Dagblaðið Vísir - DV - 30.03.2007, Blaðsíða 8

föstudagur 30. mars 20078 Fréttir DV
Þúsundir Pólverja flykktust út á
götur Varsjár til að krefjast fullkom-
ins banns við fóstureyðingum. Fyrir
eru lög í Póllandi með þeim ströng-
ustu innan Evrópusambandsins
þegar kemur að fóstureyðingum.
Samkvæmt þeim má binda endi
á meðgöngu innan tólf vikna ef líf
móður er í húfi, fóstrið mjög skað-
að eða ef getnaðurinn er afleiðing
nauðgunar.
Um tvær aðskildar kröfugöng-
ur var að ræða sem samanstóðu að-
allega af eldra fólki, og voru þær
skipulagðar af rómversk - kaþól-
skri útvarpsstöð og hægrisinnuðum
stjórnmálaflokki. Runnu fylkingarn-
ar saman í einn um fjögur þúsund
manna hóp fyrir fram þinghúsið sem
krafðist að fóstureyðingar yrðu bann-
aðar án tillits til aðstæðna; nauð-
gana eða sifjaspells. Í þinghúsinu
sat löggjafarþingið og ræddi breyt-
ingar á umræddum lögum en Lech
Kaczynski, forseti Póllands, hefur
einmitt lagt fram þrjár aðskildar til-
lögur til breytinga á stjórnarskránni
með það að markmiði að fóstureyð-
ingar verði bannaðar með öllu.
Annars staðar í höfuðborginni var
um sjö hundruð manna hópur ungs
fólks með samkomu og var þar kraf-
ist réttar til fóstureyðinga. Yfirbragð
þeirrar samkomu var með öðru móti
því þar var tónlist og blöðrur og á
einum borða mátti lesa „Ekki páfinn,
ekki forsetinn, ég tek mína ákvörðun
sjálf“.
Lög sem ekki er farið eftir
Á tímum kommúnistastjórnar-
innar í Póllandi voru fóstureyðingar
ekki vandamál, en eftir hrun komm-
únismans tóku ný lög gildi. Þau voru
studd af kirkjunni og hafa gilt frá ár-
inu 1993. Þó eru áhöld um hvort
pólska ríkið fer eftir þeim. Wanda
Nowiska hjá frjálsum samtökum
kvenna og fjölskyldumála í Póllandi
segir að ekki séu framkvæmdar fleiri
en 200 löglegar fóstureyðingar á ári í
Póllandi og það sýni umfang vand-
ans.
Alicja Tysiac varð ólétt í þriðja
sinn í febrúar árið 2000. Þá var henni
tjáð af sérfræðingum að sjón henn-
ar væri verulega hætt ef hún eignað-
ist barnið. Þrátt fyrir þetta kom hún
alls staðar að lokuðum dyrum þegar
hún sótti um fóstureyðingu. Tveim-
ur mánuðum síðar sótti hún um fóst-
ur-eyðingu hjá fæðingalækni. Hann
hafnaði einnig umsókninni. Spá sér-
fræðinganna gekk eftir og þegar hún
hafði fætt sitt þriðja barn hrakaði
sjón hennar, vegna blæðingar inná
sjónhimnu, svo að þrátt fyrir gler-
augu með þykkum, sterkum sjón-
glerjum sá hún ekki hluti sem voru
fjær en einn og hálfan metra.
Dómur fellur
Alicja Tysiac kærði ríkisstjórn
Póllands til Mannréttindadómstóls
Evrópu. Þriðjudaginn 20. mars úr-
skurðaði dómstóllinn að í Póllandi
hefði ekki tekist að tryggja aðgengi
að fóstureyðingum sem konur ættu
þó rétt til samkvæmt pólskum lög-
um. Málið er túlkað sem prófmál
og horft til niðurstöðunnar sem sig-
urs fyrir konur um gjörvalla Evr-
ópu. Rétturinn komst að þeirri nið-
urstöðu að brotið hefði verið á rétti
Alicju Tysiac og það hefði valdið
henni erfiðleikum og þjáningum og
dæmdi henni bætur uppá 25.000
evrur sem samsvarar um tveimur
milljónum og tvöhundruð þúsund-
um íslenskum krónum. Mál Alicju
Tysiac er talið þýðingarmikið vegna
þess að hún sótti um fóstureyðingu
á grundvelli pólskra laga en var
hafnað, og er talið að framkvæmd
laganna sé jafnvel strangari en lög-
in sjálf.
Fóstureyðingar í skúmaskotum
Á tímum kommúnistastjórnar-
innar voru framkvæmdar um eitt-
hundrað og áttatíu þúsund lög-
VILJA bAnn VIð fóstureyðIngum
Á sama tíma og
ríkisstjórn Póllands
íhugar lagasetningu
sem bannar fóstur-
eyðingar með öllu,
fellur dómur hjá
Mannréttindadóm-
stólnum í Strassborg
þar sem gagnrýnd er
framkvæmd núgild-
andi pólskra laga
sem varða málið.
Talið er að um tvöhundruð
þúsund ólöglegar fóstur-
eyðingar séu framkvæmd-
ar í Póllandi ár hvert á sama
tíma og þúsundum kvenna
er neitað um aðgerð