Dagblaðið Vísir - DV - 09.06.2006, Blaðsíða 46
62 FÖSTUDAGUR 9. JÚNl2006
Menning DV
Listamaðurinn er að vísu bam síns
tíma, en hitt er verra fyrir hann, ef
hann verður skjólstæðingur, eða jafn-
vel óskabam síns tíma
- Friedrích Shiller: Um fagurfræði-
legt uppeldi mannsins, 9. bréf.
GRÍMAN er í uppsigl-
ingu. Tilnefningar
voru birtar á
miðvikudag
og við það
vakna ýmsar
spurning-
ar. Oft hef-
ur brunnið
við á þessum
fáu árum sem
verðlaunin hafa '/JH
viðgengist að inn-
an leikhúss heyrist
raddir sem benda á
gallana á starfs-
fyrirkomulagi
Grímunnar.
Ólíkt Eddunni
þar sem allur
bransinn - yfir
sex hundruð
einstaklingar
velja úr forvali
fagnefnda, þá er hópurinn sem
velur tilnefningar afar þröngur -
munu vera um tuttugu og fimm
einstaklingar.
ÞEIR eru valdir af Ieikhúsunum
sjálfum, Þjóðleikhús velur sína
nefndarmenn og svo framvegis.
Þetta fyrirkomulag leiðir til þess
að hætta er á að starfsmenn til-
tekins leikhúss hallast að sínu,
velja einkum sýningar og starfs-
fólk frá sinni stofnun. Virðist oft
vera.
Flugur
ÞÁ brennur líka við að sumar
sýningar sjá meðlimir akademí-
unnar aldrei - þess eru dæmi
og aðstandendur þeirra bera
því skarðan hiut frá borði. Þetta
hefur komið fyrir oftar en einu
sinni.
ERU verðlaunahafar trúverðug-
ir sem það besta sem sést hefur
það árið? Því fer fjarri. Raunar er
það skoðun þess sem hér situr
við lyklaborð að verðlaunin séu
fjarri því að sýna í öllum grein-
um það besta sem sést hefur á
sviðum landsins undangeng-
ið ár.
SIGURVEGARI þessa árs er
samt óneitanlega Þjóðleikltús-
ið. Sviðsetning Péturs Gauts er
tvímælalaust stærsti viðburður
ársins sem leið og þar eru marg-
ir sem eiga skilið viðurkenningu,
leikarar, leikstjóri, leikmynda-
höfundur þeirra á meðal. Á það
munu margir geta sæst.
Þeir bræður Sigurður og Kristján Guðmundssynir-byltingarmenn í íslenskri myndlist
- verða með sýningu í SkaftfeÚi á Seyðisfirði í sumar og verður hún opnuð á morgun.
Súmmarasumar
í Skaftafelli
Kristján Guðmundsson
Hefur oft staðið I skugga bróður slns en er
ekki slður virtur fyrir sína frjóu hugsun.
Það verður opnað í Skaftfelli í
eftirmiðdag, en menningarmið-
stöðin verður opin í allt sumar frá
kl. 14 til 21. Þeir bræður eru list-
unnendum að góðu kunnir en þeir
voru báðir meðal forsprakka SUM-
hreyfingarinnar, þegar ungir ís-
lenskir listamenn byltu listalífinu í
landinu. Þótt list þeirra eigi sterkar
rætur í hugmynda- eða konseptlist
sem mótaðist á 7. áratugnum hafa
þeir farið ólíkar leiðir og aldrei
þrætt troðnar slóðir. Myndlist
þeirra sprettur af ólíkum meiði.
Erfitt er að skilja list Sigurðar
frá hugmyndaríkum listamannin-
um sjálfum. Sigurður lætur hug-
myndina ráða og verkin hans eru
margvísleg, allt frá ljósmyndum og
skáldsögum til konfektmola í yfir-
stærð úr málmi og steini. Sigurð-
ur er einn alþjóðlegasti listamað-
ur þjóðarinnar, hann býr og starfar
í Hollandi, á íslandi, í Svíþjóð og
Kína.
