Læknablaðið - 15.10.1990, Síða 49

LÆKNABLAÐIÐ
413
Tafla 2. Yfirlit yfir sambærilegar athuganir á S. pyogenes snargreiningarprófum, meö upplýsingum um fjölda
prófaöra einstaklinga, næmi, sértæki, jákvætt og neikvætt spádómsgildi rannsóknanna (EIA = hvatabundiö
mótefnapróf, LK = latex kekkjunarpróf).
Nafn prófs Framleiöandi Rannsókn Gerö prófs Fj.prófa/fj. meö fl. A Næmi <%) Sértæki (%) Spágildi jákv. ranns. Spágildi neikv. ranns.
Tandem® lcon® Hybritech Asparfell Rvk. EIA 40/6 83 97 83 97
Tandem® lcon® Hybritech Hostler et al. (7) EIA 2022/352 93 99 93 99
Bactigen gpA Streptococcus® Macknin et al. (8) LK 120/59 78 84 82 80
Culturette Ten-Min. Strep ID® Marion Scientific .... Campos et al. (9) LK 415/150 62 99 99 82
CulturetteTen-Min. Strep ID® Marion Scientific .... Lieu et al. (10) LK 255/73 55 90 68 83
Culturette Ten-Min. Strep ID® Marion Scientific .... Roddey et al.(11) LK 512/201 72 98 95 98
CulturetteTen-Min. Strep ID® Marion Scientific .... Schwartz et al. (12) LK 425/211 93 90 90 93
Detect-A-Strep® Antibodies Inc Campos et al.(9) LK 415/150 64 97 86 89
Directigen gpA Strep® Hynson, Westc. & Dunning Gerber et al. (13) LK 339/108 83 99 99 93
Directigen Rapid gpA Strep Test®, Becton Dickinson. Redd (14) LK 286/86 63 97 91 83
Respiralex® Orion Diagnostica Mákelá (15) LK 240/48 92 84 59 98
TestPack Strep A® Abbott Laboratories Dobkin et al. (16) EIA 221/68 96 97 93 98
TestPack Strep A® Abbott Laboratories Schwabe et al. (17) EIA 365/100 90 97 93 96
TestPack Strep A® Abbott Laboratories Yu et al. (18) EIA 648/128 77 98
Ventrescreen Strep A® .... Macknin et al. (8) EIA 120/59 76 54 62 70
settir á sýklalyf þegar ræktunamiðurstaðan er
kunn. Sértæki prófanna er gott og þyrftu þeir
sem vilja nota snargreiningapróf aðeins að
senda í ræktun frá þeim sjúklingum sem hafa
neikvæð próf. Ekki er ráðlegt að nota þessi
próf ein sér þar sem sýklarannsóknadeild er
nálæg, vegna þess að ræktun er næmari og
sértækari rannsókn. Með því að senda sýni í
ræktun á einn stað má jafnframt fá mikilvægar
faraldsfræðilegar upplýsingar svo og fylgjast
með næmi bakteríanna. Próf þessi gætu verið
til hjálpar læknum, sem starfa á svæðum
þar sem erfitt er að koma sýnum í ræktun.
Hjá sjúklingum sem hafa fengið gigtsótt eða
hjá sjúklingum sem búa á svæðum með háa
tíðni fylgikvilla ætti að taka hálsræktun til
greiningar á hálsbólgu.
Þessi rannsókn styður fyrri athuganir, sem
sýna að klínískt mat er gagnslítið til að greina
bakteríuhálsbólgu. Jákvætt spádómsgildi
(þ.e. líkur á því að klínískur grunur um
bakteríuhálsbólgu sé réttur) er aðeins
27% (eða 60%, ef gp. C og G eru einnig
teknar með), en neikvætt spádómsgildi var
óvenjugott, þ.e. 92% (eða 79%). Samkvæmt
þessum niðurstöðum hefðu 73% verið
meðhöndlaðir að þarflausu, en aðeins
8% tilfella verið ómeðhöndluð. í öðrum
könnunum hefur neikvæða spádómsgildið
verið mun lakara og klínískt mat talið
lítið betra en hlutkesti (21, 22). Sé hlutfall
réttra greininga skoðað (accuracy) er það
4+22/39=67%, þ.e. heldur betra en hlutkesti,
en alls ekki fullnægjandi.
Hvaða þýðingu hafa aðrir hemólýtískir
keðjukokkar en af fiokki A í hálsi? Nokkrum
hálsbólgufaröldrum, af völdum flokka C og
G, hefur verið lýst, en óvíst er hvort þeir
valda einstökum hálsbólgutilfellum (4).
Snargreiningapróf fyrir keðjukokka greina
aðeins flokk A, og séu eingöngu þau notuð
þá verða flokkar C og G hálsbólga alltaf
ógreindir. Hins vegar eru margir heilbrigðir
einstaklingar með flokka C og G í hálsi,