Bændablaðið - 24.01.2013, Blaðsíða 7

7Bændablaðið | Fimmtudagur 24. janúar 2013
að fór eins og Einar
Kolbeinsson óttaðist:
„Að líklega verði
lengst af þörf / á
leiðréttingaþætti“. Það gerist
nefnilega þörf á leiðréttingu að
höfundi hinnar landfleygu vísu
„Hans var jafnan höndin treg“.
Í góðri trú eignaði ég Hannesi
Guðmundssyni á Fitjum vísuna.
Studdist meðal annars við að ég
hélt trausta heimild Sigurðar
Jónssonar frá Haukagili. En
óræka heimild fékk ég í hendur
frá Hjálmari Styrkárssyni
og einnig Árna Björnssyni
þjóðháttafræðingi. Báðir eru þeir
ættaðir og uppfóstraðir í Dölum
vestur. Þar tilgreina þeir með
óyggjandi hætti að vísuna hafi
ort Bjarni Gíslason. Bjarni var
fæddur árið 1880 í Holtskoti í
Skagafirði en gerðist ráðsmaður
og síðar bóndi á Harrastöðum í
Miðdölum og var löngum kenndur
við þann bæ. Samkvæmt heimild
Hjálmars Styrkárssonar orti Bjarni
vísuna um Guðmund Ikaboðsson,
þá bónda í Skörðum Miðdölum.
Eftir Bjarna lifir nefnilega önnur
vísa, tvíburasystir hinnar, um
þann sama Guðmund í Skörðum:
Sat hann jafnan sinn við keip,
með samninga í gjörðum.
Enginn sótti gull í greip
Guðmundar í Skörðum.
Ekki leynir sér heldur ættarmót
Bjarna í vísunni sem hann orti
um annan sveitunga sinn, Ólaf
Jóhannesson á Stóra-Skógi:
Beitti fram á elliár
undirhyggju og rógi,
öfundsjúkur og aurasár
Ólafur í Skógi.
Eitt af þeim bréfum sem mér
bárust vegna misgjörða minna
sem að ofan greinir var frá
Dagbjarti Dagbjartssyni á
Hrísum. Dagbjartur reyndist
betur vitandi en ég um höfundinn
Bjarna Gíslason og sendi mér
vísu, reyndar ófeðraða, sem ort
var um Bjarna Gíslason frá
Harrastöðum:
Átti góðan gæðinginn,
glaður reið á hjarni.
Hirti vel um hestinn sinn
Harrastaða Bjarni.
Vænt þætti mér um ef lesendur
þekkja höfund að þessari vísu. En
vonandi verður eftirleiðis þessi
gagnmerka heimild Hjálmars
Styrkárssonar og fleiri manna
til þess að hvergi framar verði
misfarið með höfund vísunnar:
„Hans var jafnan.. o.s.frv.“
Það er svo sem ekki óþekkt að
ranglega sé farið með faðerni að
vísum. Sigurbjörn Stefánsson
var útvarpshlustendum að góðu
kunnur fyrir ágæta vísnaþætti.
Eitthvert sinn fór hann með vísu
sem hann taldi eftir Baldur á
Ófeigsstöðum en reyndist vera
úr smiðju Jóns Bjarnasonar í
Garðsvík. Þá kvað Jón:
Þekkist enn á okkar jörð
ófrjálst takið sauða,
inn í Baldurs björtu hjörð
barst þú lamb hins snauða.
Höskuldur Einarsson frá
Vatnshorni sendi nokkrum vina
sinna forkunnargóða mynd af
einum sinna góðu gæðinga. Á
bakhliðinni var þessi vísa:
Þegar endar æviskeið
opnast vegir þráðir.
Hinum megin heim á leið
höldum við þá báðir.
Umsjón:
Árni Geirhjörtur Jónsson
kotabyggd1@gmail.com
Í umræðunni
MÆLT AF
MUNNI FRAM
Þ
Ný prentmiðlakönnun Capacent: 31% landsmanna les Bændablaðið
Bændablaðið með 51% lestur á landsbyggðinni
– útgefandi hyggur á aukna dreifingu í matvöruverslunum
Endurmenntun LbhÍ stendur fyrir
tveggja ára námi í reiðmennsku,
svokölluðum Reiðmanni, sem
hægt er að taka samhliða námi
eða starfi. Á þessum vetri eru sjö
hópar í gangi; á Hellu, Flúðum,
Selfossi, Miðfossum, Akureyri og
tveir í Víðidal í Reykjavík.
Fyrir hverja önn er haldinn
samræmingarfundur með
reiðkennurum námsins, þar sem
farið er yfir liðna önn og starf næstu
annar samræmt. Að þessu sinni var
líka boðið upp á örnámskeið með
Sverri Guðjónssyni, kontratenór og
sérfræðingi í Alexandertækni. Sverrir
tók þriggja ára nám í Alexandertækni
hjá North London Teachers´ Training
School og er með kennararéttindi
í þeim fræðum. Í grunninn byggir
tæknin á því að uppgötva og greina
vana- og spennumynstur líkama
og hugar. Jafnframt að hafa meiri
stjórn á öndun og orkuflæði. Með
tækninni má hafa jákvæð áhrif á eigin
framkomu, líkams- og raddbeitingu,
sjálfsöryggi og tilfinningar annarra
í garð viðkomandi, auk þess að
draga úr spennu í vöðvum og liðum.
