Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1982, Page 73
t
MYRKVASTJARNAN ALGOL 1982
Meðfylgjandi tafla sýnir hvenær stjarnan Algol ((5 Persei) myrkvast
á árinu 1982. Birtubreytingin nemur um það bil einu birtustigi (frá
2,2 til 3,2) og er stjarnan um 5 klst. að myrkvast og aðrar 5 stundir
að lýsast aftur. Tímarnir í töflunni eiga við hámyrkvann.
Dags. Kl. Dags. Kl. Dags. Kl. Dags. Kl.
JAN i. 3. 01 41 MAR 10. 21 24 ÁGÚ 18. 11 01 OKT 26. 06 29
- 22 30 _ 13. 18 13 _ 21. 07 50 _ 29. 03 18
- 6. 19 19 _ 16. 15 02 _ 24. 04 39 NÓV 1. 00 06
- 9. 16 08 _ 19. 11 51 _ 27. 01 27 - 3. 20 55
- 12. 12 58 _ 22. 08 41 _ 29. 22 16 - 6. 17 44
- 15. 09 47 25. 05 30 SEP 1. 19 04 _ 9. 14 33
- 18. 06 36 _ 28. 02 19 _ 4. 15 53 _ 12. 11 22
- 21. 03 25 _ 30. 23 08 _ 7. 12 41 - 15. 08 11
- 24. 00 15 APR 2. 19 58 _ 10. 09 30 - 18. 05 00
- 26. 21 04 • - 5. 16 47 _ 13. 06 19 _ 21. 01 49
— 29. 17 53 _ 8. 13 36 _ 16. 03 07 — 23. 22 38
FEB 1. 14 43 _ 11. 10 25 _ 18. 23 56 - 26. 19 27
- 4. 11 32 - 14. 07 14 _ 21. 20 44 - 29. 16 16
- 7. 08 21 - 17. 04 04 _ 24. 17 33 DES 2. 13 05
— 10. 05 11 _ 20. 00 53 _ 27. 14 22 _ 5. 09 54
- 13. 02 00 _ 22. 21 42 _ 30. 11 10 _ 8. 06 43
- 15. 22 49 _ 25. 18 31 OKT 3. 07 59 _ 11. 03 32
- 18. 19 38 _ 6. 04 48 _ 14. 00 21
— 21. 16 28 ÁGÚ 1. 06 10 _ 9. 01 36 _ 16. 21 10
- 24. 13 17 _ 4. 02 58 _ 11. 22 25 _ 19. 17 59
- 27. 10 06 _ 6. 23 47 _ 14. 19 14 — 22. 14 48
MAR 2. 06 56 _ 9. 20 36 _ 17. 16 02 _ 25. 11 37
- 5. 03 45 _ 12. 17 24 _ 20. 12 51 _ 28. 08 27
- 8. 00 34 - 15. 14 13 - 23. 09 40 - 31. 05 16
STJÖRNUKORT OG STJÖRNUTÍMI
A stjörnultortum er staða hverrar stjörnu sýnd í stjörnubreidd, sem
reiknast í gráðum frá miðbaug himins til norðurs (+) eða suðurs (—),
og stjörnulengd, sem venjulega er talin í stundum og mínútum rang-
sælis frá 0' upp í 24' frá tilteknum baug. Þegar stjarna sem hefur
stjörnulengdina 5' er í hásuðri á einhverjum stað, er sagt að stjörnu-
tími staðarins sé 5 stundir. Ef gangur klukku er stilltur þannig að hún
sýni stjörnutíma, flýtir hún sér um tæpar 4 mínútur á dag miðað við
venjulega klukku, en sýnir ávallt hvaða stjörnur eru í hágöngu. Á bls.
72, 58 og 59 í almanakinu eru upplýsingar sem nægja til að finna stjömu-
tíma og þar með hvernig stjörnuhiminninn snýr.
Dcrnii: Hver er stjörnutíminn í Reykjavík 10. febrúar kl. 22? Á
bls. 72 sést að stjörnutíminn kl. 00 þennan dag er 7' 51m. 22 stundum
síðar verður hann þá 7' 51m+22'= 29'51m= 5' 51ra(24 stundir
dragast frá, ef útkoman fer yfir 24) að viðbættum 4 mínútum vegna
þess að stjörnuklukkan flýtir sér um 1 mín. á hverjum 6 klst. Útkoman
er því 5' 55m. Stjörnukortið sýnir að stjarnan Betelgás í stjörnumerkinu
Óríon hefur tilsvarandi stjörnulengd og er því í suðri í Reykjavík á
þessari stundu. (Um stjörnutíma utan Reykjavíkur sjá bls. 58-59.)
(71)