Fréttatíminn - 21.04.2011, Blaðsíða 64
Senuþjófur vikunnar
Meistari Megas stelur senunni á
Tónlistanum, lista Félags íslenskra
hljómplötuútgefenda, fyrir síðustu
viku. Megas og
hljómsveit hans
Senuþjófarnir
fara beint í efsta
sæti listans með
diskinn (Hugboð)
um vandræði og velta þar Ömmu
Svavars Knúts úr toppsætinu en sá
diskur hafði verið þar í tvær vikur.
Ekki sér fyrir endann á vinsældum
bresku rokkstúlkunnar Adele en
nýtt lag hennar, Someone like you,
fer beint í toppsæti Lagalistans.
Annað lag hennar, Rolling in the
Deep, hefur setið í efsta sæti listans í
fjölmargar vikur á þessu ári. -óhþ
Nýtt útlit á Reyka-vodka
undirstrikar sérstöðuna
Umbúðirnar um Reyka-vodkað, sem
skoska viskífyrirtækið William
Grant and Sons framleiðir í Borgar-
nesi, hafa fengið
andlitslyftingu.
Flaskan er sú
sama en merk-
ingar á henni mjög
breyttar. Framleið-
endunum fannst
ástæða til að vekja sérstaka athygli á
því að Reyka er framleitt í sérhönn-
uðum litlum kopareimi í smáum
skömmtum í verksmiðju á Íslandi,
ólíkt fjöldaframleiðslu keppinaut-
anna. Um hönnunina sá enska hönn-
unarfyrirtækið Here Design sem
hannar meðal annars útlit á bókum
og vörum enska sjónvarpskokksins
Nigellu Lawson. Nýja útlitið felst í
því að miðinn um háls flöskunnar
hefur verið minnkaður til muna
svo að nú sést korktappinn í vel,
en af slíkum tappa státa fáar aðrar
vodkaflöskur. Að auki eru á miða
flöskunnar litlar skýringarmyndir af
framleiðsluferlinu, eiminum, hraun-
síuninni og íslenska vatninu til þess
að undirstrika enn betur muninn
á Reyka-vodka og fjöldaframleiddu
vodka.
Stolnar stundir heilla
Rithöfundurinn Ágúst Borgþór
Sverrisson hefur um árabil glímt við
smásöguformið sem vísir menn telja
eina vandmeðförn-
ustu bókmennta-
greinina. Bókin
Stolnar stundir,
eftir Ágúst, er
nýkomin út en þar segir hann ögn
lengri sögu en venjulega í bók sem
kalla mætti nóvellu. Ágúst fékk
heldur betur byr í seglin í vikunni
þegar Þráinn Bertelsson, alþingis-
maður, rithöfundur og leikstjóri
með meiru, lýsti því yfir á Facebook
að Stolnar stundir væri frábær og að
Ágúst hefði „erfiðasta bókmennta-
formið fullkomlega á sínu valdi“.
HELGARBLAÐ Hrósið …
... fær Hrafn Kristjánsson, þjálfari KR
í körfunni, sem stýrði liði sínu til Ís-
landsmeistaratitils á þriðjudagskvöldið.
Hrafn hefur náð misjöfnum árangri á
þjálfaraferli sínum en sýndi í vetur hvers
hann er megnugur.Austurströnd 3, 170 Seltjarnarnesi. Sími: 531 3300 ritstjorn@frettatiminn.is www.frettatiminn.is
Miðasala Hverfisgötu I 551 1200 I leikhusid.is I midi.is
ÞJÓÐLEIKHÚSIÐGSB, Mbl.
„Þórunn Arna Kristjánsdóttir nær svo góðum tökum
á prinsessunni að það er vel þess virði að skella sér á
ball á Bessastöðum“. EB, Fbl.
„Þetta er fjörug sýning, full af óvæntum smáum og stórum
atriðum og sniðugum lausnum“. SA, TMM
Iðnaðarblaðið
Þ j ó n u s t u m i ð i l l i ð n a ð a r i n s
Útvegsblaðið
Þ j ó n u s t u m i ð i l l s j á v a r ú t v e g s i n s
mar.is
S é r v e f u r u m S j á v a r ú t v e g 50 plús.
T í m a r i t f ó l k s 5
0
á
ra og eldri.
Ný blöð
í prentun
Áskriftarsími: 445 9000
www.goggur.is
G o G G u r ú t G á f u f é l a G
GRJÓTKRABBI –
ÓGN EÐA TÆKIFÆRI?
Grjótkrabba hefur orðið vart síðustu
ár. Hann getur orðið góð nytjategund
nái hann að festa
hér rætur en
mögulegt að hann ha
skaðleg áhrif á aðrar
nytjategundir.
ÆTLA AÐ VEIÐA
FYRIR MILLJARÐ
Veiði nýrrar
Þórunnar Sveins-
dóttur hefur gengið
vonum framar, segir
eigandinn Sigurjón
Óskarsson. Skipið
kom til landsins um
síðustu jól og hefur
reynst vel.
REGLUVERKIÐ
HÆTTULEGT
Lagaumhver skeldisins dugar ekki til
að tryggja að laxeldi sé stundað með
ábyrgum hætti segja forsvarsmenn
Fjarðalax, fyrirtækisins sem ráðist hefur í
miklar árfestingar á Vestörðum.
www.goggur.is
Útvegsblaðið
Á NETINU
MESTI VANDI GÆSLUNNAR Fjárskortur gerir að verkum að auka verður útleigu á skipum og flugvél Landhelgisgæslunnar. Fyrirséð er að þriðjung ársins
verði aðeins ein björgunarþyrla til taks og því ekki hægt að fljúga langt út á sjó á meðan. Sjá bls. 7-10.
Allt til rafsuðu
8
SIGURÐUR VIGGÓSSON, framkvæmdastjóri Odda
hf. á Patreksfirði, segir landsbyggðina geta lifað af á
sjálfbæran máta ef kvótinn eykst og stjórnmálamenn
hætta afskiptum sínum af sjávarútveginum.
VIÐ ÞURFUM FRELSI TIL AÐ DAFNA
Þ j ó n u s t u m i ð i l l s j á v a r ú t v e g s i n s
Útvegsblaðið
. . . .
STERK STAÐA OG BJARTSÝNIStaða málmiðnaðarins er sterk fyrir norðan, segir Hákon Hákonarson, formaður Félags málmiðnaðar-manna á Akureyri sem verður 70 ára á næstu dögum. Hann segir samkeppnisstöðuna sterka og margt jákvætt að gerast í málmiðnaði. „Þetta er auðvitað mikið gleðiefni, því erfiðleikar hafa gert vart við sig svo víða í þjóðfélaginu í kjölfar bankahrunsins.“
NÝSKÖPUN NÆRIST Í KREPPUFrumkvöðlasetrið Kím – Medical Park hefur verið byggt upp fyrir frumkvöðla og fyr-irtæki í heilsutæ-kni. Dr. Þorsteinn Ingi Sigfússon, forstjóri Nýsköp-unarmiðstöðvar Íslands, segir mark-miðið einkum vera það að fjárfest-ing samfélagsins í menntun lækna og í rannsóknum læknavísindanna skili sér inn í sprota svo þjóðin beri gæfu til þess að uppskera í raun það sem vísindin hafa lagt fram í frumrannsóknum sínum.
ALÞJÓÐLEG VIÐURKENNINGRB rúm fékk alþjóðlegu gæðaverðlaunin International Quality Crown Awards fyrir vandaða hönnun, framleiðslu og markaðssetningu á springdýnum. „Hingað hefur líka komið fólk til að óska okkur til hamingju sem staðfestir að þetta er bæði mikilvægt og dýrmætt, en ég tel að þetta sé líka viss viðurkenning fyrir íslenskan iðnað,“ segir Birna Katrín Ragnarsdóttir, framkvæmda-stjóri RB rúma.
www.goggur.is
Á NETINU
STÆRSTA VERKEFNIÐ AÐ KLÁRAST Bygging tónlistarhússins Hörpunnar hefur verið stærsta byggingaverkefni landsins eftir hrun. Nú sér fyrir endann á
því og styttist í að tónlistin fari að hljóma við Reykjavíkurhöfn.
„Ástæðan fyrir því hversu oft verkefni fara fram
úr fjárhagsáætlun eða þróast með allt öðrum
hætti en lagt var upp með liggur í hugarfarinu,“
segir Þórður Víkingur Friðgeirsson, lektor við
tækni- og verkfræðideild Háskólans í Reykjavík.
Hann stýrir nú verkefni þar sem ákvarðanataka
ríkisins er kortlögð og þróaðar leiðir til að bæta
áætlanagerð þannig að hún verði sem næst veru-
leikanum. Með betri vinnubrögðum segir hann
hægt að ná niður kostnaði ríkisins, fækka gjald-
þrotum þeirra sem vinna verkefnin og skila meiri
ávinningi fyrir þá sem eiga eftir að nýta það sem
verið er að framkvæma.
„Því miður er það oftar en ekki þannig að
stórar opinberar framkvæmdir eru ekki rétt að-
ferðafræðilega gerðar, hvorki ákvarðanatakan
um þær, skipulagning þeirra eða framkvæmdin
sjálf með tilliti til hagsmuna hins opinbera,“ segir
Þórður og aðspurður um dæmi rennir hann hratt
í gegnum listann. Landeyjarhöfn, tónlistarhúsið,
hátæknisjúkrahús, stúkur við íþróttavelli í Laug-
ardal og Kópavogi, Héðinsfjarðargöng, Leifsstöð,
Ráðhúsið í Reykjavík, Perlan, Grímseyjarferja,
Þjóðminjasafnið, Þjóðmenningarhús, Þjóðleik-
húsið og þar fram eftir götunum.
Sjá bls. 8 og 9.
Með betri áætlanagerð hjá hinu opinbera má bæta hag ríkis, almennings og verktaka:
BÆTUM VINNUBRÖGÐIN
Þ j ó n u s t u m i ð i l l i ð n a ð a r i n s
„Nýsköpun þarf að eiga sér stað í öllum atvinnugreinum,“ segir
KATRÍN JÚLÍUSDÓTTIR iðnaðarráðherra. Hún bindur vonir
við að þegar efnahagur fyrirtækja er kominn á réttan kjöl leiti
þau fyrst af öllu tækifæra til innri vaxtar með nýsköpun.
. . . .
FJÁRFESTING Í FRAMTÍÐINNI
6
70 NÝ STÖRFStækkun lyfjaverksmiðju Actavis í Hafnarfirði hefur í för með sér að starfsmönnum fjölgar um sjötíu og framleiðslugetan um 50 prósent.
NÝSKÖPUN ALLS STAÐAR Iðnþing Samtaka iðnaðarins verður haldið
í mars. Á þinginu verður fjallað um nýsköpun
á breiðum grunni út frá þörfum atvinnulífs
og menntakerfis.
ÞÓRÐUR VÍKINGUR FRIÐGEIRSSONMeð betri vinnubrögðum er hægt að ná niður
kostnaði ríkisins, fækka gjaldþrotum þeirra sem
vinna verkefnin og skila meiri ávinningi
...er í miðju blaðsins
ÞITT EINTAK
GETA BOTNDÝR
SKILAÐ OKKUR
AUKNUM TEKJUM?
