Dagfari - 01.11.2006, Side 36

Tímamótayfirlýsingr
BandaríKjahers
Bandaríska flugvélamóðurskipið USS Wasp kom til Reykjavíkur um miðjan
október s.l. Um er að ræða eitt stærsta herskip sem hingað hefur komið, en
skipið hefur meðal annars verið nýtt við stríðsrekstur Bandaríkjamanna í írak
og áhöfnin fengið sérstakt lof frá Cheyney varaforseta fyrir framgöngu sína þar.
I tilefni af heimsókninni sendu Samtök herstöðvaandstæðinga frá sér harðorða
tilkynningu, sem birtist víða. Þar voru afþakkaðar heimsóknir frá herveldi sem
stendur í blóðugum styrjöldum í írak og Afganistan. Þá voru gagniýndar áæt-
lanir um sameiginlegar æfíngar hermanna og íslenskra lögreglumanna.
Að lokum minntu SHA á ályktun borgarstjórnar frá 21. mars 2002 þar sem
segir: „Borgarstjórn samþykkir að bönnuð verði í borgarlandinu umferó og
geymsla kjarnorku-,efna- og sýklavopna." Umrædd samþykkt var einmitt gerð í
kjölfar áskorunar Samtaka herstöðvaandstæðinga til íslenskra sveitarfélaga
fyrir nokkrum misserum.
Nokkrir fjölmiðlar hentu þennan hluta ályktunarinnar á lofti og beindu þeirri
fyrirspurn til stjórnenda USS Wasp hvort gereyðingarvopn væru um borð.
Viðbrögð yfirmannanna voru afar athyglisverð, enda lýstu þeir því yfir að engin
slík vopn væri að finna í skipinu.
Óhætt er að segja að þessi yfirlýsing marki tímamót í samskiptasögu íslendinga
og bandarískra hernaðaryfirvalda. Til þessa hefur það verið yfirlýst stefna
Bandaríkjahers að játa hvorki né neita fyrirspurnum um hvort kjarnorkuvopn
séu um borð í skipum hans eða kafbátum. Það eru meiriháttar tíðindi ef rétt er
að Bandaríkjaher hafi fallið frá þessari stefnu sinni. Má þá ætla að í framtíðin-
ni muni herinn gefa út sambærilegar yfirlýsingar í tengslum við herskipakomur
til íslands.
Samtök herstöðvaandstæðinga minna á hiö gamla baráttumál sitt, að Alþingi
Islands samþykki íyrir sitt leyti allsherjar friðlýsingu landsins og landhelginnar
fyrir kjarnorku- og efnavopnum. Tillögur þessa efnis hafa verið bornar upp á
þinginu en þær ekki fengist samþykktar, en Halldór Ásgrímsson þáverandi
utanríkisráðherra hélt því fram í umræðum á Alþingi að samþykkt slíkrar
friðlýsingar jafngilti úrsögn úr NATO.
36 Dagfari • nóvember2006