Bændablaðið - 24.01.2013, Blaðsíða 8

8 Bændablaðið | Fimmtudagur 24. janúar 2013
Fréttir
Samtök afurðastöðva í mjólkuriðnaði og Þekkingarsetur landbúnaðarins í Danmörku:
Í samstarfi um að meta vinnubrögð
og gæði mjalta með tölvum
Samtök afurðastöðva í mjólkur-
iðnaði og Þekkingarsetur land-
búnaðarins í Danmörku (VFL) hafa
nú sett af stað samstarfsverkefni
í tengslum við mjaltir og
mjaltatækni en verkefnið er styrkt
af Þróunarsjóði nautgriparæktar.
Tilgangur verkefnisins er að mæla
og meta gæði mjalta og leiðbeina
bændum til betri vegar, sé þörf
á því, út frá mælingum og mati
á vinnu brögðum. Um leið að
kynna fyrir íslenskum bændum
og mjólkurgæðaráðgjöfum
þær aðferðir sem notaðar eru
í Danmörku við mjólkurgæða-
ráðgjöf í tengslum við mjaltir og
mjólkurgæði.
Rauntímamælingar og vöktun á
völdum búum
Verkefnið byggir á rauntíma-
mælingum og úttektum á gæðum
mjalta á nokkrum völdum kúabúum
og munu mælingarnar fara fram
dagana 12.-14. mars nk. Notaðir
verða sérhæfðir tölvumælar til þess
að mæla gæði mjalta, flæði mjólkur,
sogflökt í mjólkurlögn, undirþrýsting
við spenaenda og undirþrýsting í
kraga spenagúmmís.
Þessi aðferð er þekkt við
mjólkurgæðaráðgjöf í Danmörku
og Noregi og er nýlega hafin notkun
á þessari aðferð einnig í Svíþjóð.
Tilgangurinn er að vakta mjaltirnar
og leggja mat á hvort kýrnar leggi
niður mjólk með jöfnum og eðlilegum
hætti og um leið að mæla hvort allt
mjaltakerfið virki eins og það á að
gera og sé rétt hannað.
Jafnframt verða vinnubrögð við
mjaltir metin og gerð úttekt á aðbúnaði
kúnna með það að leiðarljósi að benda
á þætti sem bæta má í þeim tilgangi
að fá fram bætt mjólkurgæði, betri
vinnubrögð við mjaltir og til lengri
tíma litið bætta framlegð kúabúsins.
Þessi aðferð sem að framan greinir
er þekkt við ráðgjöf og leiðbeiningar
í Danmörku og Noregi en ekki hér
á landi. Um afar áhugaverða leið
við ráðgjöf er því að ræða sem mun
gera SAM mögulegt í framtíðinni að
útvíkka þá ráðgjöf sem kúabændum
á Íslandi stendur til boða nú þegar.
Níu kúabú geta tekið þátt
Óskað verður eftir þátttöku níu
kúabúa í þetta verkefni, en ávinningur
bændanna felst í því að fá nákvæmar
mælingar á gæðum mjalta og um leið
úttekt á vinnubrögðum við mjaltir
og aðrar gegningar sem unnar eru á
úttektartímanum.Gert er ráð fyrir að
hvert kúabú greiði kr. 20.000 fyrir
hverja heimsókn, en þeir bændur sem
taka þátt í verkefninu fá svo senda
skýrslu um sem byggir á niðurstöðum
mælinganna og úttektanna ásamt
ábendingum um það sem bæta má.
Ánægð með samstarf við SAM
„Við hjá nautgriparæktardeild
VFL erum afar ánægð með þetta
væntanlega samstarf við SAM á
Íslandi og höfum miklar væntingar
til þess,“ segir Iben Strøm, yfirmaður
gæðasviðs nautgriparæktardeildar
VFL.