Við Ísland eru ýmsar tegundir hrygg-
leysingja sem aðrar þjóðir nýta til
manneldis en við höfum lítið eða ekkert
nýtt. Þarna gætu leynst sóknarfæri en
fyrst þarf að kanna útbreiðslu þeirra
og veiðanleika auk þess hversu mikið
er af þeim. Að ógleymdu því að skoða
mögulega markaði.
GRÍÐARLEG FÆKKUN
Fiskiskipum í
aamarks- og
krókaaamarkskerf-
unum hefur fækkað
verulega síðasta
áratuginn, eða um
meira en þúsund.
Krókaaamarksbát-
um hefur fækkað um
meira en helming og aamarksskipum
um tvo þriðju.
ILLVÍG SÝKING
Rúmlega 40 prósent sýna sem tekin voru
úr síld á Breiðarði eru úr sýktum ski.
Ichtyophonus-sýkingin hrjáir síldina enn
en ef reynslan frá útlöndum gefur rétta
mynd gæti þetta verið síðasta ár sýkinga.
www.goggur.is
Útvegsblaðið
Á NETINU
BARIST UM ÆTIÐ Loðnuveiðin hefur gengið vel og í febrúar bárust 170 þúsund tonn á land, það er þrefalt það magn sem veiddist í sama mánuði í fyrra.
Allt til rafsuðu
17
„Hafrannsóknastofnunin vinnur nú að því í samvinnu við
ráðuneytið að efla til muna útibú stofnunarinnar á Ísafirði þar sem
sérstaklega verður ráðist í rannsóknir á mismunandi veiðarfærum
og orkunotkun,“ segir JÓN BJARNASON sjávarútvegsráðherra.
RANNSÖKUM ORKUNOTKUN
Þ j ó n u s t u m i ð i l l s j á v a r ú t v e g s i n s
Útvegsblaðið
. . . .
ÞITT EINTAK
Það er allt of lítið um að menn haldi slysa-
varnaæfingar á fiskiskipaflotanum, segir Hilm-
ar Snorrason, skólastjóri Slysavarnaskóla sjó-
manna. Hann fagnar þeim góða árangri sem
náðst hefur í að auka öryggi hjá sjómönnum
en segir að skortur á æfingum sé eitt af því sem
setja megi út á.
„Í hverri einustu viku koma hér sjómenn.
Ég spyr þá: Eru haldnar æfingar um borð? Það
eru fáar hendur sem fara á loft. Ég geng á milli
manna og spyr: Hvenær tókstu þátt í síðustu æf-
ingu? Ef það er kaupskipamaður í hópnum er
svarið í síðasta mánuði eða þessum mánuði,
og á einstaka fiskiskipum kemur kannski mað-
ur til viðbótar sem segir að það hafi verið æfing
í síðasta mánuði. En eitt, tvö, fimm og kannski
aldrei er mjög algengt svar, og þá eiga menn við
ár. Hjá meginþorranum eru engar æfingar. Þetta
segja menn sem eru hér, sjómennirnir sem eru
um borð,“ segir Hilmar.
Öryggismál sjómanna hafa tekið stórstígum
framförum síðustu áratugi. 21 sjómaður fórst við
störf sín síðustu tíu árin. Næstu 50 ár á undan
höfðu hins vegar 849 látist eða hátt í tuttugu á ári
að meðaltali.
Sjá bls. 9-15
Árangur hefur náðst í öryggismálum sjómanna en enn má bæta úr segir Hilmar Snorrason:
OF MARGIR HUNSA ÆFINGAR
SOFUM EKKI Á VERÐINUM
Skólastjóri Slysavarnaskóla sjómanna fagnar þeim
árangri sem náðst hefur en varar við því að menn
megi ekki telja sig hafa unnið fullnaðarsigur.
EIGUM AÐ RÆÐA ÞJÓÐFÉLAGSMÁL„Að mínu viti eigum við að láta meira í okkur heyra um ýmis mál sem eru til umræðu í landinu. Í þessu sambandi nefni ég til dæmis atvinnumál, opinbera þjónustu og ölskyldumál í víðum skilningi,” segir Jóhann R. Sigurðsson, nýr varaformaður Félags málmiðnaðar-manna á Akureyri. „Ég er ekki með þessu að segja að félagið eigi að senda frá sér ályktanir um allt milli himins og jarðar í tíma og ótíma. Á aðalfundinum í febrúar var ályktað um Vaðlaheiðargöng, atvinnumál í Þingeyjarsýslum og Reykja-víkurugvöll. Einhver kann að segja að málmiðnaðarmenn á Eyjaarðarsvæðinu eigi ekki að blanda sér í umræðuna um atvinnumál annarra. Því er ég ekki sammála, allavega ekki þegar að það fer saman við hagsmuni félagsmanna á einhvern hátt. Ákvörðun fundarins um að færa Sjúkrahúsinu á Akureyri eina milljón króna til tækjakaupa sýnir líka þjóðfélagslega samkennd félagsmanna.“
www.goggur.is
Á NETINU
SKÁLAÐ FYRIR EFNAFRÆÐINGUMHér á Íslandi eru starfandi ölmargir gagnmerkir efnafræðingar og efnaverk-fræðingar. Sameinuðu þjóðirnar hafa ákveðið að árið 2011 verði ár efna-fræðinnar. Um alla veröld er árið haldið sérstaklega hátíðlegt og þess minnst hvað efnafræði á stóran þátt í velmegun og að fyrir eitt hundrað árum fékk pólski efnafræðingurinn Madame Curie Nóbelsverðlaunin í efnafræði. Þannig vilja menn örva konur til frekari þátttöku í vísindum með því að minna á þessa stórmerku vísindakonu.
ORRI HAUKSSON FRAMKVÆMDASTJÓRI SAMTAKA IÐNAÐARINS „Áhersla okkar á framsýni, má ekki óvart verða okkur andlegt skálkaskjól til gera ekki
það, sem við eigum að vera að gera í dag. Ég segi ekki við börnin mín að ég muni ekki bjóða þeim hollan og góðan mat í kvöld, vegna þess að ég sé að fara
á svo ljómandi fínt námskeið í tælenskri matargerð, næsta sumar.“
Þ j ó n u s t u m i ð i l l i ð n a ð a r i n s
„Íslendingar eru mjög góðir í að bregðast við og mjög slæmir í að gera plön vegna þess að
það hefur ekkert upp á sig. Veðrið er óstöðugt og nú erum við einhvern veginn farin að
endurhanna veðurkerfið okkar í efnahagsmálum,“ segir HILMAR VEIGAR PÉTURSSON,
forstjóri CCP. Hann segir krónuna vera sinn versta óvin sama hvað aðrir lofsyngi hana.
. . . .
SLÆMIR Í AÐ GERA ÁÆTLANIR
4
ÁHUGI Á FÖRGUN SPILLIEFNAÞeir sem vinna við móttöku spilliefna verða varir við áhuga á því hvaðer gert við efnin, segir verkstjóri hjá Efnamóttökunni.
„Nýsköpun er hreint ekki bundin við sprota-
fyrirtæki, hugverk eða tækniiðnað. Það er þörf
fyrir hana í öllum þeim rekstri sem sættir sig
ekki við stöðnun eða afturför. Nýsköpun í iðn-
aði og öðrum atvinnugreinum er lykillinn að
endurreisn Íslands,“ sagði Helgi Magnússon,
formaður Samtaka iðnaðarins, á Iðnþingi á
dögunum.„Við þurfum aukna nýsköpun innan starf-
andi fyrirtækja. Við þurfum nýsköpun sem get-
ur af sér ný iðnfyrirtæki – annað hvort svonefnd
nýsköpunar-eða sprotafyrirtæki eða hefðbund-
in fyrirtæki sem beita nútímalegum og djörfum
aðferðum sem eru líklegar til árangurs.“„En umfram allt þurfum við Íslendingar ný-
sköpun hugarfarsins,“ sagði Helgi í ræðu sinni.
„Við erum enn föst í viðjum hrunsins; vonbrigð-
um, tortryggni, reiði. Því miður eru allt of marg-
ir uppteknir af hatri og refsigleði. Það torveldar
okkur að komast úr sporunum og horfa fram á
veginn.“Helgi sagði marga gera sér erfiðara fyrir við
enduruppbyggingu með því einblína á þessa
þætti frekar en að hyggja betur að framtíðinni.
Þannig væru frekar settar reglur en að horfa
fram á veginn. „Árið 2010 er týnda árið og lát-
um fleiri slík ekki ganga yfir okkur!“Helgi varaði við fortíðarþrá og einangrun-
arstefnu, hvort sem hún beindist að Evrópu,
Bandaríkjunum eða öllum heiminum.
„Það vantar samstöðu um hagvaxtarstefnu
og vilja til að auka verðmætasköpun í samfé-
laginu en slík stefnumörkun er lykillinn að efna-
hagslegri endurreisn samfélagsins. Það vant-
ar fjárfestingar til að hleypa krafti í atvinnulífið
og til að vinna bug á atvinnuleysinu. Það vantar
djarfa efnahagsstefnu sem gengur út á að nýta
tækifæri okkar í stað þess að hækka skattpró-
sentur á minnkandi skattstofna sem gerir ekki
annað en að dýpka kreppuna að óþörfu. Við
getum ekki unað við að þjóðin sé hneppt í
skattafangelsi og festist í fátæktargildrum. Við
verðum að rífa okkur út úr þessu ástandi með
nýrri stefnumörkun.“
Sjá bls. 2
Nýsköpun er öllum fyrirtækjum nauðsyn, segir Helgi Magnússon:LYKILLINN AÐ ENDURREISN
... r í mi ju bl in
EIGUM AÐ RÆÐA
ÞJÓÐFÉLAGSMÁL
„Að mínu viti eigum við að láta meira
í okkur heyra um ýmis mál sem eru til
umræðu í landinu. Í þessu sambandi
nefni ég til dæmis atvinnumál, opinbera
þjónustu og ölskyldumál í víðum
skilningi,” segir Jóhann R. Sigurðsson,
nýr varaformaður Félags málmiðnaðar-
manna á Akureyri. „Ég er ekki með þessu
að segja að félagið eigi að senda frá
sér ályktanir um allt milli himins og
jarðar í tíma og ótíma. Á aðalfundinum í
febrúar var ályktað um Vaðlaheiðargöng,
atvinnumál í Þingeyjarsýslum og Reykja-
víkurugvöll. Einhver kann að segja að
málmiðnaðarmenn á Eyjaarðarsvæðinu
eigi ekki að blanda sér í umræðuna
um atvinnumál annarra. Því er ég ekki
sammála, allavega ekki þegar að það
fer saman við hagsmuni félagsmanna á
einhvern hátt. Ákvörðun fundarins um
að færa Sjúkrahúsinu á Akureyri eina
milljón króna til tækjakaupa sýnir líka
þjóðfélagslega samkennd félagsmanna.“
www.goggur.is
Á NETINU
SKÁLAÐ FYRIR
EFNAFRÆÐINGUM
Hér á Íslandi eru starfandi ölmargir
gagnmerkir efnafræðingar og efnaverk-
fræðingar. Sameinuðu þjóðirnar hafa
ákveðið að árið 2011 verði ár efna-
fræðinnar. Um alla veröld er árið haldið
sérstaklega hátíðlegt og þess minnst
hvað efnafræði á stóran þátt í velmegun
og að fyrir eitt hundrað árum fékk
pólski efnafræðingurinn Madame Curie
Nóbelsverðlaunin í efnafræði. Þannig
vilja menn örva konur til frekari þátttöku
í vísindum með því að minna á þessa
stórmerku vísindakonu.
