Vera - 01.10.1996, Side 8

Margar sagnir eru af flugþrá mannanna
og tilraunum þeirra til flugs. Af ofur-
hugum með áfasta vængi, stökkvandi
af björgum fram. En jöröin togar fast
og ekki tókst að líkja eftir tignarlegum
hreyfingum fuglsins fyrr en flugvélar
komu til sögunnar, snemma á þessari
öld. Fluginu fylgir ævintýraljómi, það
tengist ferðalögum og frelsisþrá. Marg-
ir fljúga í draumum og öll ferðumst við
með flugvélum, en færri hafa lært þá
list að stjórna flugvél.
Karlmenn eru í miklum meirihluta T stétt flug-
manna á íslandi, sem og erlendis. Fjórar
konur starfa nú sem flugmenn hjá Flugleið-
um og svo vill til að þrjár þeirra eru dætur
flugstjóra. Sú fjórða heitir Sigríður Einars-
dóttir (f. 1958) og var hún fyrst kvenna ráð-
in til Flugleiða sem flugmaður árið 1984.
Flún átti eftir að ryðja brautina enn frekar,
því síðastliðið vor afrekaði hún, fyrst ís-
lenskra kvenna, að verða flugstjóri. VERA
var svo heþpin að Sigríður féllst á að veita
viðtal. Það var rakur septembermorgun þeg-
ar undirrituð skálmaði á fund Sigriðar á
heimili hennar við Hávallagötuna. Þar býr hún
afgreiðslustörf. Mér gekk alltaf mjög vel í námi
og þannig öðlaðist ég sjálfstraust. Ég hef líka
ávallt sett mér að Ijúka öllu vel sem ég tek mér
fyrir hendur," segir Sigríöur, róleg en ákveðin.
Af hverju fékk stelpa eins og þú áhuga
á flugi? Hvemig gekk þetta fyrir sig?
„Áhuginn kom þegar vinkona mín fékk mig
með sérí kynningarflugtíma. Ég ákvað aldrei
að gerast flugmaður, en eitt leiddi af öðru.
Fyrst tók ég einkaflugmannspróf, og síðan
atvinnuflugmannspróf 1981. Námið er dýrt
og ég kostaði það sjálf, með vinnu. Reyndar
var ég við nám, á 4. ári í vélaverkfræði í Há-
skóla íslands, og ætlaðí mér í framhalds-
nám, þegar Flugleiðir réðu mig til starfa sem
flugmann fyrir 12 árum. Ég lauk svo véla-
verkfræðinni 2 árum síðar. Þó munaði litlu
að ég yrði fyrst kvenna flugumferðarstjóri,
en ég hætti á síðustu stundu viö það nám,
sem ég hafði þá fengið inngöngu í. Mérfannst
ekki nógu spennandi tilhugsun að vinna inni-
lokuö við tækjaborð." Sigríður leynir því ekki
að flugiö hafi freistað hennar meira.
Karlar bera sig betur en konur
Var aldrei erfitt aö hasla sér völl í
rætt viö Sigríöi Einarsdóttur flugstjóra
ásamt manni sínum Tryggva Tryggvasyni, arki-
tekt, og tveimur börnum, 9 og 2ja ára.
Það er fínleg kona, Ijós yfirlitum og glað-
leg í fasi, sem hefur náð svona langt á flug-
brautinni. Hún tók vel á móti mér og við kom-
um okkurfyrirí fallegu stofunni hennar. Ég þáði
te og með því, meðan við spjölluðum saman.
Ég- byrja á aö spyrja Sigríði hvort
ekki þurfi mikiö sjálfstraust til aö
stjóma farþegaflugvél, og hvort hún
hafi haft sterkar fyrirmyndir í
bemsku?
„Vissulega er sjálfstraust nauðsynlegt í
starfi flugmanns. Ég fékk þó afar venjulegt
uppeldi, en ég er elst af þremur systkinum.
Pabbi starfaði sem brunavörður og mamma við
þessum karlaheimi, spyr ég, viss
um aö svo hljóti að hafa veriö.
„Félagarnir hafa alltaf litið á mig sem jafn-
ingja. Kennararnir töluðu reyndar alltaf um
strákana og mér fannst það skrýtiö fyrst, en
svo hætti ég að taka eftir því. Mér fannst
alltaf eðlilegt að ég færi út á þessa braut og
fyrst svo var held ég að öðrum hafi fundist
það líka. Þetta er spurning um að vita hvað
maður vill og fylgja svo þeirri sannfæringu
eftir. Allt er hægt ef viljinn er fyrir hendi. Svo
er það þrautseigjan sem gildir. Konur hafa
auðvitað sömu hæfileika og karlar á þessu
sviði sem öðrum. Ég hef aldrei rekið mig á
hindrun I mínu námi eða starfi. Jafnréttislög
veita konum sömu möguleika og körlum, en
Sigríöur Einarsdóttir flugstjóri með bórnum
sínum, þeim Sóleyju Maríu níu ára og Einari
Páli sem er tveggja ára.
vissulega þurfa þær að leggja aðeins meira
á sigtil að breyta hefðinni. Mérfinnst karlar
oft bera sig betur en konur. Þeir hafa meiri
trú á hæfni sína, og þá gengur þeim betur.“
Hvemig flugTrélum flýgurðu sem
atvinnuflugmaöur?
„Ég byrjaöi sem flugmaður í innanlandsflug-
inu í 3 ár, og flaug Fokker-27, en fór síðan í
Evrópuflugiö, á Boeing-727. Áriö 1990 fór
ég í þjálfun til Seattle í 6 vikur til aö læra að
fljúga Boeing-757 sem flýgur milli Evrópu og
Bandaríkjanna. Ég flaug síðan þeirri flugvél
þar til ég settist í flugstjórasætið í vor, á
Fokker-50,1 innanlandsfluginu. En því fýlgir
einnig flugtil Grænlands og Færeyja."
Nú er starfsaldur flugmanna ekki
langur, er það?
„Við getum hætt 60 ára, en megum vinna til
63 ára aldurs. Að því loknu förum við á eftir-
laun úr eigin eftirlaunasjóði."
Þú varst fýrst flugmanna á íslandi til
aö fara í bamseignarfrí, er þaö ekki?
„Jú, þá kom upp ný staða í stéttinni. Þetta
er reyndar óvenjulegt því vegna flugöryggis
mega barnshafandi flugmenn ekki fljúga
fyrstu og síðustu þrjá mánuði meðgöngunn-
ar. Ég þurfti því að segja strax frá þvt að ég
væri barnshafandi og fara í frí, en svo mátti
ég fljúga miðmánuðina þrjá og ég gerði það
meðan ég gekk með bæði börnin. Á fyrri
meðgöngunni tók ég þá ákvörðun að tala
ekki um ástand mitt við starfsfélagana,
enda sást svo lítið á mér. Mérfannst þó hálf
óþægilegt að gera það ekki og í seinna
skiptið sagði ég hiklaust frá því.“
Einhvers staðar las ég að konur væru flug-
hræddari en karlar og að það tengdist barn-
eignum. Sigríður sagðist hafa oröið vör við
það hjá öörum.