Vera - 01.11.1995, Page 27

Þeir voru dúnmjúkir og þokkafullir
síöustu sumartónleikarnir í
Sigurjónssafni í lok ágúst. Það voru
þær Margrét Kristjánsdóttir fiðluleikari
og Nína Margrét Grímsdóttir
píanóleikari sem fluttu sónötur eftir
Beethoven og Janacek og rómönsu
eftir Clöru Schumann. Eftir kvöldstund
sem slíka er lífið ekki einsog það var.
Það er miklu Ijúfara.
Mér fannst kjörið að kynna þær Margréti og
Nínu Margréti fyrir lesendum Veru og hitti
þær á kaffihúsi í vikunni eftir tónleikana.
Margrét hefur lokið mastersprófi frá New
York og er komin heim að leika t Sinfóníu-
hljómsveit íslands og kenna við Tónlistarskóla
Kópavogs. Nína Margrét er að vinna að
Stelpurnar hlægja bara að mér. Og
Margrét segir: „Konurnar sjá næstum alveg
um strengina í Sinfóníuhljómsveit íslands
og strákarnir um blásturinn. Það er svo
kvenlegt að spila á fiðlu."
- Mér fannst þessir tónleikar ykkar svo
kvenlegir.
„Já einmitt,“ segir Margrét og brosir,
„þetta er einmitt það sem var sagt við mig
eftir að ég debúteraði. Og hvað skyldi það
nú þýða? Maður skilur ekki alltaf á hvaða
leið gagnrýnendur eru. Kannski vita þeir það
ekki sjálfir."
Nína Margrét: „Það er farið að spila tón-
list eftir kvenskáld og blanda þeim inní
tónleikadagskrár útí New York og það er
gott. Samt ætti ekki að þurfa að kyngreina
tónleika eða tónlist sérstaklega. Það er allt
Margrét Kristjánsdóttir og Nina Margrét
Grímsdóttir: „Hór er ekki ráðið í
tónlistarstöður eftir kyni.“
að konur eru verri tónlistarmenn. Hér er ekki
ráðið T tónlistarstööur eftir kyni."
Nína Margrét: „Ég er ekkert viss um að
Clara Schumann hafi liðið fyrir það að vera
kona á 19. öldinni. Hún var frábær konsert-
píanisti og ferðaðist um alla Evrópu. Hún
spilaði með mörgum góðum tónlistar-
mönnum, t.d. voru þarna Nannerl Mozart og
Fanney Mendelsohn, systur tónskáldanna,
en þær fengu ekki að þroskast einsog Clara
sem stóð fullkomlega jafnfætis Lizt, Chopin
og Mendelsohn sem píanóleikari. Brahms
og Schumann voru háðir því að hún
gagnrýndi verk þeirra sem hún frumflutti
gjarnan, þráttfyrirefasemdir um eigið ágæti
sem tónskáld. Það gera sér ekki allir grein
fyrir því að T rómönsunni sem við spiluðum
er mjög erfiður píanópartur og auk þess
vitnar hún þarna T fýrstu fiðlu og píanósón-
ötu Schumanns sem erdáldið skemmtilegt."
Aftur í blákaldan veruleikann
Margrét: „Maður prísar sig sælan að fá að
vinna við tónlist. Það er slæmt að geta
hvorki lifað af Sinfóntuhljómsveitarlaunun-
um eingöngu né kennaralaununum. íslenski
veruleikinnn er að kenna og spila í öllu sem
býðst. Meðan heilsan leyfir."
Þetta kaffihúsaspjall verður ekki mikið
lengra. Og þó. Blessuð litlu bömin bar á góma.
- Hvurnin er það, þarf maður ekki að vera
barnlaus til að geta þetta?
Nína Margrét: „Það er kannski best að
velta sér ekki um of uppúr þvT. En satt best
að segja er svolítið sorglegt að horfa á
karríerkonur á miðjum aldri í New'York fara
- Jóhanna V. Þórhallsdóttir ræðir við tónlistarkonurnar Margréti
Kristjánsdóttur og Nínu Margréti Grímsdóttur
doktorsprófi í píanóleik útT New York.
Ég fór T Verulegar blaöamannastellingar.
Taliö barst að konum og tónlist. Að vera
kona í tónlist. Er hægt að kyngreina tónlist?
Hafa konur skemmri tónsprota en karl-
menn? Eru þær undirgefnari í tónlist?
of mikið um kyngreindar ráðstefnur, hljóm-
sveitir, eða tónleika bara með verkum eftir
konur." Og Margrét tekur við. „Á íslandi
erum við að mörgu leyti framarlega í jöfnuði.
í BerlTnar RlharmónTusveitinni er t.d. bara
ein kona. Það er örugglega ekki vegna þess
á veitingahúsin í fylgd með kettinum sínum
eða hundinum. Þaö eru pTnulTtið brengluð
samskipti held ég hljóti að vera."
Og nú er stokkið af stað. Brjóstabarnið
bíður!
tónl st