Læknablaðið - 01.09.1953, Blaðsíða 15

LÆKNABLAÐIÐ
11
urstaða þeirrar talningar sé
sennilega til muna of há, svo
seni áður liefur verið bent á.
Útbreiðsla echinococcsulla
virðist því hafa minnkað veru-
lega. Sama máli gegnir nm
Coenurus cerehralis, lians varð
ekki vart í þeim tæplega 20
þús. fjár, sem úr var talið, þ.
e., höfuðsóttareinkenna varð
hvergi vart. Netjusullur (Cysti-
cercus tenuicollis) virðist hins
vegar enn algengur, eins og
hezt sést á talningunni frá Sel-
fossi, Reykjavík, Hellu og
Djúpadal.
Ýmsar orsakir eru taldar
liafa valdið því, að sullaveiki
er orðin fátíð meðal íslendinga,
miðað við það, sem áður var.
Bætt húsakynni, aukið hrein-
læti og varúð í umgengni við
hunda, slátrun fjár í slátur-
húsum i stað heimaslátrunar,
rekstur fjárins á afrétt og að
liætt var við kvíamjaltir, hefur
allt stuðlað að þvi að draga úr
sýkingarhættunni. Þá liafa
hundahreinsanir vafalaust
komið að nokkru liði í baráit-
unni við sullaveikina, þó að
margir liafi talið hana gagns-
lausa. Að vísu virðist enn all-
mikið af T. marginata í hund-
um hér, þó að Echinococcus
granulosus og T .coenurus virð-
ist mikið til horfnir úr sögunni.
Kann að vera, að hinir tveir
síðasttöldu bandormar séu við-
kvæmari gegn lyfjum þeim, er
notuð hafa verið, enda mun
Echinococcus granulosus vana-
lega lialda sig í mjógörninni
alveg fram undir magaopi, og
berst lyfið því þangað óbland-
að, þegar hundurinn er vel
sveltur, en þynnist eftir því,
sem aftar dregur. Er því ekki
ósennilegt, að Echinococcus
granulosus verði ormalyfinu
frekar að bráð en T. marginata,
sem oftast situr nokkru aftar
í mjógröninni. Hins vegar virð-
ist ormahreinsun hundanna nú
mjög ábótavant í sumum sveit-
um, og er full ástæða til þess,
að hlutaðeigandi yfirvöld end-
urskoði framkvæmdina á þeim
málum. Mun húsakostur til
hundahreinsunar víða mjög lé-
legux-, gólfin óþétt, óslétt og
skítug, jafnvel fjárhús sunxs
staðar notuð til hreixxsunar
liunda. Ornxalyf það, senx al-
memxt hefur verið íxotað (senx-
en arecae), er óhentugt, því að
hundarnir Iivekkjast á inngjöf-
inni, svo að þeir, senx vanir
eru inngjöfinni, brjótast unx og
reyna að vei’jast svo senx þeir
frekast geta. Miklu axxðveldara
er að íxota Arecolini liydro-
bromidum, senx er vatnsupp-
leysanlegt, en vökva er venju-
lega auðvelt að koxxxa ofan í
hunda, jafnvel þótt óþekkir séxi
og illskevttir. Hundar hér á
á landi eru venjulega frá
12—20 kíló, og hæfilegur
skammtur mun vera um
2 mg af arecolini hydrobrom-
iduxxx á kg. líkamsþunga. Sam-