Fréttatíminn - 12.10.2012, Qupperneq 32

Þ
etta snýst um það hver á landið,“
segir Þórhildur Þorleifsdóttir leik­
stjóri en hún stendur í ströngu
þessa dagana. Hún átti sæti í
stjórnlagaráði og tók þátt í mótun
breytingartillagna fyrir nýja stjórnarskrá og
svo frumsýnir hún nýtt verk, Tveggja þjónn
eftir Richard Bean, á stóra sviði Þjóðleikhúss­
ins í kvöld.
Þórhildur ætlar að kjósa 20. október og
segir stjórnarskrána vera vörn borgaranna
gegn stjórnvöldum. „Kosningin leggur drög
að nýrri stjórnarskrá sem á að tryggja borgur­
unum réttindi og gefa um leið mynd af þeim
gildum og verðmætamati sem að við viljum
halda í heiðri.
Tillögurnar okkar færa fólkinu í landinu
ákveðnar lýðræðisbætur, aukin mannrétt­
indi, aðgengi að upplýsingum og kröfuna um
gegnsæi. Það sem stjórnarskrá gerir er að
tempra vald stjórnvalda og færa það þjóðinni.
Hvort þjóðin kærir sig síðan um aukin afskipti
verður að koma í ljós, það má að sjálfsögðu
vera á móti, en fólk verður að láta sig þetta ein­
hverju varða og kjósa.“
Hvert atkvæði skiptir máli
Þórhildur þarfnast vart kynningar. Hún er
virtur leikstjóri og starfaði einnig sem leik­
kona auk þess sem hún hefur látið til sín
taka á vettvangi stjórnmálanna. Þannig var
hún þingkona Kvennalistans og hefur aldrei
skorast undan þegar tekist er á um hvernig
samfélag við viljum skapa hér á landi. Það er
því ekki nema von að henni sé mikið niðri fyrir
þegar kemur að stjórnarskrármálinu svokall­
aða og hún segir að það sé áunninn lýðræðis­
legur réttur að fá að kjósa um breytingar á
stjórnarskránni og þann rétt beri að nýta:
„Svo ekki sé talað um mikilvægi þess að fá
auðlindirnar okkar tryggðar sem þjóðareign.
Mér finnst að hver einasti ábyrgi borgari verði
að taka þátt. Minni þátttaka í kosningum í
lýðræðissamfélögum almennt er umhugsunar­
efni út af fyrir sig og við höfum vissulega verið
að horfa fram á dræmari kjörsókn nú en áður.
Fólk má ekki gleyma að hvert og eitt atkvæði
skiptir máli. Eitt atkvæði skiptir kannski
ekki sköpum en það gerir það í heildina, svo
sannarlega.“
Þórhildur viðurkennir að það séu viss von­
brigði hvernig umræðan um tillögur stjórn­
laga ráðsins hafi farið fram í þinginu í vetur:
„Það var í sjálfu sér nóg til þess að fæla hvern
sem er frá. Umræðan snérist um eitthvað allt
annað en tillögurnar og innihald breytinganna.
Þess í stað var rifist um ferlið, framkvæmdina
og jafnvel tilurð ráðsins. Er ekki öllum sama
um aðdragandann? Er það ekki niðurstaðan
sem skiptir máli? Þetta snýst um hver á landið
og hvort sumir geti auðgast á auðlindum okkar
allra. Maður hefur það á tilfinningunni að hér
séu ákveðin stjórnmálaöfl og vissar stéttir sem
telja stjórnarskrána varða sig, öðrum framar,
og séu þess vegna mjög ákveðin í því að stöðva
framgöngu mála. Þetta afl hræðist það mjög
að þjóðin hafi eitthvað að segja. Þeir vilja bara
halda áfram að troða ofan í kokið á þjóðinni
möglunarlaust,“ se gir Þórhildur.
Blæja rétttrúnaðar
Þórhildur segir að það hafi ekki alltaf greitt
götu hennar að vera virkur þátttakandi í stjórn­
málum en hennar skoðanir hafa oft verið
umdeildar. Hún hefur verið gallhörð kvenrétt­
indakona, svokallaður femínisti, og oft verið
í pólitík og leikhúsi á sama tíma. Hún segir
hvort tveggja hafa auðgað hitt.
„Þetta tvennt tónar misvel saman en hvort
tveggja mikilvægur hluti af mínu þroskaferli.
Þeir vilja bara halda áfram að
troða þessu ofan í kokið á þjóðinni
Þórhildur Þorleifsdóttir leikstjóri er
að frumsýna nýtt verk í Þjóðleikhús-
inu í kvöld en hún hefur einnig verið í
eldlínunni hvað varðar nýja stjórnar-
skrá og þjóðaratkvæðagreiðsluna 20.
október næstkomandi. Hún hvetur
fólk til að kjósa og segir hvert atkvæði
skipta máli. Nýja leikritið hennar er
farsi og henni finnst að það megi ekki
leggja blæju rétttrúnaðar yfir allt.
Ég hefði viljað án hvorugs vera og hef
alltaf verið mikill femínisti. Það hefur
auðgað mig sem leikstjóra og dýpkað
sýn mína á leikhús en eflaust ekki
verið heppilegt hvað varðar framann,
áhrifastöðu og upphefð af ýmsu tagi.
Það er ekki beint „karríermúv“ að vera
femínisti,“ segir hún létt. „Hver einasta
kona innan leikhússins hefur þurft að
berjast fyrir lífi sínu og ég veit ekki
hvort það er nokkuð að batna,“ segir
Þórhildur sem segist þó ekki vera nein
hausatalningarkona og að það sé henni
að sársaukalausu að leikstýra sýningu
þar sem karlar fara með stærstu hlut­
verkin, eins og í Tveggja þjóni sem hún
frumsýnir í kvöld.
„Það sem öllu máli skiptir er sjónar­
hornið og það hafa allir sitt sjónarhorn,
þótt einhver kunni að halda annað, og
sjónarhornið snýst um hvernig viðkom­
andi skynjar verk. Mitt sjónarhorn er
femínískt og hefur alltaf verið. Femínist­
ar hafa aðra sýn og þá ekki bara á kven­
persónurnar heldur karlana líka. Það
skiptir mig gríðarlegu máli, til dæmis,
hvernig kvenpersónur eru í leikverkum.
Við eigum innan leikhússins mikið af
kvenklisjum og það er alltof ríkjandi að
mínu mati. En fyrir mér gengur þetta
Þórhildur Þorleifsdóttir frumsýnir nýtt leikrit, Tveggja þjónn,
í Þjóðleikhúsinu í kvöld. Jóhannes Haukur Jóhannesson leikur
aðalhlutverkið og þetta er vinsæll farsi frá Bretlandi.
ekki út á að þurrka karla út eða
gera þá ómerkilega. Þvert á móti
gengur það út á að innleiða nýja sýn
á hvað það er sem mótar karla og
konur. Í svona gamanleikriti eins
og Tveggja þjóni, sem er kannski
ekkert ógurlega djúpt, gerum við
einmitt grín að konuklisjum og við
leyfum okkur að ganga ansi langt
með það,“ segir Þórhildur og er
óhrædd að teikna konurnar upp
sem rokna skvísur sem dilla sér og
gera karlana vitlausa.
Þetta
snýst um
það hver
á landið.
Framhald á næstu opnu
Fólk verður
að láta sig
þetta einhverju
varða og kjósa.
32 viðtal Helgin 12.-14. október 2012