ORRI HAUKSSON FRAMKVÆMDASTJÓRI SAMTAKA IÐNAÐARINS „Áhersla okkar á framsýni, má ekki óvart verða okkur andlegt skálkaskjól til gera ekki
það, sem við eigum að vera að gera í dag. Ég segi ekki við börnin mín að ég muni ekki bjóða þeim hollan og góðan mat í kvöld, vegna þess að ég sé að fara
á svo ljómandi fínt námskeið í tælenskri matargerð, næsta sumar.“
Þ j ó n u s t u m i ð i l l i ð n a ð a r i n s
„Íslendingar eru mjög góðir í að bregðast við og mjög slæmir í að gera plön vegna þess að
það hefur ekkert upp á sig. Veðrið er óstöðugt og nú erum við einhvern veginn farin að
endurhanna veðurkerfið okkar í efnahagsmálum,“ segir HILMAR VEIGAR PÉTURSSON,
forstjóri CCP. Hann segir krónuna vera sinn versta óvin sama hvað aðrir lofsyngi hana.
. . . .
SLÆMIR Í AÐ GERA ÁÆTLANIR4
ÁHUGI Á FÖRGUN SPILLIEFNA
Þeir sem vinna við móttöku spilliefna
verða varir við áhuga á því hvað
er gert við efnin, segir verkstjóri
hjá Efnamóttökunni.
„Nýsköpun er hreint ekki bundin við sprota-
fyrirtæki, hugverk eða tækniiðnað. Það er þörf
fyrir hana í öllum þeim rekstri sem sættir sig
ekki við stöðnun eða afturför. Nýsköpun í iðn-
aði og öðrum atvinnugreinum er lykillinn að
endurreisn Íslands,“ sagði Helgi Magnússon,
formaður Samtaka iðnaðarins, á Iðnþingi á
dögunum.
„Við þurfum aukna nýsköpun innan starf-
andi fyrirtækja. Við þurfum nýsköpun sem get-
ur af sér ný iðnfyrirtæki – annað hvort svonefnd
nýsköpunar-eða sprotafyrirtæki eða hefðbund-
in fyrirtæki sem beita nútímalegum og djörfum
aðferðum sem eru líklegar til árangurs.“
„En umfram allt þurfum við Íslendingar ný-
sköpun hugarfarsins,“ sagði Helgi í ræðu sinni.
„Við erum enn föst í viðjum hrunsins; vonbrigð-
um, tortryggni, reiði. Því miður eru allt of marg-
ir uppteknir af hatri og refsigleði. Það torveldar
okkur að komast úr sporunum og horfa fram á
veginn.“
Helgi sagði marga gera sér erfiðara fyrir við
enduruppbyggingu með því einblína á þessa
þætti frekar en að hyggja betur að framtíðinni.
Þannig væru frekar settar reglur en að horfa
fram á veginn. „Árið 2010 er týnda árið og lát-
um fleiri slík ekki ganga yfir okkur!“
Helgi varaði við fortíðarþrá og einangrun-
arstefnu, hvort sem hún beindist að Evrópu,
Bandaríkjunum eða öllum heiminum.
„Það vantar samstöðu um hagvaxtarstefnu
og vilja til að auka verðmætasköpun í samfé-
laginu en slík stefnumörkun er lykillinn að efna-
hagslegri endurreisn samfélagsins. Það vant-
ar fjárfestingar til að hleypa krafti í atvinnulífið
og til að vinna bug á atvinnuleysinu. Það vantar
djarfa efnahagsstefnu sem gengur út á að nýta
tækifæri okkar í stað þess að hækka skattpró-
sentur á minnkandi skattstofna sem gerir ekki
annað en að dýpka kreppuna að óþörfu. Við
getum ekki unað við að þjóðin sé hneppt í
skattafangelsi og festist í fátæktargildrum. Við
verðum að rífa okkur út úr þessu ástandi með
nýrri stefnumörkun.“
Sjá bls. 2
Nýsköpun er öllum fyrirtækjum nauðsyn, segir Helgi Magnússon:
LYKILLINN AÐ ENDURREISN
STERK STAÐA
OG BJARTSÝNI
Staða málmiðnaðarins er sterk fyrir
norðan, segir Hákon Hákonarson,
formaður Félags málmiðnaðar-
manna á Akureyri sem verður 70
ára á næstu dögum. Hann segir
samkeppnisstöðuna sterka og margt
jákvætt að gerast í málmiðnaði.
„Þetta er auðvitað mikið gleðiefni,
því erfiðleikar hafa gert vart við
sig svo víða í þjóðfélaginu í kjölfar
bankahrunsins.“
NÝSKÖPUN
NÆRIST Í KREPPU
Frumkvöðlasetrið
Kím – Medical
Park hefur verið
byggt upp fyrir
frumkvöðla og fyr-
irtæki í heilsutæ-
kni. Dr. Þorsteinn
Ingi Sigfússon,
forstjóri Nýsköp-
unarmiðstöðvar Íslands, segir mark-
miðið einkum vera það að fjárfest-
ing samfélagsins í menntun lækna
og í rannsóknum læknavísindanna
skili sér inn í sprota svo þjóðin beri
gæfu til þess að uppskera í raun
það sem vísindin hafa lagt fram í
frumrannsóknum sínum.
ALÞJÓÐLEG
VIÐURKENNING
RB rúm fékk
alþjóðlegu
gæðaverðlaunin
International
Quality Crown
Awards fyrir
vandaða hönnun,
framleiðslu og
markaðssetningu
á springdýnum. „Hingað hefur
líka komið fólk til að óska okkur til
hamingju sem staðfestir að þetta er
bæði mikilvægt og dýrmætt, en ég
tel að þetta sé líka viss viðurkenning
fyrir íslenskan iðnað,“ segir Birna
Katrín Ragnarsdóttir, framkvæmda-
stjóri RB rúma.
www.goggur.is
Á NETINU
STÆRSTA VERKEFNIÐ AÐ KLÁRAST Bygging tónlistarhússins Hörpunnar hefur verið stærsta byggingaverkefni landsins eftir hrun. Nú sér fyrir endann á
því og styttist í að tónlistin fari að hljóma við Reykjavíkurhöfn.
„Ástæðan fyrir því hversu oft verkefni fara fram
úr fjárhagsáætlun eða þróast með allt öðrum
hætti en lagt var upp með liggur í hugarfarinu,“
segir Þórður Víkingur Friðgeirsson, lektor við
tækni- og verkfræðideild Háskólans í Reykjavík.
Hann stýrir nú verkefni þar sem ákvarðanataka
ríkisins er kortlögð og þróaðar leiðir til að bæta
áætlanagerð þannig að hún verði sem næst veru-
leikanum. Með betri vinnubrögðum segir hann
hægt að ná niður kostnaði ríkisins, fækka gjald-
þrotum þeirra sem vinna verkefnin og skila meiri
ávinningi fyrir þá sem eiga eftir að nýta það sem
verið er að framkvæma.
„Því miður er það oftar en ekki þannig að
stórar opinberar framkvæmdir eru ekki rétt að-
ferðafræðilega gerðar, hvorki ákvarðanatakan
um þær, skipulagning þeirra eða framkvæmdin
sjálf með tilliti til hagsmuna hins opinbera,“ segir
Þórður og aðspurður um dæmi rennir hann hratt
í gegnum listann. Landeyjarhöfn, tónlistarhúsið,
hátæknisjúkrahús, stúkur við íþróttavelli í Laug-
ardal og Kópavogi, Héðinsfjarðargöng, Leifsstöð,
Ráðhúsið í Reykjavík, Perlan, Grímseyjarferja,
Þjóðminjasafnið, Þjóðmenningarhús, Þjóðleik-
húsið og þar fram eftir götunum.
Sjá bls. 8 og 9.
Með betri áætlanagerð hjá hinu opinbera má bæta hag ríkis, almennings og verktaka:
BÆTUM VINNUBRÖGÐIN
Þ j ó n u s t u m i ð i l l i ð n a ð a r i n s
„Nýsköpun þarf að eiga sér stað í öllum atvinnugreinum,“ segir
KATRÍN JÚLÍUSDÓTTIR iðnaðarráðherra. Hún bindur vonir
við að þegar efnahagur fyrirtækja er kominn á réttan kjöl leiti
þau fyrst af öllu tækifæra til innri vaxtar með nýsköpun.
. . . .
FJÁRFESTING Í FRAMTÍÐINNI6
70 NÝ STÖRF
Stækkun lyfjaverksmiðju Actavis í
Hafnarfirði hefur í för með sér að
starfsmönnum fjölgar um sjötíu og
framleiðslugetan um 50 prósent.
NÝSKÖPUN ALLS STAÐAR
Iðnþing Samtaka iðnaðarins verður haldið
í mars. Á þinginu verður fjallað um nýsköpun
á breiðum grunni út frá þörfum atvinnulífs
og menntakerfis.
ÞÓRÐUR VÍKINGUR FRIÐGEIRSSON
Með betri vinnubrögðum er hægt að ná niður
kostnaði ríkisins, fækka gjaldþrotum þeirra sem
vinna verkefnin og skila meiri ávinningi
MENNTUN OG
AFTUR MENNTUN
„Það eru tækifæri fyrir fólk hvar
sem er í þjóðfélaginu sama hvaða
sviði það hefur menntað sig á,“
segir Ari Kristinn Jónsson, rektor
Háskólans í Reykjavík. Mikil þörf er
á tæknimenntuðu fólki en alltof fáir
leggja slíkt nám fyrir sig. Nú leitast
fólk leiða við að bæta úr því.
IÐNSAGAN
Á þjóðveldistímanum
töldust Íslendingar
allmikil iðnaðarþjóð
þótt einungis væri um
heimilisiðnað að ræða.
Tóvinna var stunduð
á hverjum bæ, og frá
landnámsöld fram á seinnihluta 18.
aldarvar allur vandaðri vefnaður
unninn í svonefndum kljásteinsvefn-
að, sem var erfitt verk og seinlegt.
AUKNING Í NÁMI Í
HÚSGAGNASMÍÐI
Fjöldi þeirra
sem sótti um að
komast í nám í
húsgagnasmíði í
Tækniskóla-
num rúmlega
tvöfaldaðist í ár
frá því sem verið
hefur. Sýning á
verkum þeirra sem stunda námið
leiddi í ljós að þar er margt
hæfileikafólk saman komið.
IÐNAÐUR TEKUR
VIÐ SÉR Á NÝ
Viðbúið er að
vægi iðnaðar í
landsframleiðs-
lunni aukist á
næstunni, segir
Bjarni Már Gylfa-
son, hagfræðingur
hjá Samtökum
iðnaðarins.
