Læknablaðið - 01.09.1953, Blaðsíða 20
16
L Æ K N A B L A Ð I Ð
(a) Aðferðin þarf að vera fljót-
leg, svo læknar geti fengið svar
sem fyrst, helzt innan 24 klst.
lj) Hún má ekki vera marg-
brotin, þá verður rannsóknin
vinnufrek og dýr. c) Svarið
þarf að vera nákvæmt og í sem
beztu samræmi við raunveru-
legan læknimátt lyfjanna í
hverju einstöku tilfelli.
Nákvæmast er að gera
prófið í fljótandi æti. Er sú að-
ferð sérlega hentug, þegar fylgj-
ast þarf með auknu viðnáms-
)x)li sýkla gegn antibiotika. En
þessi aðferð er of seinleg og
alltof vinnufrek til þess að liægí
sé að nota hana almennt. Auk
j)ess hefur hún þann ókost, að
ekki er unnt að nota hana nema
við hreingróður.
Sú aðferð að hlanda hverju
lyfi í fast æti er einnig allná-
kvæm, en vinnufrek og kostn
aðarsöm og ekki nothæf nema
fyrir þau lyf, sem þola nokkra
geymslu í röku formi við j)að
sýrustig (pH), sem hentar við
ræktunina. Þetta er sú aðferð,
sem notuð er í Rannsóknar-
stofu Háskólans við næmispróf
á berklasýklum fyrir strepto-
mycin, PAS og Rimifon. Síðar
mun ég minnast nokkru nánar
á þetta próf og hvers vegna það
liefur verið valið til rannsókna
á herklasýklum.
Skífuaðferðin er langeinföld-
ust, fljótlegust og ódýrust. Auk
þess er ekki alltaf nauðsynlegt
að um hreingróður sé að ræða,
heldur má alloft (ca. 30% til-
fella) gera prófið beint á því
sýni, sem sent er. Mikil reynsla
erlendis hefur sýnt, að próf
þetta gefur nægilega nákvæmar
upplýsingar til þess að byggja
á rökrétta og örugga notk- ]
un antibiotika og kemot-
herapeutika (fúka- og efnan
lyf), (E. Lund 1952). Skífupróf
er notað á Rannsóknastofu Iiá-
skólans við prófun á næmi sýkla
annara en berkla.
Skífur höfum við notað bæði
frá Roskilde Medicinske Comp-
any í Danmörku og frá Difco
í Bandaríkjunum.
Allmikill stærðar og styrk-
leikamunur er á þessum skífum,
þær dönsku innihalda lyfin í
eftirfarandi skömmtum og
geymast nothæfar í rúmt ár:
Penicillin, l)lá skífa 50 i. ein.
Sulfathiazol, grá skífa 2 mg.
Streptomycin, græn
skífa 5 —
Aureomycin, gul skífa 5 —
Chloramphenicol, hvít
skifa 5 —
Terramycin, brún skífa 5 —
Þegar slík skífa er látin á
agarplötu, dregur hún til sín
raka frá yfirborðinu, viðkom-
andi lyf leysist upp og síast út
í agarinn í kring.
Þar sem skífuaðferðin er
höfð til að prófa mörg lyf á
sömu agarplötu, þurfa þau að
vera vel uppleysanleg og smjúga
agarinn álíka vel. Engin efni,
sem hindra verkanir lyfjanna,