Við teljum að ráðgjafar okkar
geti lagt töluvert af mörkum á sviði
ráðgjafar um mjaltir, mjaltatækni
og mjólkurgæði meðal íslenskra
kúabænda og þannig styrkt enn frekar
gott starf kollega þeirra á Íslandi. Við
höfum mikla reynslu af ráðgjöf til
kúabænda og þó svo að í Danmörku
séu til bú með allt að 1.200 kýr er
enn mikill fjöldi búa af svipaðri
stærðargráðu og er á Íslandi. Auk þess
er hlutfall mjaltaþjónabúa og mjólkur
frá mjaltaþjónum svipað í báðum
löndunum, en við höfum um árabil
lagt áherslu á ráðgjöf á búum með
mjaltaþjóna, sér í lagi í tengslum við
mjólkurgæði s.s. líf- og frumutölu.
Það er þó sér í lagi reynsla ráðgjafa
okkar í að meta gæði mjalta sem
SAM hefur leitað til okkar með og
í þessu verkefni sendum við tvo
sérfræðinga í mælingum á mjöltum og
vinnubröðum við mjaltir til Íslands.
Þessir ráðgjafar, ásamt íslenskum
kollegum sínum, munu svo fara
á kúabúin sem óska eftir því að fá
heimsókn og gera úttekt með sama
hætti og gert hefur verið í Danmörku
um árabil með góðum árangri. Við
vonumst til þess að með þessu litla
verkefni verði stigið stórt skref til
enn frekara samstarfs og samvinnu
landanna á sviði mjólkurframleiðslu
og mjólkurgæða,“ sagði Iben Strøm
að lokum.
Þeir sem kunna að hafa áhuga á
því að taka þátt í þessu verkefni eru
beðnir að hafa samband við ráðgjafa
SAM: Steinþór Guðjónsson, Kristján
Gunnarsson eða Hans Egilsson hjá
SAM. Tekið skal fram að þar sem
einungis níu kúabú geta tekið þátt í
þessu verkefni að þessu sinni getur
verið að ekki verði unnt að heimsækja
alla sem eftir því óska.
/SS
Iben Strøm
Á síðustu árum hefur orðið mikil
vakning í varðveislu gamalla
dráttarvéla. Fjölmargar vélar
hafa verið gerðar upp sem nýjar
og enn meiri fjöldi dráttarvéla er
í uppgerð eða bíður viðgerðar,
sumar hverjar eftir að hafa staðið
óhreyfðar úti svo áratugum skiptir.
Á Blikastöðum, hinu forna stór-
býli í Mosfellsbæ, hafa Þorfinnur
Júlíusson og Gunnar Björnsson
komið sér upp aðstöðu fyrir þessa
iðju. Þar geta menn jafnframt leigt
pláss eftir þörfum, hvort sem er til
að geyma vélar eða til að dunda sér
við að gera upp dráttarvél, í samneyti
við aðra sem deila sama áhugamáli.
Meðal dráttarvéla sem nú eru
í uppgerð á Blikastöðum má sjá
Deutz, Ferguson og Farmall Cub,
en þetta voru einmitt algengustu
vélarnar hér á árum áður.
Nokkur vinnu- eða geymslupláss
eru laus hjá þeim félögum og er hægt
að nálgast upplýsingar um framboð
og leiguverð í síma 864-0695 eða
með því að senda tölvupóst í net-
fangið gunnar@daelur.com.
Bilkastaðir í Mosfellsbæ:
Gamlar dráttarvélar ganga
í endurnýjun lífdaga
Umferð dregst mest saman fyrir norðan
Umferð á Hringveginum á
Norðurlandi reyndist vera 4,1%
minni á nýliðnu ári en árið á
undan. Hvergi á Hringveginum
var samdrátturinn eins mikill, en á
landinu öllu dróst umferð lítillega
saman, um 0,4%.
