrirtækjum og ríkinu. Hún segist vera
sérstaklega ánægö meö þau kynni, þaö hafi veriö
skemmtilegt að sitja hinum megin viö borðiö ogfá
innsýn t þaö hvernig erlendir aöilar meta ísland og
íslendinga.
„Þaö voru miklar breytingar í fjármála-
heiminum á þessum árum, t kringum 1985. Hjá
Citibank var allt svo stórt t sniðum, hjá fyrirtækinu
unnu 65000 manns í 95 löndum og verka-
skiptingin var þvt gífurleg. Þetta var stórt fyrirtæki
með mjög ákveöna stefnu-
mótun en jafnframt opið fýrir
aö hlusta á hugmyndir fólks.
IVið þurftum alltaf aö vera aö
segja nei við fólk, því ef ekki
var um a.m.k. 25 milljón
dollara mál aö ræöa haföi
bankinn ekki áhuga. Það
voru hins vegar margir meö
mál sem voru áhugaverö en
allt of Ittil fýrir þessa stóru
stofnun. Þannig duttu t.d.
ýmsir bankar í Skandinavíu
milli stóla vegna þess aö
þeir voru of litlir þótt erindi þeirra væru áhuga-
verö. Viö mátum þaö því svo, ég og þrtr
starfsfélagar mínir, aö þarna væri tækifæri til að
setja saman fjármálafyrirtæki á alþjóölegum
grundvelli og stofnuðum fýrirtækið Sleipni. Á
sama tíma var ég ein af stofnendum Glitnis, sem
var fýrsta fjármögnunarleigufýrirtækið á fslandi.
Ég hef haft mjög gaman af því aö sjá það vaxa og
dafna þótt þaö sé nú alfarið t eigu íslandsbanka.
Sleipnir gekk farsællega t þrjú ár en þá uröu
eigendaskipti og síöan ágreiningur bæði milli
eigenda og starfsfólks sem markaði endalok
fýrirtækisins. I kjölfarið lentum viö í málaferlum
sem tóku mörg ár og þeir einu sem græddu á
þeim voru lögfræðingarnir. Reynslan af þessu var
dýrkeypt en sjálfsbjargarviðleitnin sem ég lærði í
skólanum geröi aftur vart viö sig og ég ákvað aö
næst yröi ég ein."
Kynjahlutföllin
ráöast af hæfni
Eftir að hafa starfað bæöi í stóru og litlu
fjármálafýrirtæki var Edda ein, meö ákveöna við-
skiptavini á stnum snærum, um tveggja ára
skeið. Á þeim ttma fylgdist hún vel meö þvt sem
var að gerast á íslenska fjármálamarkaönum.
Þegar Verðbréfamarkaöurinn var stofnaöur hér
áriö 1985 uröu miklar breytingar í fjármálaheim-
inum og Edda fór aö taka eftir þvt aö öll fyrirtækin
sem voru og urðu til á þessum tíma voru í eigu
bankanna eöa tengdust þeim. Það var enginn
óháður aöili og hún sá að þarna vantaði sltkan
aöila.
„Mér fannst aö nú væri tækifæri til aö stofna
fyrirtæki, þaö varþúið aöafnemaöll bönnoghöft.
Þaö er spennandi aö taka þátt t aö breyta
hlutunum, þegar breytingar eru að veröa skapast
ný tækifæri og ég lærði aö fylgjast meö og vera
vakandi fyrir því sem var aö gerast. Ég bjó til
rekstraráætlun og síöan þurfti aö leita aö
fjármagni. Ég eyddi tals-
veröum tíma í aö reyna
aö fá væntanlega hlut-
hafa til aö trúa því að nú
væri tækifæri til aö
stofna sterkt fjármála-
fyrirtæki og viö stofn-
uðum verðbréfafýrirtækið
Handsal í janúar 1991.
Ég lagöi sjálf fram hlutafé
auk þess sem mtn
þekking, undirbúnings-
vinna og þaö fé sem ég
var sjálf búin aö greiöa
fyrir lögfræöiráögjöf var
metiö sem hlutafé. Fjöl-
skylda mtn á einnig nokkurn hlut í fýrirtækinu en
hluthafahópurinn hefur veriö mjög svipaður frá
„Okkar starf byggist á
fjármálaráögjöf og þjónustu
og við erum einnig
frábrugöin hinum
veröbréfafyrirtækjunum aö
því leyti aö við erum ekki
með verðbrófasjóöi. Við
erum ekki meö sömu lausn
fyrir alla og því er þaö svo
að þegar einhver kemur og
spyr hvernig best só aö
geyma sparifé þá spyr óg tiu
spurninga á móti.