Ljósmæðrablaðið - 15.06.2007, Qupperneq 5
Ávarp formanns
Duglegar Ijósmæður
Hvað er að vera dugleg ljósmóðir? Er
það að vinna ljósmóðurstörf af natni
°g fagmennsku? Vera vel liðin af skjól-
stæðingum sem og samstarfsfólki? Vera
vinnustað sínum og stétt til sóma og auka
faglegan hróður beggja? Hver verður að
líta í eigin barm og íhuga hvaða eig-
inleikar það eru sem gera nákvæmlega
þig að duglegri ljósmóður.
Nokkuð hefur borið á notkun þessa
lýsingaorðs um ljósmæður í tengslum
við álag á fæðingardeildum en hefur
þá verið átt við hæfni ljósmæðra til að
vinna undir meira álagi en viðgengist
hefur. Ljósmæður hafa aldrei veigrað sér
við álagi í vinnu, enda starfíð andlega,
Ijkamlega og tilfinningalega krefjandi.
A]agið sem bundið var við álagstoppa,
er nú hins vegar orðið viðvarandi ástand
a sumum vinnustöðum ljósmæðra. Þar
er álagið svo mikið dags daglega að
Ijósmæður eru að kikna undan því að
eigin sögn. Svo mikið að varla gefst
fími til líkamlegra þarfa, eins og matar-
°g kaffihléa, eða jafnvel klósettferða
nema í brýnustu neyð.
Þegar álagið verður umfram það að
ijósmæður geti sinnt starfi sínu eins og
fagmennska þeirra og samviska býður
þeim, er fyrsta hugsun þeirra um aðbún-
að og öryggi skjólstæðinga sinna. Það er
Ijósmæðrastéttinni tamast. Hver vinnur
e|ns mikið og hún mögulega getur. Allar
vita hvernig er að standa undirmannaða
vakt þar sem þú hrósar jafnvel happi að
loknum vinnudegi yfir að allt hafi náð
að lánast. Allar þekkjumst við og engin
Guðlaug Einarsdóttin
formaður LMFI
vill annari það að standa slíka vakt.
Þess vegna hlaupum við undir bagga og
tökum fleiri aukavaktir á kostnað sjálfra
okkar og fjölskyldu okkar, til að spara
vinnuveitandanum aurana á meðan
krónunum er kastað á glæ í endalausri
yfirvinnu.
Ljósmæður sem nú eru að útskrifast
hafa lagt mikið á sig til að benda á
óréttlæti í launaröðun ljósmæðra. Það
er ekki í fyrsta sinn sem nýútskrifaðar
ljósmæður berjast fyrir bættum kjör-
um ljósmæðrastéttarinnar. Meirihluti
stofnfélaga Ljósmæðrafélags íslands
voru einmitt nýútskrifaðar ljósmæður
og leyfi ég mér að vitna í þá merku bók,
Ljósmæður á íslandi, þar sem Ijallað
er um stofnun Ljósmæðrafélags íslands
árið 1919: “...Því verður seint of mikið
gert úr djörfung þeirra, sem brautina
ryðja, iðulega við takmarkaðan skiln-
ing þeirra, sem unnið er jyrir. Enda
var frumkvöðlum Ljósmœðrafélagsins
óvenjulegur vandi á höndum, því stéttin
var dreifð um allar byggðir landsins
og lengst af illu vön í launamálum.”
(Ljósmæður á íslandi Il.bindi, bls. 12)
Nú er orðið tímabært að við spyrj-
um okkur sjálfar, hvenær er mikið álag
orðið of mikið? Hvenær erum við farnar
að gefa afslátt af fagmennsku okkar og á
hvers kostnað? Hversu lengi höfum við
traust skjólstæðinga okkar til að styðja
þá á sem öruggastan og uppbyggileg-
astan hátt í gegnum fæðingu? Og hvaða
afleiðingar hefur langvarandi álag og
undirmönnun á okkur sjálfar, líkamlega
og andlega? Og á starfsánægju okkar?
Á hvaða tímapunkti færast hagsmun-
ir vinnuveitanda framar hagsmunum
skjólstæðinga, hagsmunum stéttarinn-
ar og eigin hagsmunum? Þetta er ekki
meðvituð ákvörðun, heldur leggst hver
smæsta ákvörðun á vogarskálar sem á
endanum ræður á hvorn veginn sígur.
Þess vegna verðum við að vera gagn-
rýnar, þ.e. rýna til gagns þær ákvarðanir
sem teknareru varðandi barneignarþjón-
ustu þ.m.t. mönnun. Ég geri mér fulla
grein fyrir að málið er ekki leysanlegt í
einu vetvangi, en ákvarðanir hverrar og
einnar okkar geta ýmist orðið til þess að
vinna með lausninni eða á móti henni.
Það er ekki einungis um að ræða þetta
sumar, heldur verðum við að horfast í
augu við að við tökum virkan þátt í að
ákvarða framtíð barneignarþjónustu á
íslandi.
Ljósmæðrablaðið júní 2007 5