Ársrit Nemendasambands Laugaskóla - 01.01.1933, Side 21

19
og réðist sem aðstoðarmaður til prests eins, sem fór
til Litlu-Asíu sem trúboði.
Kold var síðan í 5 ár bókbindari í Smyrna. í Noí'ð-
ur-Slésvík hafði hann orðið snortinn af þeirri hreif-
ingu, sem varö orsök til þess, að skólinn í Rödding var
stofnaður. í Smyrna fékk hann tíma til að hugsa um
skólamálin og átta sig til fulls á því, hvað hann vildi
á því sviði.
Hann varð sjálfboöaliöi í stríðinu 1848. Meðal her-
mannanna virtist honum hann finna þann anda vak-
andi, sem þyrfti til þess að bera lýðháskólahugmynd-
ina fram til sigurs. Upp frá því skoðaði hann þaö sem
sitt hlutverk að halda við þeirri hrifningu, sem hafði
gripið þjóðina 1848.
Með hjálp Grundtvigs kom Kold á fót skóla í Rys-
linge á Fjóni. Stofnféð var 4000 krónur. Undruðust
menn, að hann skyldi hugsa sér að koma upp skóla
fyrir svo lítið fé. En Kold vildi hafa húsmannssnið
á skólanum. Hann keypti lóð, nokkrar dagsláttur að
stærð, og byggöi þar upp svo ódýrt hús, sem framast
varð kornizt af með. Sjálfur vann hann að bygging-
unni. Ekki var heldur neitt óhóf í búskapnum, þegar
skólinn tók til starfa. Kold hugsaði meira um þarfir
sálarinnar en líkamans. Hann hafði einn kennai’a með
sér, og sváfu þeir báðir, og allir nemendurnir, í einu
loftherbergi. Héldu þeir þar uppi samræðum um upp-
byggileg efni, þegar allir voru háttaðir, þangað til
svefninn sigraði.
Kennsla, húsnæði og fæði kostaöi 16 kr. á mánuði.
Systir Kolds var ráðskona og fór spart með efnin.
Eitt kíló af sykri eyddist á búinu um veturinn, ein
rúsína var látin í hvern súpudisk. Kaffi og te var ekki
notað. Ekki er þó annars getið en piltarnir væru á-
2*