Vera - 01.08.2003, Blaðsíða 31

/ KYNBUNDINN LAUNAMUNUR
PRÓFESSORAR MEÐ HÁLFA
MILLJÓN Á MÁNUÐI HAFA
KANNSKI EFNI Á AÐ FLYTJA
ÓDÝRA FYRIRLESTRA, ÞEIR
LÍTA SJÁLFSAGT BARA Á
ÞESSA SMÁPENINGA SEM
BÓNUS, EN ÉG ÞARF AD
FRAMFLEYTA MÉR Á ÞVÍ
SEM ÉG GERI
mér á því sem ég geri. Þessir pró-
fessorar eru dragbítar á launaþróun
okkar hinna.
Reyndar glopraðist upp úr við-
mælanda mínum að lögfræðingar,
verkfræðingar og viðskiptafræðing-
ar tækju miklu meira fyrir að halda
fyrirlestra en sérfræðingar úr hug-
og félagsvísindagreinum. Það sem
meira var þá viðurkenndi hann að
þeir fengju greitt uppsett verð án
þess að nokkur maldaði í móinn!
Eg held að viðhorf þessa manns og
frásögn sé ekki aðeins lýsandi fyrir
viðhorf til hug- og félagsvísinda-
fólks heldur hlýtur maður að spyrja
sig að hve miklu leyti fræðimenn
innan þessara greina eru ábyrgir
fyrir þessu viðhorfi.
Ef ég kemst ekki að samkomulagi
um að fá sómasamlega greiðslu fyr-
ir sérfræðivinnu sem ég inni af
hendi geri ég frekar eitthvað annað,
fæ mér aukavinnu í einhverju alls-
endis óskyldu, en sérfræðiþekkingu
mína sel ég ekki ódýrt. Ég held ekki
fyrirlestur fyrir tíuþúsundkall."
Samskipti og sjálfstyrking
Námskeiðin sem Hallfríður heldur
fjalla um samskipti af ýmsum toga.
Þar má nefna námskeið um sam-
skipti í fjölmenningarlegu samfé-
lagi, alþjóðleg samskipti fyrir fólk í
viðskiptalífinu og námskeið unr
samstarf og starfsanda á vinnustað.
Ennfremur hefur Hallfríður haldið
fjölda sjálfstyrkingarnámskeiða fyr-
ir blandaða hópa og svo fyrir konur
sérstaklega.
Söguleg vanmáttarkennd
„Ég kenni námskeið þar sem ég
hjálpa konum að vinna gegn van-
máttarkennd. Þar reyni ég að berjast
gegn vanmáttarkennd kvenna en
hún virðist vera mjög lífseig. Þrátt
fyrir mikla ávinninga á sviði
menntunar þá virðist hún samt elta
okkur.
Það eru sögulegar skýringar á því
hvers vegna konur verðleggja vinnu
sína lágt. Það er miklu styttra síðan
konur fóru að verðleggja vinnu sína
en karlar, við eigum okkur miklu
styttri sögu þar en karlar. Enn er
mikið af vinnu kvenna ekki verð-
lögð. Konur eru ekki vanar að spyrja
hvað kosti að setja í eina þvottavél.
Hefðbundin kvennastörf hafa ekki
verið launuð, konur eru svo oftar en
ekki bara þakklátar þegar þær fá
eitthvað fyrir vinnu sína. Þetta end-
urspeglast í allri launastefnu. Við
erum enn að súpa seyðið af því þeg-
ar það voru sér taxtar fyrir karla og
aðrir fyrir konur. Það er ekki svo
ýkja langt síðan.
Eitt af því sem kallar fram van-
máttarkennd og vanhæfni til að
meta sig að verðleikum, er að konur
líta ekki á sig sem aðalfýrirvinnu
heimilisins. Eina fyrirvinnan verður
að semja öðruvísi um laun, hún hef-
ur ekki í aðra vasa að leita. Þetta er
svoh'tið líkt dæminu sem ég tók unr
háskólaprófessorana sem halda
launum okkar hinna niðri.
Nú er stefnan sú að hver semji
fyrir sig en þá verður líka að kenna
fólki að semja. Annars er hætta á að
við lendum aftur í því að konur séu
á öðrum töxtum en karlar. Það
verður að koma til aukin umræða í
samfélaginu og við verðum að vera
vakandi og spyrja gagnrýninna
spurninga varðandi launamál. Þessi
mál verða að vera inni í skólakerf-
inu. Námsval hefur áhrif, sumar
starfsgreinar fá hærri laun en aðrar,
en svo getur það breyst vegna fjölg-
unar í greininni. Menntun á að skila
hærri launum en gerir það því mið-
ur ekki alltaf."
Sjálfsagt að vera mikils virði
„Það á að vera sjálfsagt að meta sig
að verðleikum. Fólk verður að vita
hvers virði það er og hve hátt það
getur verðlagt sig. Ef manni finnst
sjálfsagt mál að gera launakröfur, þá
verður það auðvelt. Það á ekki að vera
framandi og vaxa manni í augum.
Konur verða að læra að standa
með sjálfum sér. Launamál eru ekk-
ert til að skammast sín fyrir. Maður
á ekki að fyllast blygðunarkennd við
að setja fram launakröfur.“
vera / 4. tbl. / 2003 / 31