Læknablaðið - 01.09.1953, Blaðsíða 6

2
LÆKNABLAÐIÐ
sullur er algengur í sauðfé hér
á landi og oft kallaður netju-
sullur. Hinn bandormurinn er
Taenici coenurus. Blöðrustig
lians (Coenurus cerehralis)
finnst venjulega í lieila eða
mænu kindarinnar og veldur
svonefndum vanka eða höfuð-
sótt.
Það er alkunna, að sullaveiki
í mönnum hér á landi hefur
stórminnkað, það sem af er
þessari öld. (7). í samræmi við
þetta hefur N. Dungal ,(1)
fundið, að við krufningar finn-
ast sullir nú orðið nær einungis
í gömlu fólki. Sullaveiki er nú
löngu hætt að hafa verulega
þýðingu almennt fyrir heilsu-
far í landinu, þar sem nú líða
jafnvel ár á milli þess, að nýir
sjúklingar finnist.
Áður er nefnt, að viðgangur
Taenia echinococcus hér á
landi hefur hyggzt á hundin-
um annars vegar og sauðfé og
nautgripum hins vegar. Sýking-
in á fólki hafði enga þýðingu
fyrir viðhald ormsins. — Vel
mætti hugsa sér, að mannfólk-
ið losnaði við sullaveiki t. d.
með auknu hreinlæti, án þess
að Taenia echinococcus fækki.
Eigi að ganga úr skugga um,
liversu orminum sjálfum vegni
í landinu, þarf því að rannsaka
búfé og hunda. Að vísu kann
íslenzki fjallarefurinn einnig
að koma hér til greina, þar
sem hann gæti að einhverju
leyti viðhaldið sýkingu i sauð-
fé. Slík smitun mun þó vafa-
laust vera fátíð, og enn hefur
ekki gefizt tækifæri til að at-
huga það nánar.
Sullaveiki í búfé hér á landi
fyrir síðustu aldamót.
Um útbreiðslu á sullaveiki í
búfé hérlendis liggja fyrir
nokkrar dreifðar upplýsingar,
en nær ekkert er vitað um
bandorma í hundum frá fyrri
tímum nema það, sem Krabbe
hefur rannsakað (9) og síðar
verður getið um. Sullir i húfé
hafa verið þekktir hér lengi.
Þannig mun væntanlega átt við
höfuðsótt í sögu Guðmuudar
góða, en þar segir svo: „Kol-
heinn (Tumason) atte rút einn,
þann er gerseme var i, ok hom
um þótte góður; rúturinn lók
sótt, er kölluð var kriglosótt og
var dauðvána. Þá söng Guð-
mundur yfir honum og sette
líkneskje Jóhanns baptista á
meðal horna rútsins, og verð-
ur þá rúturinn heill.“
1 ferðabók Eggerts Ólafsson-
ar og Bjarna Pálssonar er getið
sullaveiki lítillega:
„Lunge- og Lever-Soot er í
Island alt for almindelig, saa-
vel hos Hornkvæg, som Faar,
naar de blive gamle. Det syge
Kreatur siges at være Sollid
hvilket Ord vil sige, at det hav-
er Stene eller Vomicas, paa Is-
landsk Sullir, i Lungerne eller
Leveren.“ Einnig minnast þeir
á höfuðsótt, er þeir telja al-