Vegagerðin tók saman hvernig
mál hafa þróast á nokkrum völdum
stöðum undanfarin þrjú ár og
er niðurstaðan birt í Vikudegi
á Akureyri. Fram kemur að
mestur hefur samdráttur orðið á
Hringveginum í Öxnadal, eða 16,7%.
Hins vegar hefur umferð aukist á
Hringveginum á Mývatnsöræfum
um 4,8%, en um þann talningarstað
fara fæstir bílar í samanburði við
hina lykilstaðina.
Umferðargreinir er staðsettur í
Kræklingahlíð, rétt utan Akureyrar.
Á síðustu þremur árum hefur
umferðin þar dregist saman um
8,5%.
Umferð um Víkurskarð hefur
dregist verulega saman, eða um
12%, samkvæmt útreikningum
Vegagerðarinnar. Samdrátturinn er
6,2% á Ólafsfjarðarvegi, en umferð
á Norðausturvegi, rétt sunnan
Húsavíkur, hefur aukist um 3,6 %
á síðustu þremur árum.
Friðleifur Ingi Brynjarsson,
verkefnastjóri hjá Vegagerðinni,
segir að minni umferð gefi almennt
sterkar vísbendingar um samdrátt í
athafnasemi svæðisins.
„Þótt aukinni umferð fylgi margir
ókostir er samdráttur almennt
talinn verri þegar heildarmyndin er
skoðuð. Með minni umferð dregur
væntanlega úr mengun, slit á vegum
verður ekki eins mikið og slys verða
í flestum tilvikum færri. Samkvæmt
rannsóknum sem gerðar hafa verið
hefur komið í ljós að sterk tengsl eru
á milli umferðar og hagvaxtar. Minni
umferð gefur með öðrum orðum til
kynna samdrátt í atvinnulífinu og
minni kaupmátt almennings, svo
dæmi séu tekin.“ /MÞÞ
Lífeyrissjóður bænda er í hópi
þeirra lífeyrissjóða sem töpuðu
hlutfallslega minnst í hruninu.
Afkoma áranna 2010-2011 var
góð og hrein raunávöxtun 3,5% að
meðaltali. Útlit er fyrir enn betri
afkomu á árinu 2012. Lífeyris-
sjóðurinn stendur því traustum
fótum, er vel rekinn og með
varfærna fjárfestingarstefnu.
Réttindi sjóðfélaga eru sam-
bærileg á við réttindi sjóðfélaga
í öðrum sjóðum með samsvarandi
réttinda ávinnslu. Sjóðurinn
hefur í vaxandi mæli farið út í
lán veitingar til sjóðfélaga þar
sem í boði eru bæði lán með
verðtryggðum og óverðtryggðum
kjörum.
Ríkissjóður hefur að hluta eða
í heild frá stofnun Lífeyrissjóðs
bænda árið 1970 greitt lögbundið
mótframlag vinnuveitanda á móti
iðgjaldi bænda gegn tilslökunum af
ýmsum toga. Fram kemur í lögum
nr. 12/1999 að mótframlagið skuli
greitt af sjóðfélaga, sé ekki samið
um greiðslu þess úr ríkissjóði í
búvörusamningi eða með öðrum
sambærilegum hætti. Síðast kom
framlag til sjóðsins úr ríkissjóði
í fjáraukalögum 2010 sem nýtt
hefur verið til greiðslu á hálfu
mótframlagi til sjóðsins 2011
og 2012. Framlög ríkisins til
Lífeyrissjóðs bænda hafa nú alfarið
fallið niður og þarf því sjóðurinn
að krefja bændur sjálfa um greiðslu
fulls mótframlags vegna tekna á
árinu 2013.