„Skýringin liggur öðru fremur í því
að helstu vaxtartækifæri í atvin-
nulífinu liggja í ýmsum greinum
iðnaðarins þó svo að vissulega
sé almenn óvissa um þróun efna-
hagslífsins á næstu misserum.“
www.goggur.is
Á NETINU
210 MILLJARÐA VERÐMÆTI Útflutningsverðmæti álframleiðslu nam 171 milljarði á síðasta ári. Útlit er fyrir að verðmætið geti orðið enn meira, eða 210
milljarðar, á þessu ári.
Mun erfiðara hefur reynst að fá vel menntað fólk
til starfa undanfarið en var fyrst um sinn eftir
hrun. Ástæðuna rekja forsvarsmenn í sprotafyr-
irtækjum og nýsköpun meðal annars til þess að
bankarnir eru farnir að soga til sín starfsfólk eins
og gerðist þegar bankarnir uxu hvað hraðast.
„Ég veit ekki hvers vegna bankarnir geta boð-
ið hærri laun, en þeir eru að yfirbjóða sprotafyrir-
tækin,“ segir Svana Helen Björnsdóttir, formaður
Samtaka sprotafyrirtækja. Þetta segir hún að öll
sprotafyrirtæki hafi orðið vör við upp á síðkastið.
„Það sem sprotafyrirtæki þurfa er hæft fólk
og oftar en ekki fólk sem er sérfræðingar í tækni-
greinum. Það er mikill skortur á einmitt þessu
fólki á Íslandi í dag. Bankarnir eru enn að soga
þetta fólk til sín og fólki býðst starf á Norðurlönd-
um fyrir tvöfalt til þrefalt hærri laun en í boði eru
hér á landi.“
Staðan sem nú er að koma upp líkist um
margt umhverfi margra fyrirtækja á árunum
2006 til 2008. Þá uxu bankarnir mjög hratt og
yfirbuðu önnur fyrirtæki í baráttunni um starfs-
fólk. Þetta virtist snúast við þegar bankarnir féllu
og fjöldi fólks missti vinnuna. Þá varð auðveldara
fyrir sprotafyrirtæki að ráða fólk til starfa.
Davíð Lúðvíksson, forstöðumaður stefnumót-
unar og nýsköpunar hjá Samtökum iðnaðarins,
segir að það hafi farið að bera nokkuð á því síð-
asta vor að bankarnir væru farnir að sækja mik-
ið í sömu starfskrafta og nýsköpunarfyrirtækin.
Þetta hafi hins vegar orðið meira áberandi frá og
með haustinu.
„Einstök fyrirtæki eru mörg hver með heil-
mikinn vöxt en fá ekki þá starfskrafta sem þau
þurfa,“ segir Davíð. „Samkeppnin um fólkið er
aftur orðin mjög hörð,“ segir hann og vísar til
þess að bankarnir taki mikið til sín af velmennt-
uðu starfsfólki.
Sjá nánar á bls. 10 og 11
Orðið erfiðara að ráða tæknimenntað fólk til starfa hjá nýsköpunar- og sprotafyrirtækjum:
Í SLAG VIÐ BANKANA Á NÝ
Lán til íbúðakaupa
Lán til endurbóta og viðbygginga
Aukalán vegna sérþarfa (skert starfsorka)
Úrræði í greiðsluvanda
Þ j ó n u s t u m i ð i l l i ð n a ð a r i n s
Álverin á Íslandi eru vel rekin, skapa fjölmörg störf og þykja
eftirsóknarverðir og góðir vinnustaðir. Flestir vita líka , að álverin
á Íslandi eru með þeim bestu þegar kemur að umhverfismálum.
Þetta segir RANNVEIG RIST formaður Samáls.
. . . .
MÖRG STÖRF Í VEL REKNUM ÁLVERUM22
VARÐSTAÐA UM SJÓÐINA
Standa verður vörð um
samkeppnissjóði sem veita styrki
til vísindarannsókna. Um þetta
eru ráðamenn og forsvarsmenn
fyrirtækja sammála.
EKKI EINHUGUR Það er ekki gott ef
einhugur ríkir í störfum dómnefnda, þá er
hættan að hún sé of einsleit eða einn aðili
ráðandi segir Hilmar Þór Bjarnason arkitekt.
AUKIN SKATTA-
UNDANSKOT
Svört atvinnu-
starfsemi virðist
fara vaxandi og
grafa þannig
undan hvort
tveggja tekjuöflun
ríkissjóðs og þeim
fyrirtækjum og
einstaklingum
sem greiða standa skil á öllum
opinberum gjöldum af starfsemi
sinni. „Í þessu ástandi hérlendis þarf
það ekki að koma á óvart að svarta
hagkerfið er að stækka mjög hratt,“
segir Guðmundur Gunnarsson, for-
maður Rafiðnaðarsambands Íslands.
BYRJAÐIR VIÐ
BÚÐARHÁLS
Ístak er að hefja framkvæmdir við
gerð Búðarhálsvirkjunar. „Ég hef
væntingar um að þetta séu mjög
góð tímamót og þetta sé byrjunin
á áframhaldandi nýtingu okkar á
grænni orku,“ segir Hermann Sig-
urðsson, aðstoðarframkvæmdastjóri
fyrirtækisins. Fyrirtækið hafði
þurft að flytja talsvert af vélum og
tækjum úr landi eftir að dró saman í
verklegum framkvæmdum. Nú þarf
að flytja ný tæki inn.
ÞARF AÐ SKIL-
GREINA Á NÝTT
,,Ef halda á úti sama ker-
fi í skólamálum en
þrengja stöðugt að
því fjárhagslega er
afurðin sem kemur
út úr því einfaldlega
verri,“ segir Kristján
Þór Júlíusson.
www.goggur.is
Á NETINU
Cyan 0% Magenta 16% Yellow 100% Black 0%
Cyan 0% Magenta 0% Yellow 0% Black 25%
Cyan 0% Magenta 0% Yellow 0% Black 50%
Cyan 0% Magenta 0% Yellow 0% Black 80%
MYND: ODD STEFÁN
MARGIR VIÐ SETNINGUNA Fjöldi fólks mætti í húsnæði Marels þegar Ári nýsköpunar var hleypt úr vör. Talið er að rúmlega 300 manns hafi verið í salnum.
Hér sjást Ólafur Ragnar Grímsson og Sigsteinn Grétarsson, forstjóri Marels, ræða saman.
„Hættum að bíða eftir einhverjum öðrum, ger-
um þetta sjálf, atvinnulífið getur ekki beðið eft-
ir að stjórnvöld, eða bankar, eða Hæstiréttur,
eða bara einhver annar komi og bjargi málum,“
sagði Orri Hauksson, við setningu Árs nýsköp-
unar.
Um þrjú hundruð manns voru samankom-
in í húsnæði Marels þegar átakinu var hleypt af
stað. Það er upphafið að tólf mánaða dagskrá
með fundum, ráðstefnum og námskeiðum, allt
með það að markmiði að efla íslenska nýsköp-
un og atvinnulíf.
Orri sagði að honum hefði þótt magnað
að uppgötva hversu mikill kraftur og væri í ís-
lensku framtaki. Það væri ljóst að margt gott
væri verið að gera í fyrirtækjum og að bæði væri
full ástæða til að vekja athygli á því og eins að
hvetja fólk enn frekar til dáða. Hann sagði ný-
sköpun í fullum gangi, fólk þyrfti ekki annað en
að ganga Laugaveginn til að sjá dæmi þess að
fötum, skartgripum og margvíslegum munum
standi í miklum blóma.
Bankahrunið og afleiðingar þess urðu Orra
líka að umtalsefni. Bæði tækifærin sem opn-
uðust mörgum iðnfyrirtækjum þegar fólk með
sérfræðiþekkingu sem áður vann í bönkunum
kom þangað til starfa og eins áföllin sem marg-
ir urðu fyrir. Hann hvatti fólk til að festast ekki í
að hugsa um það sem aflaga hefði farið heldur
skoða og nýta tækifærin sem gefast.
„Þar fyrir utan segir hin árþúsundalanga
hagsaga okkur, að hið skrykkjótta ferli framþró-
unar gerist oft með skapandi eyðileggingu. Það
er tekið eitt skref aftur á bak, til að taka tvö skref
áfram, eða jafnvel eitt skref út á hlið í millitíð-
inni. En til langs tíma skilar okkur áfram ef við
höldum rétt á málum, sú framför fer hins veg-
ar ekki eftir beinni og fyrirsjáanlegri línu. Í þetta
skiptið varð eyðileggingin reyndar óvenjulega
mikil og sársaukafull, og því tekur það langan
tíma fyrir sköpunarkraftinn í atvinnulífinu að
vinna upp tjónið sem varð. En kvörn atvinnu-
lífsins er núna að vinna á hverjum degi, rólega
en markvisst. Nauðsynin er nefnilega móðir
margra framfara.“
Mikil áhersla á að efla og kynna íslenska nýsköpun:
„GERUM ÞETTA SJÁLF“
VINNUM OKKUR UPP Orri Hauksson hvatti fólk
til dáða, með bjartsýni og atorku að vopni.
„Ef okkur í verkalýðshreyfingunni ber ekki gæfa til að lagfæra þessi lægstu laun
nú þarf ríkisstjórnin að dusta rykið af tillögum um lögbindingu lágmarkslauna.
Lágmarkslaun þurfa að vera 220 þúsund til 250 þúsund krónur á mánuði,“
segir VILHJÁLMUR BIRGISSON, formaður Verkalýðsfélags Akraness.
SPURNING HVORT ÞAU EIGI SÉR TILVISTARRÉTT12
Þ j ó n u s t u m i ð i l l i ð n a ð a r i n s
. . . .
ÞITT EINTAK
Skörð rofin í samstöðu um íslenskt vottunarkerfi sjávarafurða:
HÖFÐU TAPAÐ VIÐSKIPTUM
FRÆÐSLU ÁBÓTA-
VANT UM SJÚKDÓMA
Gestir á ráðstefnu Landssambands
skeldisstöðva vilja auka fræðslu um
sjúkdómahættu í eldisski. Þeir segja að
mikið álag sé á dýralækni sksjúkdóma
og það sé mikið umhugsunarefni með
auknu umsvifum í íslensku skeldi.
ÍSLENDINGAR
RÁÐI MIÐUNUM
Aðalfundur Samtaka skvinnslustöðva
ítrekaði andstöðu sína við aðild Íslands
að Evrópusambandinu. Þar á bæ vilja
menn setja ströng, ófrávíkjanleg skilyrði
á oddinn í aðildarviðræðum.
SAMNINGALEIÐINA
OG ÞAÐ STRAX
Ríkisstjórnin á tafarlaust að taka af
skarið og hrinda undanbragðalaust í
framkvæmd þeirri stefnumótun sáttanefndar í sjávarútvegi að taka upp samningaleið, segir Einar K. Guð-nnsson þingmaður.
www.goggur.is
ÚtvegsblaðiðÁ NETINU
Ákvörðun Icelandic Group um að fara í ferli til
að fá vottun Marine Stewardship Council fyr-
ir útflutning sinn er stærsta áfallið sem áform
manna um hið fyrirhugaða íslenska vottunar-
kerfi Iceland Responsible Fisheries hefur orðið
fyrir. Hefur ákvörðun Icelandic manna því fallið
í grýttan jarðveg hjá þeim sem hafa undirbúið
upptöku nýja vottunarkerfisins en stefnt er að
því að það komist í gagnið nú í nóvember.
