Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1982, Page 5

SKÝRINGAR VIÐ ALMANAKIÐ
þB Fánadagur
0 Nýtt tungl
O Fyrsta kvartil
O Fullt tungl
(J Síðasta kvartil
Tunglið
Merkúríus
Venus
Mars
Júpíter
Satúrnus
Úranus
Neptúnus
Plútó
Stjörnuhröp
í töflura um sólargang telst dögun þegar sólmiðjan á uppleið er 18°
undir sjónbaug (láréttum sjóndeildarhring) og dagsetur þegar sól er jafn-
langt undir sjónbaug á niðurleið. Er þá himinn aldimmur yfír athugunar-
stað. Birting og myrkur reiknast þegar sólmiðjan er 6° undir sjónbaug.
Sólarupprás og sólarlag telst þegar efri rönd sólar er við sjónbaug og
er þá reiknað með ljósbroti í andrúmsloftinu sem nemur 0,6°. Hádegi
er þegar sólmiðjan er í hásuðri. Miðnætti (lágnætti) er 12 stundum síðar.
Sólarhæð er hæð sólmiðju yfir sjónbaug (ljósbrot meðreiknað).
Um björtustu fastastjömur og reikistjörnur er þess getið hve bjartar
þær eru, hvenær þær eru í hásuðri frá Reykjavík og hve hátt þær eru
þá yfir sjóndeildarhring. Einnig er tekið fram, í hvaða átt og hæð
stjörnurnar eru við myrkur og í birtingu. Birtan er tilgreind í birtu-
stigum, sbr. bls. 78. Hæðin reiknast í gráðum yfir sjónbaug og er ljós-
þfot þá meðtalið. Punktalína merkir að stjarna sé undir sjónbaug
aHan myrkurtíma sólarhringsins.
Merkinu \, fylgir nafn þeirrar loftsteinadrífu sem um er að ræða.
Hverrar drífu gætir venjulega í nokkrar nætur, en merkið er sett við
Þá dagsetningu sem svarar til hámarksins.
O 21 28 merkir að tungl sé fullt kl. 21 28.
? 3°S )) kl. 07 merkir að Venus sé 3° sunnan við tunglið kl. 07. Út-
teikningarnir miðast við Reykjavík, en tíminn er stundum tilgreindur
Pótt tungl sé undir sjónbaug þar þegar samstaðan verður.
5 lengst i austur (18°) merkir að Merkúríus sé lengst í austur frá
s°lu og að fjarlægð hans frá sólu á himinhvolfinu sé 18°.
. Tungl hæst (44°) merkir að tungl sé hærra á lofti í hásuðri frá Reykja-
v'k en dagana á undan og eftir, og að hæð þess nemi 44°.
, Teitt letur í flóðdálkunum auðkennir hæstu flóðin. Flóðhæð í Reykja-
v'k (tilgreind í svigum) reiknast frá fleti sem er 0,22 m undir sjávarborði
a ttieðalstórstraumsfjöru, þ.e. 2,15 m undir meðalsjávarborði og 1,82 m
ndir núllpunkti hæðakerfis Reykjavíkur.
Hnattstaða Reykjavíkur er í þessu almanaki talin 64 gráður 8,4
jtttútur norðlægrar breiddar og 21 gráða 55,8 minútur vestlægrar
I^dar (Skólavörðuholt). í Reykjavík samsvarar breiddarmínútan
i H metrum, en lengdarmínútan 811 metrum.
Htn tímareikning. í almanaki þessu eru allar stundir taldar eftir
r 'ótínia Greenwich sem nú er íslenskur staðaltími. Á stöku stað
, jknast stundirnar fram yfir 24. Þannig myndi tímasetningin „25 32“
lnn 12. janúar tákna það sama og 01 32 hinn 13. janúar.
(3)