Launþegar greiða 4% af launum
og mótframlag launagreiðenda er
8%. Sjálfstæðir atvinnurekendur
greiða bæði hlut laun þega og launa-
greiðanda, auk þess sem greiða þarf
0,13% af iðgjaldsstofni vegna VIRK
endurhæfingar sjóðs. Eindagi iðgjalda
vegna janúar 2013 er 28. febrúar
næst komandi. Launagreiðenda-
vefur hjá Lífeyrissjóði bænda er á
slóðinni www.lsb.is. Þar má fylla
út skilagreinar og senda rafrænt
til sjóðsins og óska eftir kröfu í
heimabanka. Netfang sjóðsins er
lsb@lsb.is.
Ólafur K. Ólafs
Blikastaðir.
Ólafur K. Ólafs, framkvæmdastjóri Lífeyrissjóðs bænda:
Mótframlag ekki lengur
greitt úr ríkissjóði
Sigurborg
Daðadóttir
hefur verið
skipuð í
E m b æ t t i
y f i r d ý r a -
læknis.
Sigurborg
er dýralæknir
f r á
Tierärztliche
Hochschule í Hannover og
hefur auk þess lokið námi í
rekstrar- og viðskiptafræði frá
Endurmenntunarstofnun Háskóla
Íslands.
Greint er frá þessu á vefsíðu
atvinnu- og nýsköpunarráðuneytis-
ins en Sigurborg hefur starfað hjá
Matvælastofnun frá árinu 2008 sem
gæðastjóri og forstöðumaður áhættu-
mats- og gæðastjórnunarsviðs.
Sigurborg Daðadóttir
er nýr yfirdýralæknir
Að undanförnu hefur orðið vart
við þó nokkrar vetrarblæðingar
á Hringveginum, mest sunnan við
Blönduós, á nokkuð löngum kafla.
Vegagerðin segir ekki ljóst hvað
valdi þessum blæðingum.
Á vef Vegagerðarinnar segir að
líklegt megi þó telja að þessu valdi
samspil þess að undanfarið hefur
skipst á þíða og frost samhliða
því að mikið hefur verið saltað og
sandað. Nagladekk gætu einnig haft
með þetta samspil að gera. Segir
Vegagerðin að allt þetta þarfnist
skoðunar og rannsóknar.
Bifreiðastjóri sem Bændablaðið
ræddi við gefur lítið fyrir skýringar
Vegagerðarinnar. Hann telur líklegt
að skýringin liggi í olíunni sem notuð
er sem bindiefni í slitlagið. Farið sé
að nota lífrænar úrgangsolíur úr
repjuolíu, lýsi og jafnvel dýrafitu til
að mýkja jarðbikið. Bikið storknar
þá aldrei og hagar sér allt öðruvísi
í miklum hitasveiflum en hreinna
bik sem þynnt er út með terpentínu.
Vegagerðin kallar þetta lífrænt
blandaða olíubik m.a. „þjálbik“ í
skýrslu frá árinu 2008. Þar er sagt
að slíkt bik hafi verið notað hér á
landi í tilraunaskyni.
Vegagerðin segir að atvik sem
þessi séu ekki algeng og erfitt sé að
bregðast við. Ólíklegt sé talið að það
dugi að sanda þessi blæðingasvæði
þótt það virki ágætlega á blæðingar
að sumri til. En þær séu allt annars
eðlis.
Vegfarendur sem lenda í tjóni
skemmdum á bílnum, vegna þessara
blæðinga þurfa að hafa samband við
Sjóvá og fylla út tjónsskýrslu og í
framhaldi af því verður tekin afstaða
til bótaskyldu.
Sé bíll hins vegar verulega óhreinn
vegna þess að tjara hefur sest á hann
er mögulegt að fá beiðni fyrir þrifum
hjá Vegagerðinni. Fara þarf á næstu
starfsstöð Vegagerðarinnar og láta
skoða bílinn, að því er segir á vef
Vegagerðarinnar.
Vetrarblæðingar á Hringvegi
– bifreiðastjóri telur vandann liggja í blöndun lífrænnar olíu í jarðbikið
Sigurborg Daðadóttir