„Auðvitað er á brattann að sækja þegar sam-
staðan hefur dálítið rofnað með því sem Ice-
landic er að gera. Við viljum hafa sérstöðu. Við
erum fiskveiðiþjóð og þetta er langmikilvægasta
atvinnugreinin okkar,“ segir Finnur Garðarsson,
sérfræðingur hjá Fiskifélagi Íslands, sem unnið
hefur að uppsetningu Iceland Responsible Fis-
heries. Hann segir vilja manna hafa staðið til
þess að allir íslenskir fiskútflytjendur tækju full-
an þátt í íslenska kerfinu frekar en að þeir skipt-
ust á milli nokkurra vottunarkerfa.
Þó ákvörðun Icelandic um að fara í vottunar-
ferli hjá MSC hafi vakið mesta athygli eru þeir
ekki fyrstir til að gera það. Sæmark reið á vaðið í
vor og hóf vottunarferli fyrir veiðar á þorski, ýsu
og steinbíti með snurvoð og krókaveiðum. Fjög-
ur útgerðarfélög eru með þeim í því verkefni.
Svavar Þór Guðmundsson, framkvæmda-
stjóri Sæmarks, segir að fyrirtækið hafi ver-
ið búið að tapa viðskiptum á að vera ekki með
MSC-vottun. „Við fórum fyrst og fremst í þessa
vottun til að vernda viðskiptahagsmuni við
kaupendur okkar innan Bretlands. Forsvars-
menn Sainsburys voru búnir að segja að þeir
myndu kaupa þegar og ef fiskur væri til með
þessari vottun.“„Ein vottun útilokar alls ekki aðra,“ segir
Svavar og segir Sæmark halda áfram að styðja
dyggilega við bakið á Iceland Responsible Fis-
heries. Það sé ljóst að viðskiptavinir séu spennt-
ir fyrir MSC-vottuninni en að vilji hans standi
líka til þess að íslenska vottunin nái að dafna og
vinna sér stöðu á mörkuðum. Hann segir mikil-
vægt að hafa MSC-vottun ef hún verður ráðandi
á markaði en vonar að fleiri hafi álíka stöðu. Svo
geti framleiðendur markaðssett afurðir sínar
með mismunandi vottunum eftir því hvað hent-
ar á hverjum markaði.
SJÁ NÁNAR SÍÐU 2
. . . .
GERT AÐ NETUM Þeir voru önnum kafnir mennirnir að gera við netin úr Þóri frá Hornafirði þegar ljósmyndara Útvegsblaðsins bar að í Reykjavíkurhöfn.
Allt til rafsuðu
Þ j ó n u s t u m i ð i l l s j á v a r ú t v e g s i n s
Útvegsblaðið
. .
6
LEGGJUMST Á ÁRARNAR
Karl Eskil Pálsson hefur unnið
greinaflokk um hvernig draga má
úr orkunotkun fiskiskipa. Þriðji
hluti flokksins birtist í þessu blaði.
ÞAKKLÁTIR FYRIR VIÐURKENNINGUNA
„Það er alltaf gott að vera mærður og við eflumst
við hverjar svona þakkir sem okkur berast og það
gefur okkur aukinn kraft,” segir Hilmar Snorrason.
Fjármál Byggðastofnunar hafa verið í brennidepli að
undanförnu, einkum eftir að það var gert opinbert að
stofnunin hafði lánað 1,2 milljarða króna til rækjuveiða
og vinnslu, að stórum hluta með veði í úthafsrækjukvóta.
HRIKTIR Í STOÐUM BYGGÐASTOFNUNAR
18
...er í miðju blaðsins
HÁTÆKNI Í
SJÁVARÚTVEGI
Mikil tækniþróun og vísindarann-
sóknir eru grunnurinn að því að þróa
sjávarútveginn áfram. Þannig má ná
fram betri nýtingu úr hráefni og auka
verðmæti þeirra afurða sem unnar eru
úr sjávaraanum. Útvegsblaðið skoðar
ýmsar hliðar á tækninni í skvinnslu og
þjónustu við hana.
TEKIST Á UM SJÓ-
MANNAAFSLÁTTINN
Kjarasamningar eru
lausir um áramót.
Sjómenn hyggjast
sækja kjaraskerðingu
vegna afnáms
sjómannaafsláttar
á útgerðarmenn
en talsmenn þeirra
benda á ríkið. Það
stefnir því í átök um hvað ef eitthvað taki
við af sjómannaafslættinum.
www.goggur.is
Útvegsblaðið
Á NETINU
GLEÐILEG JÓL Útvegsblaðið óskar öllum þeim sem tengjast sjávarútvegi gleðilegra jóla og farsældar á komandi ári.
Allt til rafsuðu
4
Björn Valur Gíslason þingmaður telur rétt að skoða að Hafrannsókna-
stofnunin verði færð undan sjávarútvegs- og landbúnaðarráðuneytinu.
Hann telur rétt að skýr skil séu á milli stofnunarinnar og atvinnu-
greinarinnar svo ráðgjöf hennar sé hafin yfir allan vafa.
HAFRÓ FLYTJIST FRÁ RÁÐUNEYTINU
Þ j ó n u s t u m i ð i l l s j á v a r ú t v e g s i n s
Útvegsblaðið
. . . .
MENNTUN OG AFTUR MENNTUN„Það eru tækifæri fyrir fólk hvar sem er í þjóðfélaginu sama hvaða sviði það hefur menntað sig á,“ segir Ari Kristinn Jónsson, rektor Háskólans í Reykjavík. Mikil þörf er á tæknimenntuðu fólki en alltof fáir leggja slíkt nám fyrir sig. Nú leitast fólk leiða við að bæta úr því.
IÐNSAGANÁ þjóðveldistímanum töldust Íslendingar allmikil iðnaðarþjóð þótt einungis væri um heimilisiðnað að ræða. Tóvinna var stunduð á hverjum bæ, og frá landnámsöld fram á seinnihluta 18. aldarvar allur vandaðri vefnaður unninn í svonefndum kljásteinsvefn-að, sem var erfitt verk og seinlegt.
AUKNING Í NÁMI Í HÚSGAGNASMÍÐIFjöldi þeirra sem sótti um að komast í nám í húsgagnasmíði í Tækniskóla-num rúmlega tvöfaldaðist í ár frá því sem verið hefur. Sýning á verkum þeirra sem stunda námið leiddi í ljós að þar er margt hæfileikafólk saman komið.
IÐNAÐUR TEKUR VIÐ SÉR Á NÝViðbúið er að vægi iðnaðar í landsframleiðs-lunni aukist á næstunni, segir Bjarni Már Gylfa-son, hagfræðingur hjá Samtökum iðnaðarins. „Skýringin liggur öðru fremur í því að helstu vaxtartækifæri í atvin-nulífinu liggja í ýmsum greinum iðnaðarins þó svo að vissulega sé almenn óvissa um þróun efna-hagslífsins á næstu misserum.“
www.goggur.is
Á NETINU
210 MILLJARÐA VERÐMÆTI Útflutningsverðmæti álframleiðslu nam 171 milljarði á síðasta ári. Útlit er fyrir að verðmætið geti orðið enn meira, eða 210
milljarðar, á þessu ári.
Mun erfiðara hefur reynst að fá vel menntað fólk
til starfa undanfarið en var fyrst um sinn eftir
hrun. Ástæðuna rekja forsvarsmenn í sprotafyr-
irtækjum og nýsköpun meðal annars til þess að
bankarnir eru farnir að soga til sín starfsfólk eins
og gerðist þegar bankarnir uxu hvað hraðast.„Ég veit ekki hvers vegna bankarnir geta boð-
ið hærri laun, en þeir eru að yfirbjóða sprotafyrir-
tækin,“ segir Svana Helen Björnsdóttir, formaður
Samtaka sprotafyrirtækja. Þetta segir hún að öll
sprotafyrirtæki hafi orðið vör við upp á síðkastið.
„Það sem sprotafyrirtæki þurfa er hæft fólk
og oftar en ekki fólk sem er sérfræðingar í tækni-
greinum. Það er mikill skortur á einmitt þessu
fólki á Íslandi í dag. Bankarnir eru enn að soga
þetta fólk til sín og fólki býðst starf á Norðurlönd-
um fyrir tvöfalt til þrefalt hærri laun en í boði eru
hér á landi.“Staðan sem nú er að koma upp líkist um
margt umhverfi margra fyrirtækja á árunum
2006 til 2008. Þá uxu bankarnir mjög hratt og
yfirbuðu önnur fyrirtæki í baráttunni um starfs-
fólk. Þetta virtist snúast við þegar bankarnir féllu
og fjöldi fólks missti vinnuna. Þá varð auðveldara
fyrir sprotafyrirtæki að ráða fólk til starfa.Davíð Lúðvíksson, forstöðumaður stefnumót-
unar og nýsköpunar hjá Samtökum iðnaðarins,
segir að það hafi farið að bera nokkuð á því síð-
asta vor að bankarnir væru farnir að sækja mik-
ið í sömu starfskrafta og nýsköpunarfyrirtækin.
Þetta hafi hins vegar orðið meira áberandi frá og
með haustinu.„Einstök fyrirtæki eru mörg hver með heil-
mikinn vöxt en fá ekki þá starfskrafta sem þau
þurfa,“ segir Davíð. „Samkeppnin um fólkið er
aftur orðin mjög hörð,“ segir hann og vísar til
þess að bankarnir taki mikið til sín af velmennt-
uðu starfsfólki.
Sjá nánar á bls. 10 og 11
Orðið erfiðara að ráða tæknimenntað fólk til starfa hjá nýsköpunar- og sprotafyrirtækjum:
Í SLAG VIÐ BANKANA Á NÝ
Lán til íbúðakaupaLán til endurbóta og viðbyggingaAukalán vegna sérþarfa (skert starfsorka)Úrræði í greiðsluvanda
Þ j ó n u s t u m i ð i l l i ð n a ð a r i n s
Álverin á Íslandi eru vel rekin, skapa fjölmörg störf og þykja
eftirsóknarverðir og góðir vinnustaðir. Flestir vita líka , að álverin
á Íslandi eru með þeim bestu þegar kemur að umhverfismálum.
Þetta segir RANNVEIG RIST formaður Samáls.
. . . .
MÖRG STÖRF Í VEL REKNUM ÁLVERUM
22
VARÐSTAÐA UM SJÓÐINAStanda verður vörð um samkeppnissjóði sem veita styrki til vísindarannsókna. Um þetta eru ráðamenn og forsvarsmenn fyrirtækja sammála.
EKKI EINHUGUR Það er ekki gott ef einhugur ríkir í störfum dómnefnda, þá er
hættan að hún sé of einsleit eða einn aðili
ráðandi segir Hilmar Þór Bjarnason arkitekt.
