Dagfari - 01.11.2006, Síða 39

Téténía og sérstaða Rússa
Öll þessi vandræði hafa endurspeglast í gengi hersins
í Téténíu. Þótt Rússar hafi Téténíu núna að miklu leyti
á sínu valdi hlýtur það að teljast hálfgerður
Pyrrhosarsigur því þeir hafa þolað mikið mannfall og
lagt höfuðborg Téténíu, Grozníj, að miklu leyti í rúst.
Rússnesk hermálayfirvöld hafa háleit markmið um að
nútímavæða rússneska herinn, bæta aðbúnað hans,
tæki og vopn en hafa einnig að hluta til hrint í
framkvæmd áætlun um að gera hiuta hans að
atvinnuher. í framhaldi á að minnka herskylduna í
eitt ár frá 2008.
Með þessu vilja menn leysa ýmis vandamál. Vafalítið
sjá menn fyrir sér að auðveldara sé að koma sér upp
vel þjálfuðum her ef hermennirnir eru atvinnumenn
en ekki bara í stuttri herþjónustu. Rússnesk varnar-
málayfirvöld sjá hins vegar ekki fyrir sér að fylgja
fordæmi Bandaríkjamanna og gera herinn algerlega
að atvinnuher enda er landfræðileg staða iandanna
ekki sambærileg. Rússland á landamæri að fjölmörg-
um löndum með mismunandi stjórnmálaástand og
því telja yfirvöld að tryggja verði að almennir borgarar
hafi grundvallar herþjálfun ef til almennrar herkvaðn-
ingar kæmi. Hins vegar verður nýi atvinnuherinn lík-
lega notaður í öllum smærri átökum eins og sjá má af
því að í Téténíu hefur hann þegar tekið við.
í apríl síðastliðnum var gerð skoðanakönnun meðal
Rússa um viðhorf til herþjónustu. í ljós kom að
Rússar skiptast í tvær nokkuð jafnar fylkingar í
afstöðu til þess hvernig beri að manna herinn. 49%
vildu atvinnuher en 45% vildu halda í almenna her-
skyldu. Flestir sem vildu halda í herþjónustuna gáfu
fyrir því þá ástæðu að allir menn ættu að búa yfir
herþjálfun. 35% töldu að ungir menn öðluðust
ómetanlega lífsreynslu í hernum og 31% töldu að
herþjónustan gerði þá að almennilegum borgurum.
Líklega er sögulegt hlutskipti Rússa eins ólíkt hlut-
skipti hinna herlausu íslendinga og hugsast getur. En
þetta myndi aldrei fara svona úr böndunum hjá okkur
ef við ættum her, er það nokkuð? Við gætum auðvitað
haft stjórn á öllu. Við erum jú rík, en Rússar eru
fátækir. Við erum öðruvísi en Rússar. Er það ekki?
-Aðalsteinn Hákonarson
Dagfari • nóvember 2006 39