Læknablaðið - 01.09.1953, Blaðsíða 26
22
LÆKNABLAÐIÐ
mycin eigi eingöngu að nota
gegn berklum.
Nýrri fúkalyf:
Aureomycin, chloromycetin
og terramycin má líta á sem
einn flokk með svipaðar anti-
biotiskar verkanir. Þau hafa
áhrif á fjölda sýkla, bæði gram
negativa og positiva cocca og
stafi, en auk þess á Rikkettsia
og stærri virus. Má þvi telja
víst, að efni þessi fari inn í vefj-
arfrumurnar. 1 samræmi viðþað
má vænta meiri eiturverkana af
þeim heldur en t.d. af penicillini,
erheldur sig í l)lóðiogvefjavess-
um, en smýgur ekki inn í frum-
urnar sjálfar. Margar bakteríur,
sem þessi efni verka á, eru skað-
lausar, sumar jafnvel gagn-
legar mönnum og dýrum.
Þol sýkla gegn súlfonamid-
um, penisillini og streptomyc-
ini er algerlega óháð þoli þeirra
gagnvart aureomycini, chloro-
mycetini og terramycini. Ef
hins vegar þol ákveðins sýkla-
stofns eykst gegn einu af hinum
þrem síðast nefndu efnum, þá
eykst það jafnframt að ein-
hverju leyti gegn hinum tveim.
(T. M. Gocke et al 1951). Þetta
á þó einkum við um gram
negativa stafi, en miklu síður
um gram positiva cocca. T.d.
getur staphylococcus aureus
orðið algerlega ónæmur fyrir
aureomycini án þess að þol
hans aukist verulega gegn
chloromycetini. Margir telja, að
þessi þrjú efni hindri hverl
um sig verkanir penicillins
og streptomycins, án jjess
])ó að gera sýkla ónæma
fyrir j)eim. (R. S. Speek 1952).
Það eigi t. d. aldrei að gefa
aureomycin með penicillini né
streptomycini.
1 þessu sambandi má minn-
ast á að sýnt hefur verið bæði
in vitro og in vivo, að aureo-
mycin getur hreytt jioli staph.
aureus gegn penicillini þanníg,
að ónæmir staphylococcar
verða aftur næmir fyrir peni-
cillini, og hætta að mynda
panicillínase (C. A. Chandler
1951). Það hefur einnig komið
í ljós, að chloromycetin getur
hindrað að gram negativir staf-
ir, t.d. B. coli eða proteus, verði
ónæmir fyrir streptomycini.
Það er alkunnugt, að PAS
hindrar allverulega að herkla-
sýklar verði ónæmir fyrir
streptomycini. Eftir því sem
fleiri antihiotika eru tekin i
notkun, koma fram fleiri og
flóknari víxláhrif á sýklana.
Þetta verður vafalaust hægt að
hagnýta á margan hátt til lækn-
inga, en jafnframt eykst hættan
á að lumdahófsleg notkun jiess-
ara efna geti valdið tjóni.
Hagnýting' næmisprófa:
Antibiotika (fúka- og efnan-
lyf) eru þá og því aðeins indi-
seruð, að viðkomandi sjúkdóm-
ur stali af sýklum, sem eru
næmir fyrir lyfinu. Hliðstæðar