Aðferðin hefur aðallega þróast meðal
sviðslistafólks, t.d. leikara, söngvara
og hljóðfæraleikara, þó að í grunninn
tengist hún fyrst og fremst verkefnum
daglegs lífs. Alexandertækni
er ekki meðferðartækni, heldur
kennsluaðferð, þar sem samspil og
opið flæði í gegnum bak, háls og
höfuð gegnir lykilhlutverki.
Erlendis hafa þessi fræði verið
sett fram í tengslum við reiðkennslu
og reiðlist, þar sem mikilvægt er að
knapi sitji rétt, sé ekki með spennu í
liðum og vöðvum og kunni að slaka
á án þess að líkamsstaðan breytist.
Hross eru mjög næm á fólk, hvort
sem unnið er við hendi eða á baki.
Ef einstaklingur er að vinna með
hest í hringgerði, hokinn í herðum,
niðurlútur og gengur allt að því
eftir hestinum, er mikil hætta á að
hesturinn virði engar ábendingar.
Aftur á móti ef viðkomandi réttir úr
sér, rétt eins og hann ætli að hefja
upp raust sína, og ber höfuð hátt eru
mun meiri líkur á því að hesturinn
taki eftir ábendingum og virði
þær. Ákveðni í öllum ábendingum
og stefnuvirk hugsun skiptir máli.
Með Alexandertækni geta knapar
fundið leið til að draga úr spennu í
liðum og þar með gefið markvissari
ábendingar. Með betri stjórnun á
öndun geta þeir haft áhrif á hrossið
– stutt og ör öndun hvetur og getur
stressað hest en djúp og róleg
öndun getur róað. Í þessu samhengi
spegla hestur og reiðmaður hvorn
annan. Rétt eins og söngvarar þurfa
reiðkennarar að hugsa um og þjálfa
verkfæri sitt – röddina.
Örnámskeiðið vakti áhuga
og umræður um þennan vinkil á
notkun Alexandertækninnar. Allir
sem hafa áhuga á að kynna sér
samspil tækninnar og reiðmennsku
ættu að leita á vefnum, því þar er
töluvert efni að finna. Námskeið fyrir
reiðkennara hafa jafnframt verið í
boði í Evrópu, m.a. í Þýskalandi og
Póllandi. Þeir sem hafa áhuga á að
kynna sér Alexandertæknina almennt
geta leitað til Sverris Guðjónssonar
hjá Art Centrum – artcentrum@
centrum.is
Ásdís Helga Bjarnadóttir
Verkefnisstjóri
Endurmenntunar LbhÍ
Endurmenntun Landbúnaðarháskóla Íslands:
Örnámskeið í Alexandertækni, reiðkennsla og reiðlist
Hluti kennara í „Reiðmanninum“, talið frá vinstri; Ísleifur Jónasson, Reynir Örn Pálmason, Gunnar Reynisson, Þórdís
Erla Gunnarsdóttir, Heimir Gunnarsson, Sverrir Guðjónsson, Anna S. Valdimarsdóttir og Ásdís Helga Bjarnadóttir.
Landsbyggðin: Niðurstöður byggðar á 5.729 svörum. Könnunartími okt. – des. 2012.
Heimild: Capacent
Meðallestur á prentmiðlum – Landsbyggðin
Meðallestur á prentmiðlum – Landið allt
Landið allt: Niðurstöður byggðar á 15.778 svörum. Könnunartími okt. – des. 2012.
Heimild: Capacent
Bændablaðið tók í fyrsta skipti
þátt í stóru prentmiðlakönnun
Capacent á síðasta ársfjórðungi.
Helstu niðurstöður eru þær
að Bændablaðið er með 31%
meðallestur yfir landið allt,
algjöra yfirburði á landsbyggðinni
með 51% lestur og tæp 20% á
höfuðborgarsvæðinu. Úrtakið er
Íslendingar á aldrinum 12-80 ára
af landinu öllu.
Karlar eru líklegri en konur til að
lesa málgagn bænda, en samkvæmt
mælingum Capacent lesa 36,6%
íslenskra karlmanna Bændablaðið.
Rúmur fjórðungur kvenna, eða 25,5%,
segist lesa blaðið. Ef einungis er horft
til landsbyggðarinnar eru tölurnar
hærri – 57% karla og 44% kvenna
lesa Bændablaðið að staðaldri.
Aldursdreifing góð
Þegar horft er til aldurssamsetningar
lesendahóps Bændablaðsins kemur
í ljós að 48% landsmanna 60 ára og
eldri lesa blaðið, 45% á milli 50-59
ára, 33% milli 40-49 ára og 27,5% á
aldrinum 30-39 ára. Athygli vekur að
11,2% barna og ungmenna á aldrinum
12-19 ára lesa Bændablaðið.
Enn meiri dreifing fram undan
Að sögn Tjörva Bjarnasonar, sem
stýrir útgáfu Bændablaðsins, verða
niðurstöðurnar notaðar í áframhaldandi
markaðssókn. „Þessar jákvæðu tölur
gefa okkur byr undir báða vængi
en líka vísbendingar um hvar við
getum bætt okkur. Á næstu vikum
munum við kynna aukna dreifingu
innan höfuðborgarsvæðisins sem mun
vafalaust auka lesturinn enn frekar í
höfuðstaðnum. Nýlega bættust Nóatún
og Kjarval við hóp matvöruverslana
sem dreifa Bændablaðinu, en sú
dreifing hefur mikið að segja fyrir
okkur,“ segir Tjörvi.