Læknablaðið - 15.05.1990, Blaðsíða 40

260
LÆKNABLAÐIÐ
Continuity equation: Ai«V,=A2»V,
Therefore: AVA=A2=A,«V,/V2
Mynd 1. Teikning er skýrir grunnhugmyndina bak
við notkun samfellulíkingarinnar til að ákvarða
flatarmál ósæðarlokuþrengsla með Doppler og
tvívíddar hjartaómun. AVA = aortic valve area =
ósæðarlokuflatarmál. Til nánari útskýringar á öðrum
táknum, sjá greinartexta.
Doppler hjartaómun. Omskoðunin var gerð
með IREX Meridian hjartaómrita, með 2
MHz sjálfstæðum Doppler ómbreyti og
samsettum 2-3 /3.5 MHz Doppler og tvívíddar
ómbreyti. Flatarmál ósæðarlokuþrengsla var
reiknað út frá samfellulíkingunni (10,11):
Ai xVi=A2xV2. Þar er gengið út frá að
margfeldi flatarmáls (Ai) og hámarkshraða
(V i) í útstreymisrás vinstra slegils sé líkt
margfeldi flatarmáls (A2) og hámarkshraða
(V2) hinnar þrengdu ósæðarloku (mynd
1). Umrituð gefur líkingin að flatarmál
ósæðarlokuopsins sé: A2=AixV]/V2, en
Ai er reiknað út frá líkingunni: (D/2)2 x
7r, þar sem D er þvermál útstreymisrásar
vinstra slegils. Það var mælt sem »innra«
þvermál rétt neðan við ósæðarlokufestuna
frá tvívíddarómmynd, er tekin var með
langássniði til vinstri við bringubeinið.
Hámarkshraðinn í útstreymisrás vinstra
slegils var skráður með púlsbylgju-Doppler
frá broddsláttarstað við tvívíddarinnsýn
með samsetta ómbreytinum, rétt neðan
við ósæðarlokufestuna (10). Hámarkshraði
ósæðarlokubununnar var skráður kerfisbundið
með síbylgju-Doppler með sjálfstæða
ómbreytinum ofan bringubeins og hægra
megin við bringubeinið með sjúklinginn
í hægri hliðarlegu. Auk þess var skráð
frá broddsláttarstað við innsýn með
tvívíddarómun með samsetta ómbreytinum,
og sjúklingurinn þá hafður í vinstri hliðarlegu.
Engin leiðrétting var gerð með tilliti til
hugsanlegrar homskekkju milli stefnu Doppler
ómunar geislans og ósæðarlokubununnar.
Hámarks- og meðalþrýstingsföll yfir
ósæðarlokuna voru reiknuð út frá Doppler
ómrofinu með IREX Meridian mæli- og
reikniútbúnaði út frá líkingu Bemoulli (15):
dP = 4 x V2, þar sem dP = þrýstingsfallið
(mmHg) og V = hámarkshraði blóðstreymis
(m/s).
Hjartaþræðing. Æðaíkoma var frá nára.
Vinstri slegill var þræddur bakstreymis
eða með stungu gegnum gáttaskilsvegg.
Mínútuútstreymi hjartans var ákvarðað
með hitaþynningaraðferð. Vinstri slegill var
myndaður með inndælingu röntgenþéttiefnis í
30 gráðu hægra skásniði og ósæðarstofninn í
45 gráðu vinstra skásniði. Kransæðamyndataka
með aðferð Judkins var gerð hjá öllum
sjúklingum er voru 40 ára og eldri.
Þrýstingsmælingar voru gerðar gegnum
vökvafyllta æðaleggi með þrýstiskynjarann
á hæð við miðlínu holhandar. Hámarks-
og meðalþrýstingsföll yfir ósæðarlokuna
vom ákvörðuð hjá 68 sjúklingum með
útdráttaraðferð, með því að leggja
ósæðarþrýstingskúrfuna yfir þá er fékkst
frá vinstra slegli. Hjá 17 sjúklingum voru
þrýstingskúrfur skráðar samtímis frá ósæð og
vinstra slegli með beitingu gáttaskilsástungu.
Flatarmál ósæðarlokuþrengsla var reiknað út
eftir líkingu Gorlins (6). Hjá sjúklingum er
einnig höfðu marktækan ósæðarlokuleka var
flatarmál ósæðarlokuopsins þó reiknað út með
notkun mælinga á útstreymisrúmmáli vinstra
slegils eftir inndælingu röntgenþéttiefnis, í
stað þess að nota hitaþynningaraðferðina (16).
Tölfrœði. Niðurstöður er kynntar sem meðaltal
± 1 staðalfrávik. Við mismunamat var stuðst
við parað t-próf og tölfræðileg marktæknimörk
'sett við p<0.05. Metin var línuleg fylgni
milli flatarmáls ósæðarlokuþrengsla og
þrýstingsfalla er mæld voru með Doppler
hjartaómun og við hjartaþræðingu. Samsvörun
milli mæliaðferðanna var metin með aðferð
Altman og Blands (17).
NIÐURSTÖÐUR
Fylgni milli Doppler hjartaómunar
og hjartaþrœðingar. Flatarmál
ósæðarlokuþrengsla ákvörðuð með Doppler
hjartaómun mældust frá 0.31 til 1.84 cm2
(0.79 ± 0.32 cm2), en við hjartaþræðingu
frá 0.31 til 2.00 cm2 (0.83 ± 0.36 cm2).
Mjög góð fylgni fannst milli flatarmála
ósæðarlokuþrengsla er ákvörðuð voru með
þessum tveimur mæliaðferðum (r=0.96)
(sjá töflu). Með Doppler ómun mældust
hámarksþrýstingsföll frá 25 til 164 mmHg
(82 ± 35 mmHg) og við hjartaþræðingu
frá 25 til 175 mmHg (87 ± 39 mmHg).