Læknablaðið - 01.12.1970, Side 66
202
LÆKNABLAÐIÐ
ræmdar aðgerðir geta komið í veg fyrir, að settar verði á laggirnar
tvær stofnanir, sem hvorug yrði nægilega öflug til þess að geta valdið
hlutverki sínu, enda þótt bæði fjárfesting og rekstur yrði dýrari
heldur en ef um eina stofnun væri að ræða. Má í þessu sambandl
benda á óhagkvæma þróun sjúkrahúsmála í Reykjavík.
Læknafélag íslands leggur því mjög eindregið til, að ríkisvaldið
og fyrrnefnd bæjarfélög setjist á rökstóla, áður en frumvarp þetta
verður að lögum, til að aðgerðir verði samræmdar á þessu sviði. í
þessu sambandi bendir L.í. á tillögur frá Páli Sigurðssyni lækni um
fyrirkomulag heilbrigðisstjórnar í Reykjavík.
Þótt heilbrigðiseftirlit í mesta fjölbýli og mesta dreifbýli eigi
fátt sameiginlegt nema nafnið, getur hvergi risið upp eftirlitsstofnun,
sem fullnægir lágmarkskröfu, nema á Reykjavíkursvæðinu, og verðúr
hún því að samræma allt heilbrigðiseftirlit í landinu.
Tengsl heilbrigðiseftirlitsins við heilbrigðisnefndir, sem héraðs-
læknar hafa veg og vanda af, gera það mjög brýnt, að forstöðumaðúr-
inn sé læknislærður. Starfsemi héraðslækna og allur embættisrekstur
heyrir beint undir landlækni. Hins vegar hlýtur yfirlæknir Heilbrigðis-
eftirlits ríkisins að leiðbeina héraðslæknum líkt og yfirlæknir skóla-
eftii’lits og lyfsölustjóri gera hvor á sínu sviði. Þetta er þó auðveldara
í framkvæmd í sambandi við skóla og lyfsölumál en á hinu víðtæka
sviði heilbrigð'iseftirlitsins. Reikna verður með þeirri þróun, að fjórð-
ungsráðunautarnir verði í framtíðinni læknar með sérmenntun í heil-
brigðisfræði (public health). Hillir þannig undir þá breytingu, að hér-
aðslæknirinn í sinni núverandi mynd hverfi af sjónarsviðinu og emb-
ættisábyrgð þeirra verði að nokkru ieyti falin fjórðungslæknum, sem
gegna svipuðu hlutverki og héraðslæknar í stói'um byggðahverfum
(t. d. borgarlæknar í Reykjavík).
f samræmi við ofanritað telur L.Í., að ekki komi annað til greina
en að forstöðumaður heilbrigðiseftirlitsins sé læknir, helzt með fram-
haldsmenntun í heilbrigðisfræði og stjórnun (public health and ad-
ministration).
í athugasemdum við 8. gr. eru á bls. 19 talin ýmis tormerki á því,
að læknir með tilskilda sérmenntun fáist í embætti forstöðumanns, og
er þess vegna gert ráð fyrir í frumvarpinu, að yfirmaður eftirlitsins
þurfi ekki að vera læknir. Það kann að vera erfitt eins og sakir standa
að fá læfeni í þetta embætti. Ekki er það þó rétt með farið, að hér á
landi séu engir læknar með háskólamenntun í heilbrigðisfræði. Tveir
íslenzkir læknar hafa tekið slíkt próf í Bretlandi, annar 1949, en hinn
1961.
í þessu sambandi er rétt að minna á, að Bretar hafa mjög skipu-
legt heilbrigðiseftirlit í borgum sínum, stórum og smáum, enda hafa
þeir langa reynslu í þeim efnum.
Hafa þeir ágæta skóla til að þjálfa starfsmenn á öllum stigum,
bæði háskóla til að mennta lækna, sem ætla að starfa í stærstu borg-
um sem borgarlæknar, og auk þess hafa þeir sérstök námskeið fyrir
lækna, sem ætla að starfa í smærri borgum og hafa heilbrigðiseftirlit