...er í miðju blaðsins
ÞITT EINTAK
Skörð rofin í samstöðu um íslenskt vottunarkerfi sjávarafurða:
HÖFÐU TAPAÐ VIÐSKIPTUM
FRÆÐSLU ÁBÓTA-
VANT UM SJÚKDÓMA
Gestir á ráðstefnu Landssambands
skeldisstöðva vilja auka fræðslu um
sjúkdómahættu í eldisski. Þeir segja að
mikið álag sé á dýralækni sksjúkdóma
og það sé mikið umhugsunarefni með
auknu umsvifum í íslensku skeldi.
ÍSLENDINGAR
RÁÐI MIÐUNUM
Aðalfundur Samtaka skvinnslustöðva
ítrekaði andstöðu sína við aðild Íslands
að Evrópusambandinu. Þar á bæ vilja
menn setja ströng, ófrávíkjanleg skilyrði
á oddinn í aðildarviðræðum.
SAMNINGALEIÐINA
OG ÞAÐ STRAX
Ríkisstjórnin á tafarlaust að taka af
skarið og hrinda undanbragðalaust í
framkvæmd þeirri
stefnumótun
sáttanefndar í
sjávarútvegi að taka
upp samningaleið,
segir Einar K. Guð-
nnsson þingmaður.
www.goggur.is
Útvegsblaðið
Á NETINU
Ákvörðun Icelandic Group um að fara í ferli til
að fá vottun Marine Stewardship Council fyr-
ir útflutning sinn er stærsta áfallið sem áform
manna um hið fyrirhugaða íslenska vottunar-
kerfi Iceland Responsible Fisheries hefur orðið
fyrir. Hefur ákvörðun Icelandic manna því fallið
í grýttan jarðveg hjá þeim sem hafa undirbúið
upptöku nýja vottunarkerfisins en stefnt er að
því að það komist í gagnið nú í nóvember.
„Auðvitað er á brattann að sækja þegar sam-
staðan hefur dálítið rofnað með því sem Ice-
landic er að gera. Við viljum hafa sérstöðu. Við
erum fiskveiðiþjóð og þetta er langmikilvægasta
atvinnugreinin okkar,“ segir Finnur Garðarsson,
sérfræðingur hjá Fiskifélagi Íslands, sem unnið
hefur að uppsetningu Iceland Responsible Fis-
heries. Hann segir vilja manna hafa staðið til
þess að allir íslenskir fiskútflytjendur tækju full-
an þátt í íslenska kerfinu frekar en að þeir skipt-
ust á milli nokkurra vottunarkerfa.
Þó ákvörðun Icelandic um að fara í vottunar-
ferli hjá MSC hafi vakið mesta athygli eru þeir
ekki fyrstir til að gera það. Sæmark reið á vaðið í
vor og hóf vottunarferli fyrir veiðar á þorski, ýsu
og steinbíti með snurvoð og krókaveiðum. Fjög-
ur útgerðarfélög eru með þeim í því verkefni.
Svavar Þór Guðmundsson, framkvæmda-
stjóri Sæmarks, segir að fyrirtækið hafi ver-
ið búið að tapa viðskiptum á að vera ekki með
MSC-vottun. „Við fórum fyrst og fremst í þessa
vottun til að vernda viðskiptahagsmuni við
kaupendur okkar innan Bretlands. Forsvars-
menn Sainsburys voru búnir að segja að þeir
myndu kaupa þegar og ef fiskur væri til með
þessari vottun.“
„Ein vottun útilokar alls ekki aðra,“ segir
Svavar og segir Sæmark halda áfram að styðja
dyggilega við bakið á Iceland Responsible Fis-
heries. Það sé ljóst að viðskiptavinir séu spennt-
ir fyrir MSC-vottuninni en að vilji hans standi
líka til þess að íslenska vottunin nái að dafna og
vinna sér stöðu á mörkuðum. Hann segir mikil-
vægt að hafa MSC-vottun ef hún verður ráðandi
á markaði en vonar að fleiri hafi álíka stöðu. Svo
geti framleiðendur markaðssett afurðir sínar
með mismunandi vottunum eftir því hvað hent-
ar á hverjum markaði.
SJÁ NÁNAR SÍÐU 2
. . . .
GERT AÐ NETUM Þeir voru önnum kafnir mennirnir að gera við netin úr Þóri frá Hornafirði þegar ljósmyndara Útvegsblaðsins bar að í Reykjavíkurhöfn.
Allt til rafsuðu
Þ j ó n u s t u m i ð i l l s j á v a r ú t v e g s i n s
Útvegsblaðið
. .
6
LEGGJUMST Á ÁRARNAR
Karl Eskil Pálsson hefur unnið
greinaflokk um hvernig draga má
úr orkunotkun fiskiskipa. Þriðji
hluti flokksins birtist í þessu blaði.
ÞAKKLÁTIR FYRIR VIÐURKENNINGUNA
„Það er alltaf gott að vera mærður og við eflumst
við hverjar svona þakkir sem okkur berast og það
gefur okkur aukinn kraft,” segir Hilmar Snorrason.
Fjármál Byggðastofnunar hafa verið í brennidepli að
undanförnu, einkum eftir að það var gert opinbert að
stofnunin hafði lánað 1,2 milljarða króna til rækjuveiða
og vinnslu, að stórum hluta með veði í úthafsrækjukvóta.
HRIKTIR Í STOÐUM BYGGÐASTOFNUNAR 18
Skýrslan er viss upphafspunktur en ræður ekki lyktum deilna:
NÝ ORRUSTA AÐ HEFJAST
NÝR NYTJAFISKUR
Á ÍSLANDSMIÐUM?
Nýjar sktegundir hafa verið að nnast
nokkuð reglulega á Íslandsmiðum á
síðustu árum. Ýmsar aðrar tegundir sem
fundist hafa hér áður eru einnig að sjást
í meira magni en áður hefur þekkst, eins
og frægt er með makrílinn.
BETRI NÝTINGU
Kristján G. Jóakims-
son telur að
bregðast megi við
samdrætti með
samruna, sanþjöpp-
unaaheimilda,
sérhængu og
auknum umsvifum
skmarkaða. Fyr-
irtæki eigi kost á
að auka sókn í nýja skistofna og auka
þróun og árfestingu í nýrri tækni.
HREIN ENDALEYSA
Jón Bjarnason, sjávarútvegsráðherra,
ákvað fyrr á þessu ári að vernda grunn-
slóð í Önundarrði, Hrútarði/Miðrði,
Húnarði, Skagarði og Seyðisrði/
Loðmundarrði með því að banna
dragnótaveiðar innan tiltekinna svæða í
þessum örðum. Segir Gyl Gunnarsson
skipstjóri á Þorlei EA-88 frá Grímsey.
www.goggur.is
Útvegsblaðið
Á NETINU
MAKING MODERN LIVING POSSIBLE
8
,,Makríll er að ganga inn í íslensku efnahagslögsöguna í mjög miklu
magni, Ísland er strandríki að því er makríl varðar og hefur rétt til að veiða
hann. Strandríkin fjögur, Ísland, ESB, Færeyjar og Noregur, hafa hins
vegar þá sameiginlegu ábyrgð að ná samkomulagi um veiðarnar.”
HÖFUM RÉTT TIL AÐ VEIÐA MAKRÍL
Þrátt fyrir að meirihluti nefndarinnar sem vann
að endurskoðun fiskveiðistefnunnar hafi mælt
með að samningaleiðin verði lögð til grund-
vallar fiskveiðistjórn er ljóst að ekki er hlaup-
ið að því að ganga frá því að slíkt kerfi verði að
veruleika. Skiptar skoðanir eru þar um og langt
á milli sjónarmiða þeirra sem þar munu koma
við sögu.
„Ef samningaleiðin væri tekin orðrétt eins og
hún er kynnt í þessu plaggi væri sjálfsagt hægt að
túlka hana þannig að hún væri bara veiðigjalds-
leið,“ segir Ólína Þorvarðardóttir, þingmaður
Samfylkingar og varaformaður sjávarútvegs- og
landbúnaðarnefndar Alþingis. „Það hafa sjálf-
stæðismenn og LÍÚ gert. Þeir hafa túlkað hana
sem veiðigjaldsleið, þar sem ekki mætti hækka
gjaldið. Ég bendi á að um það myndi aldrei nást
nein sátt í íslensku samfélagi. Kerfið verður að
byggja á þjóðahagslegri hagkvæmni. Það kem-
ur því ekki til að greina að taka þessa samninga-
leið eins og hún kemur af skepnunni.“ Hún seg-
ir skýrsluna hins vegar gott veganesti og gott að
þar komi fram sjónarmið hagsmunaaðila og
nokkrir meginþættir sem menn eru sammála
um, þar á meðal að auðlindin sé þjóðareign, að
arður af henni renni til þjóðarinnar og að nýt-
ingarréttur sé tímabundinn auk þess sem jafn-
ræðis skuli gætt við úthlutun og að opið sé fyrir
nýliðun. „ Þetta er mikilvægur áfangi og rímar
algjörlega við stjórnarsáttmálann.“
Friðrik J. Arngrímsson, framkvæmdastjóri
LÍÚ, segir helstu tíðindin í skýrslunni þau að
sextán af átján nefndarmönnum leggi til að
áfram verði byggt á aflamarkskerfinu við stjórn
fiskveiða. „Um þetta er breið samstaða fulltrúa
fjögurra stjórnmálaflokka, sveitarfélaga, útvegs-
manna, sjómanna, fiskvinnslu og starfsfólks í
fiskvinnslu.“
Friðrik segir að samningaleið, yrði hún far-
in hefði í för með sér að réttindi útgerðarinnar
verði skilgreind upp á nýtt. „Í stað þess að við
höfum nú ótímabundinn afnotarétt verður hann
tímabundinn með ákvæðum um framlengingu.
Í því felst grundvallarbreyting og meginatrið-
ið er að samningstíminn verði sem lengstur og
ákvæðin um framlenginguna skýr.“
Friðrik bendir á samanburð sem hefur ver-
ið dreginn milli samninga við útgerðarmenn
og leigu á afnotarétti fyrir orkuauðlindir. Þar er
samningstíminn 65 ár og hægt að framlengja
samningnum þegar helmingur gildistímans er
liðinn. Þá séu uppi hugmyndir starfshóps um
vatns- og jarðhitaréttinda um að hægt væri að
leigja slíkar auðlindir í eigu ríkis og sveitarfé-
laga í 40 til 50 ár. „Réttur útgerðanna er mun
ríkari en réttur þeirra aðila sem semja við rík-
ið um virkjun vatnsafls eða jarðhita á ríkisjörð-
um. Bæði fyrirtæki og einstaklingar hafa verið í
útgerð áratugum saman og eiga stjórnarskrár-
varinn atvinnurétt. Fyrirtæki hafa aflað sér og
Íslandi réttar til veiða úr deilistofnum og stofn-
um sem eru alfarið utan lögsögu okkar. Síð-
an bætist við að stór hluti veiðiheimilda hefur
verið keyptur og það skapar líka ákveðna rétt-
arstöðu.“
SJÁ NÁNAR Á BLS. 22
Þ j ó n u s t u m i ð i l l s j á v a r ú t v e g s i n s
Útvegsblaðið
. . . .
TVÖFÖLDUN VIÐSKPTA Sala Odda til erlendra aðila hefur tvöfaldast á milli ára og nemur nú um 10% af heildar viðskiptum, þ.e. um 10% af framleiðslu prentsmiðjunnar er til útutnings. Mest er utt út af bókum og umbúðum og þá helst til Bandaríkjanna og Færeyja, en þar starfrækir Oddi söluskrifstofur.
