Læknablaðið - 15.02.1990, Blaðsíða 19
LÆKNABLAÐIÐ 1990; 76: 93-9
93
Björn Blöndal 1), Gestur Þorgeirsson 1), Guðmundur Oddsson 1), Jóhannes
Björnsson 2)
HJARTADREP EÐA BRÁÐ HJARTABILUN ÁN
KRANSÆÐA- EÐA LOKUSJÚKDÓMS
- BÓLGA í HJARTAVÖÐVA?
INNGANGUR
Innlagnir á sjúkrahús af völdum bráðabólgu
í hjartavöðva eru fremur fátíðar. Arin 1985-
86 lögðust óvenju margir sjúklingar inn á
Borgarspítalann sem taldir voru hafa þennan
sjúkdóm eða sjö talsins. Um var að ræða
sex karla og eina konu. Sjúklingamir voru á
aldrinum 20-56 ára við greiningu en flestir
á þrítugsaldri, meðalaldur 28,8 ár (tafla I).
Fimrn þeirra fengu alvarlega fylgikvilla og
tveir hafa látist. Sagt verður nánar frá þessum
sjúklingum hér á eftir.
Greining sjúkdómsins er erfið og byggist
fyrst og fremst á einkennum. Hefðbundnar
rannsóknaraðferðir eru til nokkurrar hjálpar
svo sem hjartalínurit, röntgenmynd og
hjartahvatar. Hvatamir eru þó aðeins hækkaðir
í takmarkaðan tíma og því stundum orðnir
eðlilegir þegar sjúklingurinn kemur til
skoðunar.
Sértækari rannsóknaraðferðir hafa einnig
komið til sögunnar svo sent sýnitaka úr
hjartavöðva eins og vikið verður að (1-
3). Meðferð er fyrst og fremst fólgin í að
draga úr einkennum. Einnig hefur verið
reynt að hafa áhrif á gang sjúkdómsins og
draga úr bólgusvörun með barksterum og/eða
ónæmisbælandi lyfjum (4).
SJÚKRASÖGUR
Sjúklingur 1. Þessi 56 ára gamli karlmaður
hafði verið að mestu heilsuhraustur um
ævina og þoldi vel líkamlegt erfiði svo sem
fjallgöngur. Var við komu með einnar viku
sögu um slappleika, mæði og síðan kviðverki.
Einnig haft þurran hósta og hitavellu. Hiti var
40 stig við komu.
Hjartalínurit sýndi sínus hraðatakt um 120
slög á mínútu með einstaka aukaslögum frá
sleglum. Hann reyndist hafa stækkað hjarta,
1) Hjartadelld Borgarspítalans, 2) Rannsóknastofa
H.í. í meinafræöi. Barst ritstjórn 15/05/1989. Samþykkt
04/07/1989.
Tafla I. Hjartadrep og/eöa hjartabilun án kransæða-
sjúkdóms.
Sjúklingur nr. Ár Aldur Kyn
1 .................... 1985 56 kk
2 ................... 1985 30 kk
3 ................... 1986 24 kk
4 ................... 1986 22 kk
5 ................... 1986 20 kvk
6 ................... 1986 23 kk
7 ................... 1986 27 kk
Aldurs og kyndreifing sjúklinga sem innlagöir voru á hjartadeild Bsp.
1985-86, grunaöir um bólgu í hjartavööva.
aukna æðateikningu og vökvasöfnun í lungum.
Einnig sást íferð neðan til í hægra lunga.
Blóðrannsóknir sýndu væga hækkun á hvítum
blóðkomum en hjartahvatar mældust ekki
hækkaðir. Sjúklingur var grunaður um að
hafa lungnabólgu og var meðhöndlaður með
penisillíni auk þvagræsilyfja. I legunni var
gerð ómskoðun á hjarta sem sýndi útvíkkun á
hjartahólfum. Sólahringshjartarit leiddi einnig
í ljós tíð aukaslög frá gáttum og sleglum. Var
hann settur á lyf vegna hjartsláttartruflana og
einnig útskrifaður á hjartabilunarmeðferð. 1
júní 1987 fór hann í hjartaþræðingu sem sýndi
eðlilegar kransæðar en verulega minnkaðan
slagkraft og útkastshlutfall var aðeins 20%.
Allar líkur benda því til að auk lungnabólgu
hafi sjúklingurinn fengið hjartavöðvabólgu.
Sjúklingur 2. Þrítugur karlmaður sem
veiktist í júlí 1985 með hita, hálsbólgu og
vöðvaverkjum. Um hálfum mánuði síðar
fékk hann sáran, stöðugan brjóstverk og var
þá lagður inn. Var slæmur af verkjum fyrstu
dagana. Hjartalínurit við komu sýndi ST-
hækkanir í brjóstleiðslum og 1. gráðu a-v
leiðslurof. Hjartahvatar reyndust hækkaðir,
kreatínkinasi varð hæst 605 ein/1 og CK-
MB 78 ein/1 á öðrum degi. Því var talið
að hann hefði fengið bólgu í hjartavöðva
og gollurshús. Aðrar blóðrannsóknir þar á
meðal ASO títer voru eðlilegar. Sjúklingur
var meðhöndlaður með indómetasíni og síðar
barksterum. Rannsóknir í legunni sýndu