Læknablaðið - 15.02.1990, Blaðsíða 45

LÆKNABLAÐIÐ
115
13. Macarthur C, Newton JR, Knox EG. Effect of anti-
smoking health education on infant size at birth: a
randomized controlled trial. Br J Obstet Gynaecol
1987: 94: 295-300.
14. Ashford A, Gerlis R, Johnson P. Smoking in
pregnancy: is the message getting through? J R Coll
Gen Pract 1986; 36: 494-5.
15. Jóhannesson Þ. Nikótín - Avanaefnið í tóbaki.
Heilbrigðismál 1984; 3: 24-6.
16. Jouppila P, Kirkinen P, Eik-Nes S. Acute effect of
matemal smoking on the human fetal blood flow. Br
J Obstet Gynaecol 1983; 90: 7-10.
17. Kelly J, Mathews KA, O’Conor M. Smoking in
pregnancy: effects on mother and fetus. Br J Obstet
Gynaecol 1984; 91: 111-7.
18. Asmussen I. Ultrastructure of the villi and
fetal capillaries in placentas from smoking and
nonsmoking mothers. Br J Obstet Gynaecol 1980; 87:
239-45.
19. Ahlsten A. Ewald U, Tuvemo T. Matemal smoking
reduces prostacyclin formation in human umbilical
arteries. Acta Obstet Gynecol Scand 1986; 65: 645-9.
20. Busacca M, Balconi G, Pietra A. Vergara-Dauden
M, de Gaetano G, Dejana E. Matemal smoking and
prostacyclin production by cultured endothelial cells
from umbilical arteries. Am J Obstet Gynecol 1984;
148: 1127-30.
21. Cnattingus S, Axelsson O, Eklund G, Lindmark G.
Smoking, matemal age and fetal growth. Obstet
Gynecol 1985; 66 :449-52.
22. Macarthur C, Knox EG. Smoking in pregnancy:
effects of stopping at different stages. Br J Obstet
Gyneacol 1988; 95: 551-5.
23. Rubin DH, Krasilnikoff P, Leventhal JM, Weile B,
Berget A. Effect of passive smoking on birthweight.
Lancet 1986; 2: 415-7.
NABLAÐIÐ
THE ICELANDIC MEDICAL JOURNAL
Læknafclag íslands og
Læknafélag Reykjavikur
76. ARG. - FEBRUAR 1990
DAUÐASKILGREINING OG
LÍFFÆRAFLUTNINGAR
Svo sem fram kom í ágætu framsöguerindi
Sigurðar Guðmundssonar á fundi í Norræna
húsinu í október (Læknablaðið 1989; 75: 373-
6) hefur nútímatæknin orðið til þess, að menn
hafa víða um heim endurskoðað hefðbundna
skilgreiningu dauða. Nú er unnt að viðhalda
vélrænt öndun og hjartslætti enda þótt öll
heilastarfsemi sé endanlega hætt. Slíkur
einstaklingur getur ekki andað sjálfstætt og
hjartsláttur hættir nokkrum mínútum eftir að
slökkt er á öndunarvél. Meðvitund og vitrænt
líf er þegar endanlega slokknað.
Hugtakið »heiladauði« hefur þróast út frá
þessum forsendum. Ymsir eru óánægðir
með orðið heiladauði og telja það geta valdið
misskilningi í þessari umræðu. Er spuming,
hvort »heiladrep« eða »algert heiladrep«,
samanber »hjartadrep« væru ekki betri orð.
Eg mun þó nota orðið »heiladauði« í þessu
spjalli.
Viðurkenning þess að heiladauði jafngildi
dauða einstaklingsins eða leiði óhjákvæmilega
til dauða hans hefur einkum haft tvennt í för
með sér:
Liggi fyrir staðfestur heiladauði er annars
vegar að taka óhikað þá ákvörðun að lýsa
sjúklinginn látinn og hætta tilgangslausum
aðgerðum.
Hins vegar koma nánast sem aukageta, þeir
möguleikar, sem opnast til líffæraflutninga.
Eg mun fara nokkrum orðum um þessa hlið
málsins.
Eitt skilyrði þess, að unnt sé að flytja líffæri
úr látnum manni í lifandi með árangri, er