Heimilisritið - 01.07.1951, Blaðsíða 21

FJOLAN í þjóðtrú og sögnum
eftir William Thomsen
FJÓLAN LITLA er nefnd —
þó undarlegt sé — jafnan í sama
mund og hin hátignarlega rós og
stóra lilja, þegar tákna á eitt-
hvað fagurt. „Undurfagurt sem
rósir, fjólur og liljur“.
Að íjólan er svo mikils metin
að vera skipað á bekk með rós-
inni og liljunni, hlýtur að stafa
af yndisþokka hennar í látleysi
sínu, ennfremur unaðslegri ang-
an og lítilþægni. Fjólan á jafn
gamlar síður á spjöldum sögunn-
ar og rósin. Við sjáum henni lýst
og lof kveðið af gömlu skáldun-
um Virgil og Hómer. Seinna
heyrum við, að hún hafi verið
eftirlætisblóm margra mikil-
menna, t. d. Napóleons og
Goethes.
Frá því er sagt, að hið mikla
þýzka skáld hafi á gönguferðum
sínum á vorin ætíð haft fjólufræ
í vasanum. Því stráði hann með-
fram vegunuin, og þess vegna
benda ibúar Weimar enn i dag
á fjólurnar, sem vaxa meðfram
vegunum og kalla þær Goethe-
fjólur.
Auk Goethe, Schiller og
Shakespeare hafa margir lýst og
lofsungið' litlu fjóluna — tákn
látleysis og auðmýktar. Við
finnum hana einnig í Niflunga-
Ijóðum, þar sem Krímhildur
segir:
Kleine ist
Dem úbiger als sie, und keine
hátte
Dein Fuss so leicht zertoeten,
denn sie scheint
Sich fast zu schámen, mehr zu
sein als Gras
So tief versteckt sie sich.
(Enginn er
auðmýkri en hún, og enga gæti
fótur þinn léttar troðið, því hún
sýnist.
næstum blygðast sín, meiri en
gras að vera
svo vel felur hún sig).
SÖGNIN segir, að í Paradís
hafi hún fengið nafnið blóm lát-
leysisins, á eftirfarandi hátt.
Þegar Adam og Eva voru
burt rekin úr paradís eftir synda-
fallið, var garðúrinn hreinsaður
og hver engill féldc sinn reit, þar
sem hann átti að rækta sitt eft-
irlætisblóm.
HEIMILISRITIÐ
19