ENN VANTAR DREIFIKERFIUnnið er að því að nna kaupanda að orkunni frá Þeistareykjum og nágrenni og stefnt að því að niðurstaða liggir fyrir eigi síðar en 1. október.
www.goggur.is
Á NETINU
UPPHAFIÐ Hér er Kristján Möller fyrrverandi samgönguráðherra að kveikja fyrstu sprengjuna við gerð Bolungarvíkurganga sem voru opnuð fyrir skömmu.
MAKING MODERN LIVING POSSIBLE
Þ j ó n u s t u m i ð i l l i ð n a ð a r i n s
HILMAR JANUSARSON segir höfuðstöðvarnar Össurar á Íslandi
og hér er fyrirtækinu stjórnað en hérna er enginn markaður.
„Við erum með tvær stórar stoðir í Evrópu og Bandaríkjunum
og svo nýja og vaxandi stoð í Asíu og það hefur skipt miklu máli.”
. . . .
,,ÞARF EINURÐ OG ÚTHALD“
5
ÍSLAND OG ESBNúna snúast umræður um ESB-aðild okkar mest um fullveldis- og sjálfstæðismissi ásamt ásókn útlendinga í auðlindir okkar.
...er í miðju blaðsins
NÝTT KVÓTAÁR HAFIÐ Það er gaman þegar vel fiskast og nægur kvóti. Nýtt líf hefur fæðst í mörgum sjávarbyggðum á nýju kvótaári.
BYRJAÐI SEM BARN
Tíu ára gamall, árið
1934, hóf Skarphéð-
inn Árnason útgerð
á litlum árabát með
jafnaldra sínum
á Steingrímsrði
á Ströndum, og
útgerðin varði til
12 ára aldurs. „Við
félagarnir mokskuðum þessi sumur,“
segir Skarphéðinn Árnason.
1.200 TONN Á ÁRI
Sæbjúgu eru hvorki gróður né skar
heldur einn sex ættbálka innan fylkingu
skrápdýra. Sæbjúgu nnst um öll heims-
ins höf, oftast á grunnsævi en þó lifa
nokkrar tegundir á miklu dýpi. Þekktar eru
um 1.100 tegundir sæbjúga. Sívöl líkams-
bygging er eitt helsta einkenni þessa hóps
skrápdýra. Dýrin eru afar misstór og geta
verið á bilinu 2-200 cm á lengd og 1-20
cm á þykkt. Sæbjúgu eru yrleitt svört,
brún eða græn að lit en eiri litir þekkjast.
EIMSKIP
Sérblað um ölbreytta starfsemi Eimskip
er í blaðinu. Þar eru viðtöl og fréttir.
Þ j ó n u s t u m i ð i l l s j á v a r ú t v e g s i n s
Útvegsblaðið
. . . .
www.goggur.is
Útvegsblaðið
Á NETINU
SJÓMANNADAGUR Það er oft gaman á sjó. Einkum þegar gott er veður og veiði góð. Ekki skemmir fyrir þegar fást stórir fiskar. Þá er um að gera að gleðjast
og bera sig vel. Sjómannadagurinn er framundan og þá er gott að vera í hátíðarskapi og brosa. Útvegsblaðið sendir sjómönnum og þeirra fólki bestu kveðjur.
24
MAKING MODERN LIVING POSSIBLE
GUÐMUNDUR RAGNARSSON, er formaður VM, félags vélstjóra og
málmtæknimanna. Félagið er meðal stærstu fag- og stéttarfélaga landsins,
og eru félagsmenn um 4.000 talsins. Félagsmenn eiga margt
sameiginlegt bæði í námi og á vinnumarkaði.
ERUM MEÐ BESTA SJÁVARÚTVEGINN
BÍLGREINAR
Sérblað um bílgreinar í blaðinu.
Þar er ekki síst allað um öryggismál.
EKKI GEFAST UPPHilmar Veigar Pétursson, er fram-kvæmdastjóri CCP. „Þegar ég byrjaði að vinna hjá fyr-irtækinu árið 2000 voru starfsmenn um 20 en núna eru þeir um 530 í
Reykjavík, Akureyri, Newcastle, Atlanta
og Shangha,“segir Hilmar Veigar Pét-
ursson framkvæmdastjóri CCP. Hann
nefnir tölvumenntað fólk, listamenn,
fatahönnuði, hagfræðinga, sálfræðinga
og arkitekta.
LANGUR TÍMI
Fljótlega eftir bankahrunið töldu bank-
arnir að það myndi taka 12 til 24 mánuði
að fara í gegnum vanda fyrirtækjanna
og móta afstöðu til aðgerða gagnvart
þeim. Nú, ríega einu og hálfu ári síðar,
er enn talið að þetta verkefni muni taka
eitt til tvö ár. Segir Vilmundur Jósefsson.
Þ j ó n u s t u m i ð i l l i ð n a ð a r i n s
HILMAR JANUSARSON segir höfuðstöðvarnar Össurar á Íslandi
og hér er fyrirtækinu stjórnað en hérna er enginn markaður.
„Við erum með tvær stórar stoðir í Evrópu og Bandaríkjunum og
svo nýja og vaxandi stoð í Asíu og það hefur skipt miklu máli.”
. . . .
www.goggur.is
Á NETINU
,,ÞARF EINURÐ OG ÚTHALD“
5
FRAMKVÆMDIR VIÐ HÖRPU Nú er tími framkvæmda, en mörgum þykir lítt gerast og lítið miða. Bæði launþegar og atvinnurekendur hafa gefist upp og
sagt ekki vilja til að starfa áfram með ríkisstjórninni. Von er til að meira afl verði sett í fyrirliggjandi framkvæmdri svo mögulegt að framkvæmt verði víðar.
SKIPTIR MIKLU MÁLI
Íslenskur iðnaður stendur á tíma-
mótum. Síðustu ár hafa einkennst
af spennu í hagkerfinu og margar
greinar iðnaðarins hafa vaxið hratt.
VERUM RAUNSÆ
„Ein ástæðan fyrir því að fólk fer út í frumkvöðla-starfsemi er að það ákveður að nna sér farveg sjálft eða lætur gamlan draum rætast.,“ segir Kristín Hall-dórsdóttir hjá Impru.
„Það er fagnaðarefni að loks skuli stjórnvöld
ákveðin í að stokka upp stjórnarráðið og færa
til nútímans“ segir Jón Steindór Valdimarsson,
framkvæmdastjóri Samtaka iðnaðarins. Sam-
eining ráðuneyta sem sinna málefnum atvinnu-
lífsins er fagnaðarefni og í samræmi við stefnu
Samtaka iðnaðarins til margra ára. Ekki er þó
sama hvernig er að verki staðið og þar skortir
talsvert á af hálfu ríkisstjórnarinnar.
„Eitt atvinnuvegaráðuneyti hefur lengi verið
á óskalista okkar. Má sem dæmi nefna stefnusk-
jal SI frá árinu 1998.“ Þar segir m.a: „Góð starfs-
skilyrði þarf til vaxtar og viðgangs alls atvinnulífs
en til þess þarf jöfnuður að ríkja í starfsskilyrð-
um milli atvinnugreina. Þess vegna er nauð-
synlegt að nema á brott öll ákvæði í lögum og
aðgerðir stjórnvalda sem mismuna atvinnu-
greinum. Draga þarf úr hefðbundinni en úreltri
aðgreiningu á þessu sviði, t.d með stofnun eins
atvinnuvegaráðuneytis og að atvinnurekendur
ættu aðild að einum heildarsamtökum.“
„Samtök atvinnulífsins urðu til nokkrum
árum seinna en ekkert bólaði á atvinnuvegar-
áðuneytinu“ segir Jón Steindór. Í ályktun Iðn-
þings 17. mars árið 2006 var enn hnykkt á þessu
máli en þar sagði m.a:„Hverfa verður frá hólfaskiptingu stjórnar-
ráðsins sem ber svip af atvinnulífi liðinnar ald-
ar. Eitt atvinnuvegaráðuneyti þarf til að auka
skilvirkni í stoð- og starfsumhverfi íslenskra fyr-
irtækja. Núverandi skipan er löngu úrelt, hefur
margvísleg neikvæð áhrif á ákvarðanir stjórn-
valda og veldur skaða og mismunun í atvinnu-
lífinu.“ „Það veldur okkur þess vegna vonbrigðum
að ríkisstjórnin skuli kjósa að vinna hugmynd-
ir að nýju atvinnuvegaráðuneyti annars vegar
og nýju auðlinda- og umhverfisráðuneyti hins
vegar án nokkurs samráðs eða samvinnu við at-
vinnulífið. Ekki kann það góðri lukku að stýra ef
knýja á fram róttækar breytingar á öllu þessu
kerfi, þ.m.t auðlindastýringu, rannsóknum og
stoðkerfinu án þess að tala við þá sem mál-
ið varðar helst“ segir Jón Steindór og bætir við
„Ég skora á ríkisstjórnina að gera hér bragarbót
áður en lengra er haldið og ná góðri lendingu.
Þá mun ekki standa á stuðningi okkar við þetta
mikilvæga mál.“
Jón Steindór Valdimarsson, framkvæmdastjóri Samtaka iðnaðarins:
ER Á OKKAR ÓSKALISTA...er í iðj blaðsins
,,Hinn svokallaði ævintýraljómi yfir sigl-ingum er löngu horfinn. Menn klára þetta á nokkrum klukkustundum þegar komið er í höfn. Lengsta stopp hjá okkur er kannski sólarhringur og þá eru allir að vinna meira eða minna. Áður gátu stoppin verið allt að 10 dagar. Ég held að ungir menn heill-ist af einhverju öðru en siglingum nú,“ seg-ir Nikulás A. Halldórsson, sem verið hefur skipstjóri á Goðafossi undanfarin 10 ár.Öðruvísi form á flutningum er ástæða þess hversu lengi var dvalið í erlendum höfnum áður fyrr, að því er skipstjórinn greinir frá. ,,Farmurinn var til dæmis ekki í gámum og losun og lestun tók þess vegna miklu lengri tíma. Gámavæðingin umbylti öllu. Það er búið að lesta vöruna fyrirfram í gámana. Svo er þessu kippt undir krana og hann hífir gáminn um borð sem get-ur verið allt frá nokkrum tonnum upp í 30 tonn.“
FÁIR Í FARMANNABEKKÞegar Nikulás útskrifaðist úr Stýrimanna-skólanum 1973 voru tveir farmannabekk-ir og yfir 20 nemendur í hvorum bekk, að því er hann greinir frá. ,,Ég heyrði einhvern tíma að það hefðu þrír farmenn útskrifast eitt árið en mér skilst að þeim sé þó eitt-hvað farið að fjölga á ný.“En þótt siglingarnar hafi snemma heill-að Nikulás, sem fór fyrst á sjó 15 ára, þá velti hann því þó fyrir sér hvort vinna í landi ætti ekki einnig vel við hann. ,,Ég lærði húsa-smíði eftir að ég lauk Stýrimannaskólan-um. Ég starfaði einnig hjá Sölusambandi íslenskra fiskframleiðenda þegar ég var í launalausu leyfi frá Eimskip. Ég sá um út-flutning á saltfiski og skráði um borð í skip. Þannig kynntist ég annarri hlið á út-flutningnum. Nú hef ég verið til sjós í 45 ár þannig að eitthvað sé ég við þetta.“Goðafoss siglir á svokallaðri norðurleið. ,,Það er siglt frá Reykjavík til Grundartanga og Reyðarfjarðar þar sem við tökum ál og fleira. Svo er haldið til Þórshafnar í Fær-eyjum, Rotterdam, Frederiksstad í Noregi, Helsingborg í Svíþjóð, Árósa í Danmörku og Þórshafnar á ný áður en haldið er heim til Reykjavíkur.“Túrinn tekur 14 daga og veran í Reykja-
vík er rúmur sólarhringur. ,,Maður verður að sætta sig við þetta þegar maður er búinn að gefa sig í þetta,“ segir Nikulás.Yfirmennirnir sigla að vísu einn túr og fá svo frí í einn túr eða sigla tvo túra og fá frí í tvo. Undirmenn eru tvær ferðir um borð og fá svo 14 daga frí. ,,Þetta hefur breyst mikið hjá öllum,“ tekur skipstjórinn fram.
