Vera - 01.08.2003, Blaðsíða 67

/ TÓNLIST
THE WHITE STRIPES - ELEPHANT
Hljómsveitin The White Stripes var stofnuð í Detroit árið
1997 af Jack White og Meg White. Tvennum sögum fer
um hvort þau eru systkin eða hjón en þau hafa lítið gert til
að leiðrétta þennan misskilning. Samkvæmt helstu
V heimildum eru þau þó líklega frekar systkini því þau eru
mjög lík. Saman spila þau á öll hljóðfæri plötunnar, Meg
spilar á trommur og syngur en Jack spilar á gítar og
hljómborð og syngur líka. Athyglisvert er að þau sleppa
bara bassa í lögum sínum en það er afar sjaldgæft. Þau
taka jafnframt allt upp á gamaldags spólu-upptökutæki
sem er upptökutæknin sem Bítlarnir og aðrar hljómsveitir
þeirra tíma notuðu. Þau taka stoltfram á albúmi plötunnar
að engar tölvur hafi verið nýttar í upptökur á tónlistinni
þeirra og þetta lýsir viðhorfi þeirra til nútímalegra hluta
vel. Fyrir vikið er hljómur plötunnar mjög gamaldags en
án þess að vera hallærislegur.
Það er í raun ótrúlegt að diskurinn Elephant komi út
2003 en ekki 1973 eða jafnvel 1963. Áhrifavaldar Jacks
White, sem er aðallagahöfundur dúettsins, eru greinilega
frá þessum tíma og dettur manni strax í hug tónlist Eric
Burton í Animals, Lennon/McCartney í Bítlunum og
Jonathan Richman í Modern Lovers. Gítarleikur minnir
stundum á Jimi Hendrix. Trommuleikur Meg White er hins
vegar það sérstakasta við þennan disk. Stúlkan er þeim
hæfileikum búin að kunna listina að spila bara þegar þarf
að spila og er því að stoppa hér og þar, þessvegna í miðju
lagi, og koma svo inn á hárréttum stað aftur, svo úr verða
mjög skemmtilegar og frumlegar útsetningar laga.
Tónlist White Stripes er hægt að flokka sem nokkurs
konar pönkrokk-útgáfur af sixtiestónlist og í raun er
sérstaða þeirra þó nokkur. Síðasta plata þeirra, White
Blood Cells árið 2002, gaf tóninn um hve góðir laga-
höfundar eru hér á ferð en nýja platan sannar það.
Gráupplagt að skella henni í spilarann á sumarkvöldum
hvort heldur sem stefnan er tekin eitthvert út eða stefnt er
á heimasetu.
Bestu lögin: There's no home for you here (mjög
Bítlalegt) og ástardúettinn Well it's true that we love one
another.
MARTIN L. GORE - COUNTERFEIT
Hljómsveitin Depeche Mode er orðin ansi langlíf á þeim
tímum sem nýjar hljómsveitir skjóta upp kollinum á tíu
mínútna fresti og hverfa á braut á innan við hálftíma. Orð
Andy Warhol um að allir geti verið frægir í fimmtán
mínútur hafa sjaldan verið sannari en í nútímadægur-
lagatónlist. En Depeche Mode hófu sinn feril árið 1981 og
hafa verið iðnir við kolann æ síðan. Helstu sprautur
sveitarinnar, David Gahan og Martin L. Gore eru langt
frá því að vera hættir samstarfi en ákváðu þó að gera plötu
sitt í hvoru lagi til tilbreytingar á þessu ári og geyma
Depeche Mode á ís á meðan. David átti orðið lög á lager sem
höfðu ekki notið sín í hljómsveitinni og vildi koma þeim út
en Martin kaus að taka nokkuraf sínum uppáhaldslögum og
útsetja upp á nýtt. Hann sagðist hafa farið þessa leið því
hann vildi smá tilbreytingu frá eigin lagasmíðum og tímdi
heldur ekki frumsömdu lögunum sínum í þetta verkefni.
Hann væri ekki mjög afkastamikill lagahöfundur og vildi þvi
spara lögin fýrir næstu D.M.-plötu!
Lögin sem hann velur á Counterfeit eru flest í rólegri
kantinum, eftir höfunda á borð við Nick Cave, Lou Reed,
Julee Cruise, Brian Eno og David Bowie. Hann hefur
einstakt lag á að breyta útsetningum laganna þannig að
þau hljómi eins og hans eigin. Jafnvel lög sem maður þekkir
í upprunalegu útgáfunum hljóma framandi og nýstárlega
eftir að Martin hefur farið höndum sínum um þau. Lögin
eiga einhverja angurværð og depurð sameiginlega og þessi
diskur er ótrúlega góður til að láta rúlla á daginn, við
vinnuna. Ekki það að maður þurfi endilega að verða
eitthvað dapur í vinnunni, það er bara svo gott að búa til
hljóðumhverfi sem er svolítið passíft án þess að vera algjör
lyftutónlist og þetta finnst mér takast hjá Martin.
Hljóðtilraunir ýmis konar ganga afar vel, sem dæmi er
mjög nútímaleg, næstum Bjarkarleg, útsetning á lagi
Johns Lennon og Yoko Ono „Oh My Love", og eins og
lagið er nú fínt í upprunalegri útgáfu gerir þessi búningur
það að verkum að það öðlast nýtt líf, nýtt gildi. Rödd
Martin, sem syngur að öllu jöfnu ekki í Depeche Mode, er
hnökralaus og fullkomin í þessi rólegheit og það er
einmitt einhver dapurleikablær á henni sem setur
punktinn yfir i-ið og gerir þennan disk að heildarverki sem
rúllar vel í gegn og gerir daginn betri. Gat ekki gert upp á
milli laga, þau eru öll jafngóð.
vewwL4. tbl. / 2003 / 67
Heiða Eiríksdóttir