Fréttablaðið - 28.09.2012, Blaðsíða 52

28. september 2012 FÖSTUDAGUR28 28
menning@frettabladid.is
Myndlist ★★★★
Himni
Haraldur Jónsson
Safnaðarheimili Neskirkju
Í safnaðarheimili Neskirkju í
Vestur bæ Reykjavíkur, er eitthvað
á seyði. Þegar maður kemur inn
um dyrnar er þó allt með kyrrum
kjörum. Kunnugleg lykt af kaffi og
kleinum og fólk sem situr og spjall-
ar í björtu og fallegu rými. En
þegar maður rennir augunum til
vinstri er eitthvað þar á útveggn-
um sem maður er hreint ekki viss
um hvort hafi alltaf verið þarna,
eða sé nýtilkomið. Í vandræðum
mínum sný ég mér til kvennanna
í kaffiteríunni og spyr hvort þær
geti bent mér á verk Haraldar
Jónssonar myndhöggvara, Himni,
sem átti að vera þarna til sýnis í
Safnaðarheimilinu, og þær benda
umsvifalaust til vinstri, á fyrir-
bærið á útveggnum.
Verkið er eins konar klefi, sem
rúmar vart meira en einn mann.
Hann minnir á sturtuklefa eða
kjörklefa, nú eða einhvers konar
skriftaklefa. Til að njóta verksins
til fulls þarf maður að brjótast í
gegnum nokkur lög af marglitum
silkitjöldum þar til maður er orð-
inn aleinn með sjálfum sér, en þó
staddur inni á miðri kaffistofu með
öðru fólki. Þegar undirritaður var
kominn í gegnum tjöldin vantaði
hljóðið í hljóðverkið, en við eftir-
grennslan fundust hátalararnir
og þar með var hægt að hækka í
hljóðinu. Úr hátölurunum streymdi
síðan upplestur sóknarbarna kirkj-
unnar á ýmsum aldursskeiðum upp
úr Jobsbók Gamla testamentisins,
þar sem fólkið stafar kafla úr bók-
inni.
Jobsbók fjallar um þjáninguna
og hefur verið listamönnum hug-
leikin um aldir. Með því að brjóta
textann niður í öreindir sínar, bók-
staf fyrir bókstaf, og láta fólk lesa
upp, einn staf í einu, er þá listamað-
urinn að reyna okkur saklausa sýn-
ingargestina, eins og Guð ákvað að
reyna hinn réttláta Job, sem þurfti
að þola endalausar þjáningar að
ástæðulausu? Guð svipti Job öllu
sem hann átti og naut þar liðsinnis
Satans, en í lokin, er Job hafði stað-
ist þrekraunina, fékk hann allt tvö-
falt til baka. Skyldi listamaðurinn
hér vera að vísa í íslenskt samfélag
og það hvað „saklaus“ almenningur
hefur þurft að þola í kjölfar hruns-
ins – fáum við líka kannski allt tvö-
falt til baka á endanum …
Að standa og reyna að líma staf-
ina saman í orð og setningar í hug-
anum meðan á upplestrinum stend-
ur er eiginlega ógjörningur, og
verkið fær á sig óhlutbundinn blæ.
Þegar maður svo gengur út úr klef-
anum hafandi reynt að fá samhengi
í Jobsbókina, er það á vissan hátt
frelsandi að finna silkið strjúkast
við kinnarnar á leiðinni úr verkinu,
og komast út í birtuna.
Nafn verksins Himni virðist við
fyrstu sýn vísa til himinsins, eða
textabrots úr Faðirvorinu; svo á
jörðu sem á himni, en einnig verð-
ur manni hugsað til þess hvort
Haraldur sé að leika sér að hug-
myndinni um marglaga himnur,
sem eru þá marglitu silkitjöldin,
sem einnig gætu verið eins konar
tilfinningalitaskali, ef maður setur
verkið í samhengi við fyrri verk
Haralds sem fjalla gjarnan um
skynjun og tilfinningar.
Þóroddur Bjarnason
Niðurstaða: Haraldur brýtur Jobsbók
niður í öreindir í nokkuð margbrotnu
verki, en vekur um leið áhuga á
þessari sögufrægu bók, og boðskap
hennar.
Stöfuð þjáning
HIMNI Með því að brjóta textann niður í öreindir sínar er listamaðurinn að reyna
okkur saklausa sýningargestina, eins og Guð ákvað að reyna hinn réttláta Job, skrifar
gagnrýnandi. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA Casual Vacancy, nýjasta skáld-saga J.K. Rowling, fær misjafna
dóma hjá gagnrýnendum. Bókin
kom út í gær og birtust dómar í
helstu dagblöðum Bretlands og
Bandaríkjanna samdægurs. Þeir
jákvæðustu hefja bókina upp til
skýjanna en þeir neikvæðustu
finna henni margt til foráttu.
Margir hafa á orði að bókin
standi ekki undir öllu fjaðrafokinu
í aðdraganda útgáfunnar. Einna
jákvæðastur er gagnrýnandi
Daily Mirror, sem segir Rowling
sanna sig sem alvöru höfund og að
bókin sé bráðskörp og snilldarleg
greining á bresku þjóðfélagi.
Gagnrýnandi Daily Mail er á
öndverðum meiði og kallar bókina
500 síðna sósíalíska stefnuyfir-
lýsingu í bókmenntalíki. Flestir
eru þarna mitt á milli, til dæmis
gagnrýnandi Guardian, sem segir
bókina alls ekkert meistaraverk
en hreint ekki slæma heldur og
að Rowling hafi næmt auga fyrir
smáatriðum.
Bók Rowling
fær blendnar
viðtökurGamanleikurinn Á sama tíma að
ári eftir Bernard Slade verður
frumsýnt á Stóra sviði Borgar-
leikhússins í kvöld.
Verkið, sem var frumflutt
í New York 1975, hefur notið
mikilla vinsælda um allan heim
og unnið til fjölda verðlauna.
Hér segir frá þeim George og
Doris sem hittast fyrir tilviljun
á hóteli og verja nóttinni saman.
Sagan endurtekur sig á hverju
ári og á þeim fundum finna
áhorfendur fyrir umróti sögunn-
ar og því hvernig viðhorf þeirra
til lífsins breytast.
Verkið sló rækilega í gegn
þegar það var sýnt hér á landi
árið 1996 með þeim Sigurði
Sigurjónssyni og Tinnu Gunn-
laugsdóttur í aðalhlutverki. Að
þessu sinni situr Sigurður í leik-
stjórastól ásamt Bjarna Hauki
Þórssyni, en Guðjón Davíð
Karlsson og Nína Dögg Filippus-
dóttir leika elskendurna sem
hittast einu sinni á hverju ári.
Karl Ágúst Úlfsson þýddi.
Annað fólk í
Á sama tíma
BLENDNAR VIÐTÖKUR Nýjasta skáldsaga
J.K. Rowling, fær misjafna dóma hjá gagn-
rýnendum.
Á SAMA TÍMA AÐ ÁRI Guðjón Davíð
Karlsson og Nína Dögg Filippus dóttir
leika elskendurna sem hittast einu sinni
á hverju ári.
JARÐTENGT LISTAMANNASPJALL Myndlistarkonan Aðalheiður Valgeirsdóttir
býður í listamannaspjall klukkan 15 á laugardag í Mjólkurbúðinni í Listagilinu á Akureyri í
tengslum við sýninguna Jarðsamband. Sýningin var opnuð 15. september en nú um helgina
er komið að sýningarlokum hennar í Mjólkurbúðinni.