TRAUSTIR OG GÓÐIR VINNUFÉLAGARHann segir aðstöðuna til afþreyingar um borð að loknum vöktum góða. ,,Við erum með líkamsræktarsal um borð sem er vin-sæll meðal skipverja. Setustofan er mjög góð og í henni eru öll afþreyingartæki sem til eru á heimilum. Þar að auki eru menn með sjónvarp, dvd-tæki og myndbands-tæki inni á öllum herbergjum. Það var reyndar þannig á tímabili að maður sá fáa á kvöldin þar sem allir sátu inni hjá sér. Nú er hins vegar farið að fjölga á ný í setustof-unni. Menn horfa þá á sjónvarp saman og spjalla um daginn og veginn.“Skipstjórinn kveðst hafa eignast góða og trausta vinnufélaga um borð. ,,En ég myndi ekki segja að maður eignist sinn besta vin í þessu starfi, heldur er vinurinn í landi þeg-ar komið er þangað.“Áður voru túrarnir einn til tveir mánuðir og stoppið heima stundum bara einn sól-arhringur áður en haldið var af stað í jafn-langan túr, að sögn Nikulásar. ,,Fjölskyld-an varð að sætta sig við þetta. En það hefur orðið gjörbylting með bættum fjarskipt-um. Þau eru orðin það góð að maður get-ur nánast verið í sambandi á hverjum degi og fylgst með öllu sem er að gerast heima. Áður gátu liðið margir dagar þar til maður komst í síma og gat látið vita af sér.“Að sögn Nikulásar hefur ekki alltaf ver-ið hlaupið að því að fá mannskap. ,,Þetta bjargast þó alltaf en menn virðast samt ekki liggja á lausu eftir kreppu. Menn sem hættu fyrir einhverjum árum þurfa að fara á alls konar endurmenntunarnámskeið auk þess sem menn þurfa að sækja nám-skeið á tveggja til fimm ára fresti til þess að vera lögskráðir um borð í skipum. Menn hafa aðeins í einstaka tilfellum verið á und-anþágu.“
NIKULÁS A. HALLDÓRSSONGámavæðingin umbylti öllu. Það er búið að lesta vöruna fyrirfram í gámana. Svo er þessu kippt undir krana og hann hífir gáminn um borð sem getur verið allt frá nokkrum tonnum upp í 30 tonn.
S É R B L A Ð U M E I M S K I P 1 . T Ö LU B L A Ð 1 . Á R G A N G U R 2 0 1 0
Á SJÓ Í 45 ÁR
NIKULÁS A. HALLDÓRSSON, HEFUR VERIÐ HEFUR SKIPSTJÓRI Á GOÐAFOSSI UNDANFARIN 10 ÁR:
ÞITT EINTAK
TVÖFÖLDUN
VIÐSKPTA
Sala Odda til
erlendra aðila hefur
tvöfaldast á milli
ára og nemur nú
um 10% af heildar
viðskiptum, þ.e. um
10% af framleiðslu
prentsmiðjunnar er
til útutnings. Mest
er utt út af bókum og umbúðum og þá
helst til Bandaríkjanna og Færeyja, en
þar starfrækir Oddi söluskrifstofur.
ENN VANTAR
DREIFIKERFI
Unnið er að því að nna kaupanda að
orkunni frá Þeistareykjum og nágrenni
og stefnt að því að niðurstaða liggir fyrir
eigi síðar en 1. október.
www.goggur.is
Á NETINU
UPPHAFIÐ Hér er Kristján Möller fyrrverandi samgönguráðherra að kveikja fyrstu sprengjuna við gerð Bolungarvíkurganga sem voru opnuð fyrir skömmu.
MAKING MODERN LIVING POSSIBLE
Þ j ó n u s t u m i ð i l l i ð n a ð a r i n s
HILMAR JANUSARSON segir höfuðstöðvarnar Össurar á Íslandi
og hér er fyrirtækinu stjórnað en hérna er enginn markaður.
„Við erum með tvær stórar stoðir í Evrópu og Bandaríkjunum
og svo nýja og vaxandi stoð í Asíu og það hefur skipt miklu máli.”
. . . .
,,ÞARF EINURÐ OG ÚTHALD“5
ÍSLAND OG ESB
Núna snúast umræður um ESB-aðild
okkar mest um fullveldis- og
sjálfstæðismissi ásamt ásókn
útlendinga í auðlindir okkar.
BÍLGREINAR
Sérblað um bílgreinar í blaðinu.
Þar er ekki síst allað um öryggismál.
EKKI GEFAST UPP
Hilmar Veigar
Pétursson, er fram-
kvæmdastjóri CCP.
„Þegar ég byrjaði
að vinna hjá fyr-
irtækinu árið 2000
voru starfsmenn
um 20 en núna
eru þeir um 530 í
Reykjavík, Akureyri, Newcastle, Atlanta
og Shangha,“segir Hilmar Veigar Pét-
ursson framkvæmdastjóri CCP. Hann
nefnir tölvumenntað fólk, listamenn,
fatahönnuði, hagfræðinga, sálfræðinga
og arkitekta.
LANGUR TÍMI
Fljótlega eftir bankahrunið töldu bank-
arnir að það myndi taka 12 til 24 mánuði
að fara í gegnum vanda fyrirtækjanna
og móta afstöðu til aðgerða gagnvart
þeim. Nú, ríega einu og hálfu ári síðar,
er enn talið að þetta verkefni muni taka
eitt til tvö ár. Segir Vilmundur Jósefsson.
Þ j ó n u s t u m i ð i l l i ð n a ð a r i n s
HILMAR JANUSARSON segir höfuðstöðvarnar Össurar á Íslandi
og hér er fyrirtækinu stjórnað en hérna er enginn markaður.
„Við erum með tvær stórar stoðir í Evrópu og Bandaríkjunum og
svo nýja og vaxandi stoð í Asíu og það hefur skipt miklu máli.”
. . . .
www.goggur.is
Á NETINU
,,ÞARF EINURÐ OG ÚTHALD“5
FRAMKVÆMDIR VIÐ HÖRPU Nú er tími framkvæmda, en mörgum þykir lítt gerast og lítið miða. Bæði launþegar og atvinnurekendur hafa gefist upp og
sagt ekki vilja til að starfa áfram með ríkisstjórninni. Von er til að meira afl verði sett í fyrirliggjandi framkvæmdri svo mögulegt að framkvæmt verði víðar.
SKIPTIR MIKLU MÁLI
Íslenskur iðnaður stendur á tíma-
mótum. Síðustu ár hafa einkennst
af spennu í hagkerfinu og margar
greinar iðnaðarins hafa vaxið hratt.
VERUM RAUNSÆ
„Ein ástæðan fyrir
því að fólk fer út í
frumkvöðla-
starfsemi er að það
ákveður að nna
sér farveg sjálft
eða lætur gamlan
draum rætast.,“
segir Kristín Hall-
dórsdóttir hjá Impru.
„Það er fagnaðarefni að loks skuli stjórnvöld
ákveðin í að stokka upp stjórnarráðið og færa
til nútímans“ segir Jón Steindór Valdimarsson,
framkvæmdastjóri Samtaka iðnaðarins. Sam-
eining ráðuneyta sem sinna málefnum atvinnu-
lífsins er fagnaðarefni og í samræmi við stefnu
Samtaka iðnaðarins til margra ára. Ekki er þó
sama hvernig er að verki staðið og þar skortir
talsvert á af hálfu ríkisstjórnarinnar.
„Eitt atvinnuvegaráðuneyti hefur lengi verið
á óskalista okkar. Má sem dæmi nefna stefnusk-
jal SI frá árinu 1998.“ Þar segir m.a: „Góð starfs-
skilyrði þarf til vaxtar og viðgangs alls atvinnulífs
en til þess þarf jöfnuður að ríkja í starfsskilyrð-
um milli atvinnugreina. Þess vegna er nauð-
synlegt að nema á brott öll ákvæði í lögum og
aðgerðir stjórnvalda sem mismuna atvinnu-
greinum. Draga þarf úr hefðbundinni en úreltri
aðgreiningu á þessu sviði, t.d með stofnun eins
atvinnuvegaráðuneytis og að atvinnurekendur
ættu aðild að einum heildarsamtökum.“
„Samtök atvinnulífsins urðu til nokkrum
árum seinna en ekkert bólaði á atvinnuvegar-
áðuneytinu“ segir Jón Steindór. Í ályktun Iðn-
þings 17. mars árið 2006 var enn hnykkt á þessu
máli en þar sagði m.a:
„Hverfa verður frá hólfaskiptingu stjórnar-
ráðsins sem ber svip af atvinnulífi liðinnar ald-
ar. Eitt atvinnuvegaráðuneyti þarf til að auka
skilvirkni í stoð- og starfsumhverfi íslenskra fyr-
irtækja. Núverandi skipan er löngu úrelt, hefur
margvísleg neikvæð áhrif á ákvarðanir stjórn-
valda og veldur skaða og mismunun í atvinnu-
lífinu.“
„Það veldur okkur þess vegna vonbrigðum
að ríkisstjórnin skuli kjósa að vinna hugmynd-
ir að nýju atvinnuvegaráðuneyti annars vegar
og nýju auðlinda- og umhverfisráðuneyti hins
vegar án nokkurs samráðs eða samvinnu við at-
vinnulífið. Ekki kann það góðri lukku að stýra ef
knýja á fram róttækar breytingar á öllu þessu
kerfi, þ.m.t auðlindastýringu, rannsóknum og
stoðkerfinu án þess að tala við þá sem mál-
ið varðar helst“ segir Jón Steindór og bætir við
„Ég skora á ríkisstjórnina að gera hér bragarbót
áður en lengra er haldið og ná góðri lendingu.
Þá mun ekki standa á stuðningi okkar við þetta
mikilvæga mál.“
Jón Steindór Valdimarsson, framkvæmdastjóri Samtaka iðnaðarins:
ER Á OKKAR ÓSKALISTA
Útvegsblaðið