Undanfarin ár hefur Kristján
Guðmundsson unnið verk úr gal-
vaníseruðum járnrörum, sem eru
stundum lituð, og segja má að
verkin fjalli fremur um bilið á milli
hlutanna en hlutina sjálfa, eins og
heiti verkanna gefa til kynna; t.d.
jGular traðiri og jRauð göngi. í
þessu samhengi eru göngin innra
byrði röranna, en traðirnar ytra
byrði þeirra.
í teikningum sínum er Kristján
sömuleiðis fremur að vinna með
efnivið teikningarinnar en teikn-
ingu í hefðbundnum skilningi,
því hann lætur efniviðinn, þ.e.a.s.
blýið, mynda teikninguna sjálfa.
Þannig hafa teikningar Kristjáns,
eins og málverkin, öðlast nýja vídd
sem rýmisverk auk þess að vera
teikningar í ramma.
Þetta er í fyrsta sinn í nokkuð
langan tíma sem þeir bræður hóa
í samsýningu hér á landi og ætti
ferðalöngum og Austfirðingum því
að verða tíðrætt um tiltæki þeirra
bræðra í menningarmiðstöðinni
en sjón er sögu ríkari.
Desmond Dekker dáinn
Desmond Dekker er látinn á Eng-
landi aðeins 64 ára gamall. Hann
var að búa sig undir Evróputúr þeg-
ar hjartaáfall varð honum að aldur-
tila. Dekker var frumkvöðull í tónlist
Jamaíka. Hann átti hittara á ólíkum
skeiðum dægurlagatónlistar heims-
ins, hóf feril sinn þegar ska-músik
Jamaíka var í upphafi, tók virkan
þátt í þróun tónlistar Karíbahafsins
yfir í steady-rokk og loks reggí.
Hann hét fullu nafni Desmond
Dacres og var fæddur i Kingston og
alinn upp munaðarlaus. Ferill hans
hófst í kirkjukórum þar sem hann
var mikilsmetinn fyrir háa rödd.
Hann lærði til logsuðu en tók að
syngja opinberlega sem dægurlaga-
söngvari 1961 á vegum þarlendra
umba. Dekker benti þeim á félaga
sinn í logsuðunni, Bob Marley, sem
tók að hljóðrita á sama merki 1962.
Taldi Marley alla tíð Dekker vera
sinn stærsta góðgerðarmann.
Sjálfur átti hann vinsæl lög eins
og Honor thy Mother and Father,
Sinners Come Home og síðast en
ekki síst King of Ska. Þaðan í frá tóku ^
evrópskir listamenn að leita eft-
ir Jamaíka-tóni í sínum hörpum og
þarlendir listamenn að komast inn
á lista Evrópu, eins og Millie með
My Boy Lollipop. Ska naut lengi hylli
í Bretlandi. Þangað sótti Tommy
Steele takta og Lennon og McCartn-
ey voru áhugamenn um ska. Löngu
síðar varð ska uppistaða í nýbylgju-
böndum á borð við Madness, Spec-
ials og Clash.
Kirkjuleg áhrif voru lengi fram-
an af rík í tónlist Dekkers. Poor me
Israelites dró saman reynslu hinna
fátæku í fátækrahverfum Jamaíka
og herleiðingar ísraelsmanna. Lagið
varð feikivinsælt í Evrópu og Dekk-
er varð fyrsti Jamaíkinn sem komst
á Top of the Pops í Bretlandi. Hann
flutti sig tíl Bretlands og átti það-
an í frá feril með hæðum og lægð-
um. Hann samdi við útgáfuna Stiff
seint á áttunda áratugnum en lenti í
gjaldþroti 1984, fór samt um og hélt
áfram að spila.
W
OESMOND^G'
DEKKER
THEDEFINITIVECO
DV- mund Reuters