Læknablaðið - 01.09.1953, Side 7
LÆKNABLAÐIÐ
3
genga, einkum í sauðfé eins
til tveggja ára gömlu.
Magnús Stephensen (1(5)
minnist einnig á veiki í naut-
gripum, er hann nefnir Lunge-
syge og segir þar um: „angriber
en stor Mængde som derfor
maa slagtes 8—14 Aar gamle,
nogle meget yngre og vise da
Lever og Lunge stærk svulnede
og besatte med en Mængde
Bylder.“ Hér mun nær vafa-
laust átt við sullaveiki. Höfuð-
sótt telur hann stinga sér niður
hér og hvar og stundum farast
úr henni allt að 10 kindur á ári
á sumum bæjum, og' einstöku
sinnum veikjast nautgripir.
Jón Finsen telur í læknis-
skýrslum sínum frá 1858 sulli
í kvíaám og nautgripum svo al-
genga, að undantekning sé, ef
þeir finnast ekki, þegar grip-
unum er slátrað.
Harald Krahbe (9), sem rami-
sakaði húsdýr hér á landi árið
1863, telur sulli mjög algenga
í kindum og nautgripum, einn-
ig fann hann sulli í svíni. Höf-
uðsótt telur hann valda miklu
tjóni sums staðar, t. d. getur
hann þess, að bóndinn í
Reykjahlíð við Mývatn hafi
misst 10% af fjárstofni sínum
eitt árið og prófasturinn í
Reykholti 25—30% á einu ári.
Netjusulli telur Krabbe mjög
algenga og liefur fundið allt
að 50 sulli í einni kind. Lifrar-
og lungnasullir eru líka mjög
algengir í gömlu sauðfé og
nautgriijum. Sulli í húsdýrum
telur Krabhe fleiri en í mann-
fólki, er sullirnir hver um sig
eru minni en venjulegt er í
mönnum, og sullungar eru
sjaldgæfir. Hann álítur, að sull-
ir í skepnum séu skammlífari
en í mönnum, og fann marga
sulli dauða og kalkaða einkum
i nautgripum. Lifrarsullir í
sauðfé voru oft mjög óreglu-
legir, og greindust um allt líf-
færið. 1 lungum voru þeir aft-
ur á móti miklu reglulegri,
vanalega kúlulaga.
Sullaveiki í búfé á þessari öld.
Um útbreiðslu á sullaveiki í
sauðfé fyrr á þessari öld, eru
til talsverðar upplýsingar. —
Læknafélag íslands gekkst fyr-
ir því, að taldir voru líffæra-
sullir í fullorðnu sauðfé á 6
sláturstöðum á landinu haustið
1924. (2). Urðu niðurstöður
þeirrar talningar þær, sem
sýndar eru í töflu I.
Eins og skýrslan her með
sér, hafa sullir þessir fundizt
i lifur og lungum, eða háðum
þessum líffærum samtimis. —
Greining á sullunum hefur
ekki verið framkvæmd að því,
er séð verður, en gengið út frá
þvi, að um echinococcsulli væri
að ræða. Sumir læknarnir taka
fram, að meirihlutinn eða all-
ir sullirnir hafi verið dauðir og
kalkaðir og einn læknanna (í
Rorgarnesi) telur 3—4% af
sullunum tæra og lifandi.