Læknablaðið - 01.12.1970, Qupperneq 65

LÆKNABLAÐIÐ
201
og níu sveitarfélög færri en 50, virðist augljóst, að heilbrigðisnefndiv
þurfa að miðast við stærri stjórnarfarslegar einingar, ef þær eiga að
verða eitthvað meira en nafnið tómt.
L.í. er sammála því, sem fram kemur í athugasemdum með frum-
varpinu, að miklu varði, að heilbrigðisnefndir hafi framtak til sjálf-
stæðra athafna. Slíks er þó varla að vænta af nefnd, sem hefur
sveitarfélög með færri en 400 íbúa að bakhjarli. Hvort tveggja er, að
heilbrigðisnefndir hafa mjög víðtækt verksvið, og afskipti þeirra
hljóta iðulega að brjóta í bága við beina hagsmuni ýmissa aðila.
Þau nánu tengsl, sem óhjákvæmilega hljóta að vera milli manna
í fámennum hreppsfélögum, myndu vafalítið hafa lamandi áhrif á
heilbrigðiseftirlit, sem væri í höndum nefnda, er kosnar væru fyrir
hvert sveitarfélag. Einnig má á það benda, að héraðslæknir (eða
læknir með hliðstæða embættisábyrgð) hlýtur að verða driffjöður hins
staðbundna heilbrigðiseftirlits hér eftir sem hingað til. Með núgild-
andi skipan er algengt, að 6—9 sveitarfélög séu í hverju héraði. Nú
virðist veruleg stækkun margra héraða vera á næsta leiti, og er erfitt
að hugsa sér, hvemig héraðslæknar eiga að geta fylgzt að gagni með
svo mörgum heilbrigðisnefndum, þvað þá að þeir geti hvatt þær til
dáða. Sú þróun, að sveitarfélög sameinist, virðist eiga langt í land,
enda sýnist ástæðulaust að bíða þess, þar sem heilbrigðisþjónustan
hefur ætíð verið miðuð við stærri félagslegar einingar. Þau rök, sem
koma fram í athugasemdum við frumvarpið, að víðlendar sýslur muni
útheimta óhófleg ferðalög af heilbrigðisnefndarmönnum, virðast vera
léttvæg í þessu sambandi, enda skapar fámennið í sjálfu sér minni
þörf fyrir eftirlitsferðir. í slíkum byggðarlögum er markvisst eftirlit
með mjólkur- og matvælaframleiðslu aðalverkefnið, en það er fyrst
og fremst bundið við mjólkursamlög og sláturhús, sem eru staðsett i
by ggðak j ömunum.
Heilbrigðiseftirlit ríkisins:
í 8. gr. laga frumvarpsins er rætt um nýja stofnun, sem nefnist
Heilbrigðiseftirlit ríkisins. Er ætlazt til, að þessi stofnun sameini eldri
þætti heilbrigðiseftirlitsins og fái einnig víðtækara verksvið.
Hiér er um að ræða merk nýmæli, og er margs að gæta, þegar
þessum nýja aðila er markaður bás í stjórnar- og eftirlitskerfi heil-
brigðismálanna.
Þar sem um það bil helmingur allra landsbúa býr í Reykjavík
og nágrenni, mun þetta svæði verða meginstarfsvettvangur Heil-
brigðiseftirlits ríkisins. Sú öra uppbygging, sem fer fram á þessu svæði,
gerir miklar kröfur til eftirlitsins. Það sama er að segja um verk-
smiðjur og allan atvinnurekstur, sem er á svæðinu. Þéttbýlið sjálft
gerir og kröfur um nákvæmt heilbrigðiseftirlit.
Augljóst er, að samvinna og samstarf þarf að takast í upphafi
milli ríkis og hlutaðeigandi yfirvalda á Reykjavíkursvæðinu um nána
samvinnu á þessu sviði, bæði með tilliti til fjárfestingar og starf-
rækslu heilbrigðiseftirlitsins. Gæti á þann hátt sparazt mikið fé. Sam-