Læknablaðið - 01.09.1953, Blaðsíða 17

LÆKNABLAÐIÐ
13
Næmisprc'if á svklnm fyrir anti-
biotika og öðrum lyfjum
einiion.
Þegar sulfonamid-sambönd
og penicillin höfðu verið tekin
til almennrar notkunar og mörg
önnur mikilvirk antibiotika
(fúltalyf) voru á leiðinni í hend-
ur lækna, töldu sumir, að s>'kla-
fræði myndi verða þvi nær ó-
þörf hjálpargrein við lækning-
ar, því að flestir næmir sjúk-
dómar yrðu læknaðir með
nokkrum sprautum eða töflum
af einu eða fleirum hinna
áhrifamiklu lyfja. Sem sé, að
tiltekin antibiotika (fúkalyf)
myndu lækna vissa næma sjúk-
dóma með hliðstæðum eða jafn-
vel betri árangri en fyrsta stigs
sárasótt var læknuð með
neoarsphenamid.
En þetta hefur farið á annan
veg. Vonir manna um aukin
lækningaáhrif við sameiningu
tveggja eða fleiri lyfja hafa
rætzt misjafnlega, en miklu
þýðingarmeira er hitt, að sýkl-
arnir hafa tekið upp ýmsar
varnarráðstafanir gegn þessum
nýju óvinum sínum. Það er enn
allumdeilt, með hverjum hætti
sýklar verða ónæmir fyrir
antibiotika og öðrum lyfjum,
en tvennt kemur einkum til
greina. 1 fyrsta lagi með úrvali
(selection), þannig, að sumir
sýklar hafi upprunalega verið
ónæmir, að þeir haldi velli og
breiðist út, en hinir næmu
hverfi að mestu. I öðru lagi, að
sýklarnir venjist efnunum
smám saman (adaptation),efna
skipti þeirra lireytist á einhvern
hátt, þannig að þeir þoli stöðugl
stærri skammta af lyfjunum
(H. Eagle 1952). Þessi síðari
leið er talin miklu algengari og
hefur meiri hagnýta þýðingu.
iske Undersögelser i Danmark
og pá Island. Kbh. 1865.
10. Knútur Kristinsson: Heilbrigð-
isskýrslur, 1936.
11. .Tónas Kristjánsson: Læknablað-
ið, 11, 1925.
12. Guðmundur Magnússon: Yfirlit
yfir sögu sullaveikinnar á ís-
landi, Rvík, 1913.
13. H. O. Mönning: Veterinarv
Helminthology and Entomo-
logy, London, 1947.
14. E. Ólafsson og B. Pálsson: Reise
igjennem Island. Soroe, 1772.
15. P. A. Schleisner: Island under-
sögt fra et lægevidenskabeligt
Synspunkt. Kbh. 1849.
16. Magnús Stephensen: Veterinair-
Selskabets Skrifter, lste Deel
1808.
17. H. Thornton: Textbook of Meat
Inspectión, London, 1949.
18. Gunnlaugur Þorsteinsson: Heil-
brigðisskýrslur 1925—31.